Гостем чувашского лагеря Хавал станет Атнер Хузангай

Одним из гостей лагеря по изучению чувашского языка " Хавал" в июле 2014 года станет известный филолог и общественный деятель Атнер Хузангай. Об этом сообщается в группе мероприятия " Вконтакте".

Атнер Хузангай - лидер чувашского национального движения конца 1980-х - начала 1990-х годов, первый президент Чувашского национального конгресса, председатель ныне расформированной " Партии чувашского развития" (Чă ваш Аталанă вĕ н Партийĕ, ЧАП). В 1991 и 1993 годах он выдвигал свою кандидатуру на пост президента Чувашии, в первый раз набрав 46 процентов голосов.

Хузангай известен также как специалист в области чувашской филологии, культурологии, искусствоведения.

Уже пятый по счету языковой лагерь " Хавал" пройдет в этом году с 6 по 13 июля на базе " Сурские зори" в Ядринском районе. Помимо уроков чувашского, в программу войдут лекции, мастерские, спортивные мероприятия и экскурсии. Подробности о лагере можно узнать на сайте " Хавал".

11. Чă ваш чĕ лхине пулă шма пуç арнă акцие экспертсем " япă х пулă м" тесе хакланă

" Питĕ р политики" фонд (ППФ) 2014-мĕ ш ç улхи ç у уйă хĕ тă рă х регионсен политика ç ирĕ плĕ хĕ н рейтингне тунă. Раппă ртне вара эксперт ç урчĕ н сайчĕ ç инче тупма пултаратă р.

Чă ваш Ене " япă х" витĕ м кӳ нĕ пулă мсен хушшине чă ваш чĕ лхине пулă шас тĕ ллевпе пуç арнă сроксă р акци те кĕ нĕ. Аса илтеретпĕ р, Наципе культура чĕ рĕ лĕ вĕ н " Ирĕ клĕ х" пĕ рлешĕ вĕ н хастарĕ сем ака уйă хĕ н 24-мĕ шĕ нчен пуç ласа Шупашкарти ç ынсемпе ĕ ç лекен предприятисенче " Кунта чă вашла та калаç атпă р" ç ыпă ç таркă чсем валеç се ç ӳ реç ç ĕ. Ç ак ç ыпă ç таркă чсене курсан хула ç ынни чă вашла ă ç та калаç нине пĕ лме тата ирĕ клĕ н хă й тă ван чĕ лхипе усă курма пултарать. Ç акă акцин тĕ п тĕ ллевĕ пулса тă рать те ĕ нтĕ.

" Питĕ р политики" шухă шĕ пе, " Ирĕ клĕ хпе" Чă ваш Енре тата тепĕ р япă х пулă м ç ыхă ннă. Ку вă л - пĕ рлешĕ ве Минюст регистрацилеме килĕ шменнине судра саккунсă р йышă нма ыйтни. Сă мах май, нумай пулмасть район сучĕ ç ак ыйтă ва тивĕ ç терме килĕ шмерĕ, халь вара " Ирĕ клĕ х" пĕ рлешĕ вĕ н хастарĕ сем " Щит и меч" правă сене хӳ тĕ лекен организаципе пĕ рле иска ç ӳ ллĕ рех инстанцири судра пă хса тухтарасшă н.

Унчченхи япă х тата лайă х пулă мсене шута илсен Чă ваш Ен рейтингĕ улшă нмасă р юлчĕ. Политика ç ирĕ плĕ хĕ н шайĕ 6.4-па танлашса республика вă там шайри регионсен шутĕ нче вырнаç рĕ.

" Эксперты" ФПП назвали акцию в поддержку чувашского " негативным событием"

Фонд " Петербургская политика" (ФПП) составил рейтинг политической устойчивости регионов по итогам мая 2014 года. Отчет опубликован на сайте экспертного учреждения.

Внимание чувашской общественности привлек тот факт, что ФПП упомянул среди событий, якобы негативно повлиявших на ситуацию в Чувашии, бессрочную акцию в поддержку чувашского языка.

Напомним, активисты Общества национально-культурного возрождения " Ирĕ клĕ х" с 24 апреля раздают на чебоксарских предприятиях сферы обслуживания наклейки с надписью " Кунта чă вашла та калаç атпă р" (" Здесь разговариваем и по-чувашски"). Цель акции - раскрепостить посетителей, которые, увидев, что персонал знает чувашский, могли бы свободно использовать родной язык в общественном пространстве.

С деятельностью " Ирĕ клĕ х" связано еще одно негативное, по мнению " Петербургской политики", событие в Чувашии. Речь идет об обращении Общества национально-культурного возрождения в суд с требованиям признать незаконным отказ Минюста в регистрации организации. К слову, районный суд не удовлетворил этот иск, и активисты " Ирĕ клĕ х" при поддержке правозащитной организации " Щит и меч" намереваются обжаловать это решение в вышестоящей инстанции.

С учетом еще нескольких негативных и позитивных событий Чувашия осталась в рейтинге на прежних позициях. Набрав 6, 4 балла, республика вошла в число регионов со средним уровнем политической устойчивости.

12. Вĕ ренӳ министă рлă хĕ вĕ рентекенсен ĕ ç укç и чакнин сă лтавне ă нлантарса панă

Раç ç ей президенчĕ Путин вĕ рентекенсен ĕ ç укç ине ӳ стересси пирки кă ларнă хушă ва Чă ваш Ен туллин пурнă ç ласа пырать. Министă рлă х пресс-хĕ смечĕ хыпарланă тă рă х, кун пирки тунти кун брифингра Чă ваш Ен вĕ ренӳ пе ç амрă ксен политикин министрĕ н пĕ рремĕ ш ç умĕ Светлана Петрова пĕ лтернĕ.

Пуш уйă хĕ нче вĕ рентекенсен ĕ ç укç и чакнине те ă нлантарса пама тивнĕ министр ç умĕ н. Хă ш пĕ р районсенче вă л нарă с уйă хĕ нчипе танлаштарсан сахалтарах тухнă. Петрова сă махĕ сенчен, кă рлачпа нарă с уйă хĕ нче ĕ ç укç и республикă ри вă там ĕ ç укç инчен 10 процент нумайрах пулнă, " пуш уйă хĕ нче вара республикă ри I-мĕ ш кварталĕ н прогноз ĕ ç укç ипе килĕ шӳ ллĕ н тӳ ленĕ ".

Петрова сă махĕ семпе килĕ шӳ ллĕ н, вĕ рентекенсен пĕ рремĕ ш виç ĕ уйă хри ĕ ç укç и вă тамран 21270, 4 тенкĕ пе танлашнă, ку 2013 ç улхи вă там ĕ ç укç инчен (20141, 4) тата республикă ри I-мĕ ш квартал вă там ĕ ç укç инчен нумайрах.

Палă ртса хă вармалла, тĕ рлĕ социаллă тă каксем валли Путин 2012-мĕ ш ç улхи суйлав умĕ н сахал мар укç а уйă рса пама сă мах панă ччĕ. Ç авă нтанпа регионсене сахал укç а уйă рнă ран вĕ сем хă йсем тĕ ллĕ н ç ак хушă ва тивĕ ç терейменни пирки темиç е хут та хыпар тухнă.

Путинă н сă мах панине пула ирĕ кĕ сĕ р укç а уйă рни тата ç ĕ ршыв центрĕ н пĕ тĕ мĕ шле политики регионсене дефолт патне илсе ç итерме пултарать. Кун пирки 2013-мĕ ш ç улхи раштав уйă хĕ нче Standart& Poor's рейтинг агентлă хĕ пĕ лтернĕ.