Медициналық сұрыптауды ұйымдастыру мен жүргізу.

Апат ошағ ында сұ рыптау бірінші кезекте тірі қ алғ андарды шығ ару қ ағ идасы бойынша жү ргізіледі. Ө мір сү ру қ абілеттілік жағ дайын жү рек соғ ысының болуына, тыныс алуына, қ озғ алу белсенділігіне байланысты бағ алайды. Шығ ару кезектілігінде артық шылық балалар мен жү кті ә йелдерге беріледі.

Алғ ашқ ы дә рігерлік кө мек кө рсетуде медициналық сұ рыптаудың негізіне ө мір сү руді қ амтамасыз ету қ ызметінің бұ зылу дә режесін диагностикалау, зақ ымдалу сипаты, оның ө мірге қ ауіптілік дә режесі, мү мкін асқ ынулардың дамуын болжау жә не тірі қ алуды болжау жатады. Ө здігінен жү ретін зақ ымдалғ андар ү шін қ ұ рамында дә рігер, медбике, тіркеуші бар сұ рыптау бригадасы қ ұ рылады.

Сұ рыптау бригадасын қ ажет етуді есептеу мына формула бойынша есептеледі:

ПСБ= (К х Т): t

мұ нда ПСБ (потребность в сортировочных бригадах) – сұ рыптау бригадасына қ ажеттілік; К – бір тә улікте медициналық эвакуация кезең іне тү скен зақ ымдалғ андар саны; Т – сұ рыптау бригадасының жұ мысының ұ зақ тығ ы (12 сағ ат); t – бір зақ ымдалғ андарды сұ рыптауғ а қ ажет уақ ыт (5 минут).

Бірінші таң дау ә дісін қ олданады, яғ ни кө збен байқ ау арқ ылы медициналық кө мекті неғ ұ рлым бірінші кезекте қ ажет ететіндерді табады: киімі жанып жатқ андар, ішкі жә не сыртқ ы қ ан кетулер, шоктағ ылар, есі таң ғ андар, аяқ -қ олдары жарақ аттанып жұ лынғ андар, ашық сынық алғ андар, ашық пневмоторакс болғ андар, балалар, босанушылар.

Таң дау сұ рыптаудан кейін бригада қ алғ ан зақ ымдалғ андарды бірте-бірте кезекпен байқ ауғ а кө шеді. Сыртқ ы байқ ау мен сұ растыру барысында анық тайды:

- жарақ аттың орнын (бас, мойын, тө с, іш, жамбас, аяқ -қ ол, омыртқ а);

- жарақ ат сипаты: механикалық, термиялық, оқ шауланғ ан, кө п, біріккен;

- бастың зақ ымдануы;

- жағ дайлық ауырлық дә режесі: ақ ыл-есінің болуы (болмауы), ақ ыл-есінің бұ зылу формасы, геодинамика мен тыныс алудың бұ зылу формасы, ө здігінен қ озғ алу мү мкіндігі;

- қ ажет медициналық кө мектің сипаты, оны кө рсету уақ ыты мен орны, одан ә рмен эвакуациялаудың тә ртібі.

Сұ рыптау бригадасы бір уақ ытта екі зақ ымдалғ ан адамды қ арайды: біреуінде дә рігер, бірінші медбике мен бірінші тіркеуші болжау, екіншісінде екінші медбике мен екінші тіркеуші болады. Бірінші зақ ымдалғ ан адам бойынша сұ рыптау шешімін қ абылданғ аннан кейін дә рігер екіншісіне кө шеді. Одан кейін бірінші медбике мен бірінші тіркеуші ү шінші зақ ымдалғ ан адамдарғ а адамдарғ а кө шеді. Екінші медбикеден дә рігер мә ліметтерді алып, оны ө зінің тексерулерімен толық тырады, одан кейін сұ рыптау ү шінші зақ ымдалушығ а кө шеді.

Носилка тасушылар тізбегі дә рігердің шешімін сұ рыптау маркасына сә йкес ө ткізеді. Бұ ндай ә діспен жұ мыс істегенде сұ рыптау бригадасы 1 сағ ат ішінде 30-40 зақ ымдалғ андарды сұ рыптау мү мкін. Соң ғ ы нә тижеде бұ л кезең де сұ рыптау болжамдық сипатқ а ие жә не ө зінің мақ саты тезірек кө мек кө рсету, эвакуация кезең ділігін стационарлық қ а ө туін анық тау болып табылады. Сондық тан жалпы жағ дайда бағ алау кезең інде, жарақ ат сипатына байланысты, пайда болғ ан асқ ынулардың негізінде жә не зақ ымдалудың соң ын болжауды есепке ала отырып зақ ымдалғ андарды бес сұ рыптау тобына бө лген жө н:

1-ші сұ рыптау тобы - ө те ауыр, ө мір сү руі екіталай, жарақ ат алғ ан зақ ымдану мыналар. Болжамы жағ ымсыз. Бұ л топ қ иналуды жең ілдетуге бағ ытталғ ан кү тім мен емдеуді қ ажет етеді. Эвакуациялауғ а келмейді.

2-ші сұ рыптау тобы – ағ заның маң ызды қ ызметтерінің бұ зылулары болатын, оны жою ү шін тез емдеу шараларын жү ргізуді қ ажет ететін ауыр жарақ атты зақ ымдалғ андар. Егер шұ ғ ыл медициналық кө мекті сә йкес кө лемде кө рсеткен болжамы қ олайлы болуы мү мкін. Зардап шеккендер шұ ғ ыл ө мірлік кө рсеткіші бойынша кө мекке мұ қ таж болғ андық тан уақ ытша кө лікпен тосуғ а жарамсыз. Оларды эвакуациялау жағ дайы бірқ алыпты болғ аннан кейін ғ ана мү мкін.

3-ші сұ рыптау тобы - Ө мірге тікелей қ аупі жоқ айқ ын функциональдық бұ зылыстармен жү ретін ауыр жә не орташа ауыр жарақ аттары бар зақ ымдалушылар. Болжамы салыстырмалы тү рде қ олайлы. Медициналық кө мек екінші кезекте кө рсетіледі немесе белгілі бір уақ ытқ а кейінгі қ алдырылады (дегенмен ө мірге қ ауіпті асқ ынуларды болу мү мкіндігін естен шығ арылмайды). Бұ л топтағ ы адамдарды бірінші кезекте эвакуациялайды.

4-ші сұ рыптау тобы – жең іл жә не орташа ауырлық тағ ы зақ ымданулары бар, функциональдық бұ зылыстары айқ ын емес немесе жоқ зақ ымданушылар. Ө мір ү шін болжамы қ олайлы. Қ ауіпті асқ ынулардың дамуының болу мү мкіншілігі аз. Оларды эвакуациялау екінші кезекте жалпы мақ саттағ ы кө лікпен жү ргізіледі.

5-ші сұ рыптау тобы – жең іл жарақ ат алғ андар, ең бек қ абілеттілігін қ алпына келтіру қ олайлы, тұ рғ ылық ты жері бойынша амбулаториялық -емханалық емдеуді (байқ ауды) қ ажет ететіндер. Эвакуациялау екінші кезекте жү ргізіледі.