Главная страница Случайная страница
КАТЕГОРИИ:
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
ИммундыҚ жҮйеніҢ аҒзалары, тіндері жӘне жасушалары.
|
|
Иммундық жү йе − иммундық жү йенің жасушалары дамитын, жетілетін жә не сараланатын орталық жә не шеткі ағ залар деп бө лінеді.
Иммундық жү йенің орталық ағ залары − сү йек кемігі мен тимус (айыршабез). Оларда бағ аналы қ ан тү зуші жасаушалардан ө ндірілген лимфоциттер жетілген иммундық емес лимфоциттерге дифференцияланады, оларды аң қ ау (ағ л. naive) немесе жетілмеген (ағ л. virgine) лимфоциттер
деп атайды. 
1- сурет. Адамның иммундық жү йесі
1-кесте. Табиғ и жә не жү ре пайда болғ ан иммунитет факторлары
| Табиғ и иммунитет (бейспецификалы резистенттілік) | Жү ре пайда болғ ан (адаптивті, спецификалы) иммунитет жә не иммундық реакция тү рлері. |
| - Тері жә не сілемейлі қ абық: май жә не тер бездері, сілемейлі қ абық тың қ озғ алғ ыш эпителийі, асқ орыту ферменттері. - Гуморалдық жә не жасушалық қ орғ аныс факторлары: лизоцим, тері жә не сілемейлі қ абық тың секреттері, комплемент, фибронектин, интерферондар, жедел фаза нә руыздары, табиғ и антиденелер, фагоциттер (бейспецификалы фагоцитоз), ТЖ-жасушалары, дененің қ алыпты микрофлорасы. | Жасушалық жә не гуморалдық қ орғ аныс факторлары: В-лимфоциттер, Т- хелперлер (Тһ 1, Тһ 2), цитоуытты Т-лимфоциттер (ЦТЛ), иммундық фагоцитоз, антиденелер (иммуноглобулиндер). Иммундық реакция тү рлері: 1.Антидене пайда болу; 2. Иммундық фагоцитоз; 3. Лимфоциттің киллерлік қ ызметі; 4. Аллергиялық реакциялар (ЖСЖТ, ЖСБТ); 5. Иммунологиялық жад; 6. Иммунологиялық толеранттылық; |
Қ анө ндіруші сү йек кемігі – иммундық жү йенің барлық жасушаларының пайда болу жә не В-лимфоциттердің пісіп− жетілуінің (В- лимфопоэз) негізгі орны. Тимус (айырша без) Т-лимфоциттердің дамуына жауап береді: Т-лимфопоэз (реаранжировка, яғ ни TcR гендерінің қ айта қ ұ рылуы, рецепторлардың экспрессиясы жә не т.б.). Тимуста Т-лимфоциттер (CD4 жә не CD8 рецепторлары бар) іріктеледі жә не организмнің ө зінің антигендеріне авидтілігі жоғ ары жасушалар жойылады. (2-сурет) Тимустың гормондары Т-лимфоциттердің функциялық жетілуін аяқ тап, олардан цитокиндердің ө ндірілуін жоғ арылатады.
Перифериялық лимфоидты ағ залар жә не тіндер (лимфа тү йіндері, жұ тқ ыншақ сақ инасының лимфоидты қ ұ рылымы, лимфа тү тіктері жә не кө кбауыр) − жетілген иммундық емес лимфоциттердің антигентаныстырушы жасушалармен ө зара ә рекеттесетін жә не лимфоциттердің антигенге тә уелді саралануы (иммуногенез) жү ретін аймақ. Бұ л топқ а терімен бірлескен (Skin-Associated Lymphoid Tissue − SALT) лимфоидты тін; асқ азан− ішек, респираторлық жә не зә р шығ ару жү йесінің (солитарлық фолликулалар, бадамша бездері, ішектің пейер тү йіндіктері жә не т.б.) сілемейлі қ абық тарымен бірлескен (Mucosa-Associated Lymphoid Tissue − MALT) лимфоидты тін кіреді; Пейер тү йіндіктері (топтық лимфалық фолликулалар) − аш ішек қ абырғ аларының лимфоидты тү зілімдері. Антигендер ішек саң ылауынан эпителийлік жасушалар (М-жасушалары) арқ ылы пейер тү йіндіктеріне ө теді.
2-сурет. Иммунды жү йе жасушаларының дамуы.