Арым-қатынас кедергісі

Ӛ з ә ң гімелесуі кез келген қ арым-қ атынас кезінде, ә сіресе іскер адамдарда ашық қ арым-қ атынас қ ұ ру ӛ те қ иын. Бұ нда тү рлі қ иындық тар ретінде эмоционалды жақ тар, темперамент, жасы жә не кү ні, моральді тұ рғ ылық, интелект жә не сӛ здік, логика қ орытындылауы ә р тү рлі. Бұ л ә ң гімелесушілер арасында психикалық ара қ ашық тық ты ұ лғ айтып, араларындағ ы сенімді азайтып, ара қ атынасты тартылғ ан ресми етеді. Шынын айтсақ ӛ зіміздің арамызда да айтарлық тай кӛ п адамдар қ арым-қ атынасындағ ы араласуына анық талғ ан шек қ ойып араласады. Ә детте, бұ л сә йкестік емес тұ лғ аны жә не жү ре пайда болғ ан қ асиеттерден анық байқ алады. Мысалы; біреуі арұ ятының алдында ұ ятты болса, келесісі жағ ымпаз біреуі қ арапайым, екіншісі – мақ таншақ, біреуі – тіке адам болса, екіншісі – жан дү ниесін жасырады. Ӛ зін жоғ ары санауы, ӛ з мү мкіндігін алдын-ала жариялауы қ атынастың дамуына ә сер тигізбейді. Ә детте, ә ң гімелесушілер арасындағ ы айырмашылық темперамент (мінез ерекшеленулері: холерикті баяулық жә не меланхоликтің

тә лімсіздігі, ал кері оның аса қ аталдық эмоциялары қ оздырады). Ӛ мірлік жә не кә сіби тә жірибесі бар адамдар ү шін жас адамдар ӛ зара қ атынас номері – олардың ойлауы, кӛ зқ арасын тү сіндіреді. Ә ң гіменің басында ә ң гімелесушілер тү рлі позицияны қ амтиды. Басқ арушылар ә ң гімелесу кезінің ӛ зінде ресми тү рде ұ станса, қ алғ андары ӛ зін еркін ұ стап мү мкіндіктер гиперболизацияғ а ұ шырайды. Ә ң гімелесушілер ӛ те ә ртү рлі мінез-кұ лық ты болып, белгілі бір жағ дайда ӛ зінің қ андай екенін кӛ рсетіп ә ң гіме ғ ана, соның нә тижесіне де ә сер етеді. Біреуі қ уанып, екіншісі иланса араларында ә ң гіме пайда болмайды.

Эмоциялық кедергілерге қ орқ у кедергісі, кӛ ре алмаушылық кедергісі, ұ ялу мен кінә лі сезіну кедергісі, ашу кедергісі, жирену кедергісі не жек кӛ ру кедегісі жатады. Моральды тұ рақ тылығ ы ұ лт менталитетіне тікелей қ атысты. Бұ л кейде араласу ү шін ү лкен кедергі болуы мү мкін. Бұ л жеке адамғ а қ атысты емес, ә детте, кӛ зқ арастар, жү йесіне кіреді. Оларды терең деу тү сіну керек. Бұ рыннан ә ң гімелесу шарттары оның нә тижесіне ә сер ететінін байқ ағ ан. Шу, ұ ялу, қ апалану жә не нашар жарық (қ араң ғ ылау) іскерлік қ арым-қ атынасқ а жарамайды. Тә жірибие кӛ рсеткендей адамғ а кӛ птеген жағ дайда ӛ зінің негізгі ойымен сезімін кӛ рсету ү шін 4000-дай сӛ з жетеді. Бірақ, ә рқ айсымыз дү ниені тү рліше қ абылдауын есепке алсақ, осыны айтқ анымызда ә ртү рлі сӛ здер қ олданамыз, яғ ни кӛ ргенімізді, сенгенімізді немесе сезетінімізді кӛ рсететін сӛ здер. Осығ ан сә йкес ә рқ айсысымызда ана тілі шараларында ең кӛ п қ олданылады. Пайдаланатын жә не ұ нататын сӛ здерден тұ ратын ӛ зінің базалық сӛ здігі бар немесе психологтар айтуынша ӛ зінің жетекшілігін кұ ру.Мысалғ а, кестеде визуал, аудиал жә не кинестетика сӛ здіктерінен алынғ ан кейбір сӛ здер мысалдары кӛ рсетілген. Ә ртү рлі базалық сӛ здіктердің кейбір типтік сӛ здері карау есту тү йсіну кӛ ру тың дау сынап кӛ ру бакылау дыбыс, ү н сезу анық, жарық дыбыстау, ү н шығ ару қ олайлы бейне екшн, рең тиіс Аң ғ ару, байқ ау тембр ұ стау Кӛ ріп алу сың ғ ырлағ ан алу «Ӛ з» тілінді қ олдану басқ а базалық сӛ здіктердің сӛ здерін

қ олданбауды кӛ рсетпейді, бірақ кӛ птеген тең жағ дайларда біріншісі –кӛ бінесе негізгі болып қ ала береді. Бұ л кейде қ арым-қ атынастағ ы кедергі болып табылады.ол тек тү сінбеушілікті ғ ана емес, сонымен қ атар саналы

қ арым- қ атынаста кедергі жасайды. Сіздің ә ң гімелесіп тұ рғ ан адамның кім екенін нақ ты білу ү шін ілтипатпен бақ ылау керек. Алдында айтылғ андай, сӛ зден басқ а осы туралы кӛ зқ арас айту мү мкін. Ойлау қ абілеттілігі ә ртү рлі адамдар арасында кӛ бінесе қ арым-қ атынаста логикалық барьер пайда болады, ал адам синтезге, анализге, абстракцияғ а жә не қ арым-қ атынасқ а ә ртү рлі қ абілет тә уелді болады.