Дәріс тезистері.

Оң тү стік Қ азақ стан мемлекеттік фармацевтика академиясы

Биохимия, биология жә не микробиология кафедрасы

Дә рістер кешені

Пә н: Клиникалық микробиология

Мамандық «Медициналық -профилактикалық іс»

Оқ у сағ атының кө лемі (кредит): 90 сағ ат (2 кредит)

Курсы жә не оқ у семестрі: 4, VII

Шымкент 2013 жыл.

Биохимия, биология жә не микробиология кафедрасы оқ у бағ дарламасы «Медициналық -профилактикалық іс» мамандығ ы негізінен қ ұ растырылып, кафедра мә жілісінде талқ ыланды:

Хаттама № ____ _______-_______2013ж

Биохимия, биология жә не микробиология

кафедрасының мең герушісі, м.ғ.к Есіркепов М.М.

№ 1

1. Тақ ырыбы: Клиникалық микробиологияғ а кіріспе. Мақ саты мен міндеттері, зерттеуге арналғ ан обьекттер жә не материалдар.

2. Мақ саты: Студенттерді клиникалық микробиология пә ні жә не міндеттерімен жә не оларды емдік-профилактикалық мекемелердегі медициналық қ ызметкерлердің тә жірибелік дағ дыларында қ алыпты санитарлы-гигиенаны сақ тау жә не микробиологиялық лабораторияның дұ рыс ұ йымдастырылуымен таныстыру.

Дә ріс тезистері.

Дү ниежү зілік мә ліметтер бойынша ауруханаішілік жұ қ палы аурулар 4, 5 - 18% тіркелді. ТМД-да 4-7% ауруханаішілік ө лімнің себебі жұ қ палы аурулар салдарынан болды. Ауруханаішілік жұ қ палы аурулардың 3, 5 - 60%

Клиникалық микробиология туралы тү сінік

Клиникалық микробиология – медициналық микробиологияның саласы, ара-қ атынасын анық тау, ағ за мен микробтың ара – қ атынасын реттеу, патологияда, динамикада қ абыну процесі кезінде жү ргізілген клиникалық немесе толық жазылып кету.

Клиникалық микробиологияның тапсырмасы медициналық микробиологияғ а жақ ынырақ. Олардың маманының анық тамасы клиникалық микробиология ШПМ бір микроб тобын бір ауру тобы – оппортунистік инфекция жә не бір антропогенді экосистема – ауруханаішілік мекемені зерттейді.

Осымен, клиникалық микробиологияның тапсырмалары:

1. Биологияны оқ у жә не ШПМ – ның ІҚ А адамдағ ы этиология жә не патогенездегі ролі.

2. Микробиологиялық диагностикадағ ы ө ң деу жә не зерттеу ә дістері, арнайы терапия жә не микробық аурудың профилактикасы, инфекциялық емес стационарлы кездесуі.

3. Микробиологиялық аспектілердің зерттелуінің АІИ-дағ ы мә селесі, дисбактериоздағ ы микробтың дә рілік тұ рақ тылығ ы.

4. Микробиологиялық негіздеу, ауруханалық стационардағ ы антимикробтық іс-шараны бақ ылау.

5. Илюстративті материал: кестелер, плакаттар, схема, мультимедиялық проектор.

Клиникалық микробиологиялық зерттеуді клиникада жү ргізеді, инфекциялық процестің этиологиясын жолдау мен оқ ыту, госпитальды ортаның санитарлы жағ дайы стационарда эпидемиологиялық жағ дайын бактериологиялық зерттеу материалдарына қ арай бағ алау, науқ астан алынғ ан жә не микрофлораның мінездемесі госпитальды ортадан бө лінуі. Клиникалық микробиологияның маң ызды бө лімінің бірі қ олдану химиотерапиялық препараттың стратегиясының жә не тактикасының стационар жағ дайындағ ы қ олданылуы, науқ астың антибиотиктерге қ оздырғ ышының сезімталдығ ын рационалды антибиотикотерапияғ а кең ес беру.

Клиникалық микробиологияның жаң а технологиясының бірі жылдам жә не бә сең зерттеу жү ргізу болып табылады.

Иммундыферментті ә діс жә не иммунофлюоресцентті ә дістің кең қ олданылуы табылды, ол науқ астың ағ засындағ ы антиденелер мен антигендердің табылуына кө мектеседі. Молекулярлы биологиялық ә дістің кө мегімен полимераздық тізбектік реакция – лигазды тізбектік реакция ЛТР жә не т.б. науқ астан алынғ ан қ оздырғ ыштың генетикалық материалын анық тайды. Нақ ты ә дістің 99%-ғ а жетеді. Жауабы, жалғ асы 3 сағ ат ішінде беріледі.

Клиникалық микробиологияның маң ызды бір бө лігі болып лабораториялық зерттеуден алынғ ан нә тиженің интерпретациясы табылады. Ә сіресе ШПМ шақ ырғ ан аурулар диагностиканың нә тижелерінің интерпретациясы қ иын. Соң ғ ы жылдарда инфекциялық патологияда ШПМ-ң ролі кең еюде. Ол мына факторларғ а байланысты: экологиялық ө згерістер, қ оғ амның урбанизациясының дамуы, емдеуге арналғ ан антимикробты препараттардың кең інен қ олданылуы жә не ағ заның иммунды статусына ә сер ететін себептер. Осы факторлар комплексі ә серінен ағ задағ ы микробиоценоз эволюциясының ө згеруінен эндогенді флорағ а жататын ШПМ мен шақ ырылғ ан аурулар санының кө беюіне ә келеді.

Соң ғ ы жылдар зерттеулері адам организмінің қ алыпты микрофлорасының ұ ғ ымын басқ аша сипаттады. Эндогенді флора колониялық резистенттік қ асиеті бар екені белгілі болды, ол қ алыпты микроценоздың тү рлік жә не сандық тұ рақ тылығ ын қ амтамасыз етеді. Берілген микроценоз патогенді микроорганизмдердің кө беюіне жә не осы микроценоздың басқ а ө кілдерінің шектен тыс жерлерге жә не ө здерінің экологиялық ортасынан тыс жерлерге

таралуы.

4. Иллюстрациялы материалдар: таблицалар, плакаттар, схема, мультимедиялық проектор.

5.Ә дебиет:

Негізгі:

1. 1. Воробьев А.А., Кривошейн Ю.С., Широбоков В.П. «Медицинская и санитарная микробиология» " Академия" – 2003. – 464 б.

2. Борисов Л.Б. «Медицинская микробиология, вирусология, иммунология» МИА, 2001.- 734 б.

3. Маянский А.Н. «Микробиология для врачей». – Нижний Новгород: 1999. — 400 б.

4. Тец В.В. «Справочник по клинической микробиологии» – СП Стройлеспечать. –1994.–224 б.

Қ осымша:

1. Н. Красильников А II. «Справочник по антисептике». - Минск. – Выс. шк.- 1995.-367б.

2. «Медицинская микробиология» Гл. ред. В.И. Покровский, O.K. Поздеев. - М.: ГЭОТАР МЕДИЦИНА, 1998, 2001, 2006. — 1200 б.

3. Тец В.В. «Руководство к практическим занятиям по медицинской микробиологии, вирусологии и иммунологии» – М.: Медицина, 2002. - 352 б

Методические указания, составленные сотрудниками кафедры. 2009 ж.