Йкеліс бұрышы. Үйкеліс конусы

Кедір-бұ дырлы бет ү стінде жатқ ан денені (7.3, а-сурет) қ арастырайық. Егер денеге горизонталь бағ ытта кү ш эсер ете бастаса, онда қ арама-қ арсы бағ ытта жанасу жазық тығ ында жататын ү йкеліс кү ші пайда болатыны жоғ арыда айтылғ ан болатын жә не дене тыныштық кү йінен қ озғ алысқ а келтірілетін шақ та ү йкеліс кү ші ө зінің максимум мэніне жетеді, яғ ни

Денеге ә сер ететін N _. Ғ _у^mах кү штерін параллелограмм ережесімен қ осып, беттің толық К реакциясын анық таймыз. Толық реакция R жә не

бетке жү ргізілген нормаль арасындағ ы бұ рышы ү йкеліс бұ рышы деп аталады

Денеге ә сер ететін белсенді кү штердің тең ә сер етуші Q кү ші ү йкеліс

конусының ішінде жатсын дейік, яғ ни < (7.3, в-сурет). Q кү шін эсер ету сызығ ының бойымен О нү ктесіне тасымалдап, О нү ктесі арқ ылы жү ргізілген жанама жазық тық та жататын жә не О нү ктесінен бетке

жү ргізілген нормаль бойымен бағ ытталғ ан кү штеріне жіктейік.

кү ші беттің N нормаль реакциямен қ атар ү йкеліс кү шінің шекті (максимум) мэнін Ғ _у^max = fN анық таса, кү ші денені тыныштық кү йінен қ озғ алысқ а келтіруге тырысады. Егер Q кү шінің шамасы кө бейсе, онда жэне қ ұ раушыларының да мә ндері ө седі. Бү дан дененің тыныштық та немесе қ озғ алыста болуы бү рышына тэуелді жэне 2 кү шінің шамасына тә уелсіз екенін айтуғ а болады. Егер а бү рышының мэні ү йкеліс бү рышының мэнінен аз болса дене тыныштық кү йінде қ алады. Осы жағ дайда дене сыналанады деп айтылады.