Мнемотехника көмегімен айтып үйрену үшін балаларды дайындау

Ә р келкі сө йлеудиолог қ ойнауында сө йлесіп қ атынасудың негізгі формасы ретінде қ алыптасады. Диолог – балалардың байланысты сө йлеуінің алғ ашқ ы сатысы. Сондық танда мектеп жасына дейінгі балалармен жұ мыс жасау кезінде сө йлеу дағ дыларын дамыту ү шін аса кө ң іл қ ойылу қ ажет.

Тә жірбие кө рсеткендей балаларды айтып беруге жақ сы ү йретудің тиімді екі тапсырмасы қ арастырылады: 1) затты (ойыншық) мақ сатты бағ ытталғ ан қ арауғ а ү йрету; 2) сюжетті суретті бағ ытталғ ан қ арауғ а ү йрету. Дидактикалық материал ретінде ө з жұ мыстарың ызда кө рнекілік модельдеу-мнемотехниканы қ олдану. Балаларғ а кестедегі қ арапайым сызба-нұ сқ алар, объектілерді жә не олардың қ асиеттерін, сапасын: кө лемі, тү сі, формасы, қ ұ растырушы бө ліктерін байқ ап, оның қ олданылуын, не ү шін ұ найтынын (ұ намайтыны) тү сінуге кө мектеседі. Бақ ылау қ ортындыларын жалпылап, қ ысқ аша ә ң гіме қ ұ растырамыз. Мысалы: ойыншық ты, поезды қ арастыру барасында балаларғ а оның негізгі бө лшектерін бө ліп қ арастыру ү шін мнемокестені кө рсетеміз:

Бақ ылау қ ортындысын қ ысқ аша ә ң гімемен жалпылаймыз: «Анам мағ ан ә демі поезд сыйлады. Поездың кабинасы, доң ғ алақ тары жә не вагондары, тү тін шығ аратын мұ ржасы бар.Ол темір жолда жү редіМағ ан менің пездім ө те ұ найды. Сө здерді, фразаларды, кейде ә ң гімені толық қ айталайтын балалардың белсенді қ атысуымен бірге, ә ң гімені қ айталаймыз.

Мнемокестелерде мә тіннің бө лшекті мазмұ ны кө рсетіледі жә не балаларғ а сипаттаушы ә ң гімелер қ ұ растыру жең іл.

Мектеп жасына дейінгі балаларғ а тү рлі-тү сті мнемокестелерді беру міндетті, ө йткені балалардың есінде жеке образдар қ алады: шырша жасыл, қ ызыл жидек. Кейін кү рделендіру немесе ө згерту, графикалық тү рде кө рсету қ ажет.

Жұ мыста берілген тә сілдер мектеп жасына дейінгі балалардың сө йлеу қ абілеттерін, танымдық белсенділігінарттырады, ү лкендермен сө йлеу арқ ылы қ атынасуғ а қ ызуғ ылық тудырады, балаларғ а оқ у ү рдісін қ ызық ты, дамытушы етуге мү мкіндік береді.