Туристік кәсіпорындарда еңбекақы қорын пайдаланудың тиімділігі

Қ ызмет кө рсетудің кө птеген ерекше сипаттамалармен (сө з ілмейтіндігі, ө ндіріс пен тұ тынудың бір мезгілдегі сапаның ө згермелілігі, сақ тауғ а болмайтындығ ы) қ атар туристік ө німге ө зінің ерекше ө згешеліктері тә н жә не ол туристік фирмалардың маркетингтік қ ызметін ұ йымдастыруда ескерілетін негізгі факторлар болып табылады. Сонымен қ атар туристік қ ызмет кө рсетушілерге экономикалық, саяси, табиғ и, ә леуметтік-мә дени жә не т.б. фокторлар да ә сер етеді. Тұ рақ ты нормалар, ә леуметтік ереже, рухани қ ұ ндылық тар жү йелері, адамдардың табиғ атұ а, ең бекке, демалуғ а қ атынасы ең ү лкен кү шке ие, сондық тан фирмалар осындай факторлардың мү мкін болатын ө згерістерін қ адағ алап отырылуы қ ажет.

Туристік кә сіпорын жұ мыстан бос уақ ытты, рекреацияны, демалысты ұ йымдастыруғ а жә не халық ты емдеуге, олардың таныстары мен туысқ андарына баруғ а жә не заң мен рұ қ сат етілген жә не жарғ ығ а сә йкес ө зге де мақ саттарғ а бағ ытталғ ан қ ызмет тү рін жү зеге асырады.

Ә рбір жеке кә сіпорынның туристік саясатының негізге мақ саты нарық тық жағ дайларды тиімді пайдалана отырып кө рсетілген қ ызметтер сапасын жоғ арылату, туристік ө німді ө ндіру, ө ткізу жә не жылжыту ү дерістеріне жаң ашылдық тар енгізу арқ ылы пайданы жә не туристік қ ызметтің рентабелділігін арттыру болып табылады.

Туристік кә сіпорында ең бекақ ыны ұ йымдастыруды пайдалану тиімділігі мыналарды қ арастырады:

- кә сіпорын меншігіне белгілі бір нә тиже алып келетін, жақ сы ең бекақ ы жү йесін ұ йымдастыру;

- қ алыптасқ ан диспропорцияларды жою;

- жұ мысшыны ә леуметтік қ орғ ау;

- ең бекақ ының мө лшерін, жү йесін, нысандарын анық тауда ең бек ұ жымның жә не ә кімшіліктің толық жауапткершілігі;

- нақ ты кө рсеткіштердің жоспардағ ы кө рсеткіштерден жоғ ары болуы

Кә сіпорында ең бек ақ ыны ұ йымдастыру келесі негізгі элементтерден тұ рады:

- ең бекақ ы қ орын қ алыптастыру;

- ең бекті нормалау;

- тарифтік жү йені орналастыру.

Туристік кә сіпорында ең бекақ ыны ұ йымдастыруды пайдалану тиімділігі мыналарды қ арастырады:

- кә сіпорын меншігіне белгілі бір нә тиже алып келетін, жақ сы ең бекақ ы жү йесін ұ йымдастыру;

- қ алыптасқ ан диспропорцияларды жою;

- жұ мысшыны ә леуметтік қ орғ ау;

- ең бекақ ының мө лшерін, жү йесін, нысандарын анық тауда ең бек ұ жымның жә не ә кімшіліктің толық жауапкершілігі;

- нақ ты кө рсеткіштердің жоспардағ ы кө рсетікштерден жоғ ары болуы;

- кә сіпорында ең бекақ ыны ұ йымдастыру келесі негізгң элементтерден тұ рады:

- ең бекақ ы қ орын қ алыптастыру;

- ең бекті нормалау;

- тарифтік жү йені орналастыру;

- ең бекақ ы жү йесін жә не нысанын анық тау [4].

Кө птеген кә сіпорында ең бекақ ыны ұ йымдастырудың келесі принциптері бар:

- ең бектің саны мен сапасына байланысты ақ ы тө леу;

- ең бекақ ының дифференциациялығ ы жұ мысшының біліктілігіне, ең бек шартына, кә сіпорыннның саласы мен орналасу аймағ ына байланысты;

- реалды ең бек ақ ының ө су қ арқ ындылығ ында ең бек ө ндірісінің қ арқ ындылығ ын ө сіру;

- ә ділдік, яғ ни кө рсетілген ең бекке тең ең бек ақ ы тө леу;

- ауыр жә не зиянды ең бек ақ ыны есепке алу;

- адал жә не сапалы ең бекке мағ сат қ ойғ ызу;