Главная страница Случайная страница
КАТЕГОРИИ:
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
Шикізаттық материалдар олардың негізгі сипаттамалары және үлгілерді сынау әдістемелері
|
|
Шикізаттық материалдар жә не қ оспасыз жә не қ оспалы бетондар сә йкес МемТ талаптарына сә йкес сыналды.
Цементтің негізгі сипаттамалары (тығ ыздығ ы, қ алыпты қ оюлығ ы, белсенділігі т.б.) МеСТ 10178 талаптарына сә йкес анық талды.
Қ ұ м мен ірі толтырғ ыштардың дә ндік қ ұ рамы, нағ ыз, орташа жә не ү йме тығ ыздық тары, ірілік модулі МеСТ 102–68–80 жә не МеСТ 8735-88 талаптарына сә йкес анық талды.
Қ оспалы жә не қ оспасыз бетондардың қ ұ рамы МеСТ 27006 – 86 талаптарына сә йкес есептеліп, лабораториялық зерттеулер нә тижесінде реттелді.
Қ ұ рамы таң далғ ан бетон араласпалары негізінде МеСТ 7473 «Бетон араласпасы» талаптарына сә йкес бақ ылау жә не зерттеу ү лгілері қ алыптанды.
Қ оспалардың бетон араласпалары мен бетонның негізгі қ асиеттеріне ә серін зерттеу жә не оларды қ олданудың тиімділігін анық тау мақ сатында, қ оспалардың бетон араласпасының жылжымалылығ ына, бетонның орташа тығ ыздығ ына, беріктік жинау динамикасына, ылғ алдылығ ына, сусің іргіштігіне жә не жібу коэффициентіне ә сері зерттелді. Зерттеулер қ оспаларды ә р тү рлі шығ ыны жағ дайында жү ргізіліп, қ оспа мө лшерінің ә сері зерттелді.
Дайындалғ ан ү лгілердің орташа тығ ыздығ ы МеСТ 12730.3-78 «Бетоны. Методы определение плотности», беріктігі МеСТ 10180 «Бетоны. Методы определение прочности по контрольным образцам», сорбциялық ылғ алдылығ ы МеСТ 17177.6 сә йкес, сусің іргіштігі МеСТ 24452 талаптарына сә йкес анық талды.
Тұ тқ ыр зат ретінде Шымкент цемент зауытының М400 маркалы порт-ландцементі қ олданылды. Цементтің химиялық қ ұ рамы 1.2.1-кестеде кө рсетілген. Меншікті бетінің ауданы 3000-3500см2/г. Ұ стасу мерзімінің басталуы – 2сағ. 18 мин, аяқ талуы – 3 сағ ат 39 мин. Қ алыпты қ оюлығ ы 29%, 28 тә уліктегі белсенділігі 350 кгс/см2. Бұ л цемент барлық кө рсеткіштері бойынша цемент МеСТ 10178 талаптарын қ анағ аттандырады.
1.3-кесте
Тұ тқ ыр заттың негізгі сипаттамалары
| Материалдың аталуы | қ.к.ж. | SiO2 | Al2O3 | Fe2O3 | CaO | MgO | SO3 | K2O | Na2O | å |
| Портланд-цемент | 2, 45 | 22, 3 | 4, 65 | 5, 21 | 61, 24 | 1, 61 | 1, 8 | 0, 20 | 0, 35 |
Ірі жә не майда толтырғ ыш ретінде Келес жә не Бадам кен орындарының қ иыр тасы мен қ ұ мы қ олданылды. 1.4 кестеде қ иыр тастың физика-механикалық қ асиеттері ал 1.5 кестеде тү йіршіктік қ ұ рамы кө рсетілген.
1.4-кесте
Келес қ иыр тасының физика-механикалық қ асиеттері
| № | Кө рсеткіштің аталуы | МемСТ талабы | Нақ ты нә тиже |
| Нағ ыз тығ ыздық, г/см3 | 2, 61 | ||
| Ү йме тығ ыздығ ы, кг/м3 | 1442, 3 | ||
| Қ уыстылық, % | 43, 45 | ||
| Тү йіршіктің сынуы, % | 82, 32 | ||
| Шаң жә не сазды қ осымшалардың ү лесі, % | 1, 23 | ||
| Пластинкалы жә не ине тә різді дә ндер, % | - | ||
| Тү йіршікті саздың ү лесі, % | 0, 25 | 0, 3 | |
| Сынуы, % | 8, 52 | ||
| Сусің іргіштігі, % | 2, 1 |
1.5- кесте
Келес қ иыр тасының дә ндік қ ұ рамы
| Кен орнының аталуы | Қ алдық тың аталуы | Кө рсетілген ө лшемдердегі електерде қ алғ ан қ алдық тар % | ||||
| 2, 5 | 1, 25 | |||||
| Келес ө зені | жеке толық | 10, 92 10, 92 | 86, 24 97, 16 | 2, 37 99, 53 | 0, 41 | - |
Майда толтырғ ыш ретінде Келес кен орнының қ ұ мы қ олданылды. 1.6 кестеде қ ұ мның, тастың физика-механикалық қ асиеттері ал 1.7 кестеде тү йіршіктік қ ұ рамы кө рсетілген.
1.6-кесте
Келес қ ұ мының физика-механикалық қ асиеттері
| № | Кө рсеткіштің аталуы | МемСТ талабы | Нақ ты нә тиже |
| Ірілік модулі | 2, 7 | ||
| Нағ ыз тығ ыздығ ы, г/см3 | 2, 71 | ||
| Ү йме тығ ыздығ ы, кг/м3 | |||
| Қ уыстылық, % | 38, 97 | ||
| Шаң жә не сазды қ осымшалардың ү лесі, % | 2, 3 | ||
| Тү йіршікті саздың ү лесі, % |
1.7- кесте
Келес қ ұ мының тү йіршіктік қ ұ рамы
| Кен орнының аталуы | Қ алдық тың аталуы | Кө рсетілген ө лшемдердегі електерде қ алғ ан қ алдық тар % | 0, 16 електен ө туі, г | Ірілік модулі | ||||
| 2, 5 | 1, 25 | 0, 63 | 0, 315 | 0, 16 | ||||
| Келес ө зені | жеке толық | 23, 4 23, 4 | 6, 85 30, 25 | 24, 12 54, 37 | 18, 36 73, 73 | 0, 39 80, 7 | 248, 6 | 2, 7 |
1.8-кестеде Бадам қ иыр тасының физика-механикалық қ асиеттері ал
1.9-кестеде тү йіршіктік қ ұ рамы кө рсетілген.
1.8-кесте
Бадам қ иыр тасының физика-механикалық қ асиеттері
| № | Кө рсеткіштің аталуы | МемСТ талабы | Нақ ты нә тиже |
| Нағ ыз тығ ыздық, г/см3 | 2, 60 | ||
| Ү йме тығ ыздығ ы, кг/м3 | |||
| Қ уыстылық, % | 49, 58 | ||
| Тү йіршіктің сынуы, % | – | ||
| Шаң жә не сазды қ осымшалардың ү лесі, % | 0, 51 | ||
| Пластинкалы жә не ине тә різді дә ндер, % | – | ||
| Тү йіршікті саздың ү лесі, % | 0, 25 | ||
| Сынуы, % | 12, 58 | ||
| Сусің іргіштігі, % | – |
1.9-кесте
Бадам қ иыр тасының дә ндік қ ұ рамы
| Кен орнының аталуы | Қ алдық тың аталуы | Кө рсетілген ө лшемдердегі електерде қ алғ ан қ алдық тар % | ||||
| 2, 5 | 1, 25 | |||||
| Бадам ө зені | жеке толық | – – | 69, 4 69, 4 | 29, 41 98, 81 | – – | – – |
Майда толтырғ ыш ретінде Бадам кен орнының қ ұ мы қ олданылды. 1.10- кестеде қ ұ мның тастың физика-механикалық қ асиеттері ал 1.11-кестеде тү йіршіктік қ ұ рамы кө рсетілген.
1.10-кесте
Бадам қ ұ мының физика-механикалық қ асиеттері
| № | Кө рсеткіштің аталуы | МемСТ талабы | Нақ ты нә тиже |
| Ірілік модулі | 2, 64 | ||
| Нағ ыз тығ ыздығ ы, г/см3 | 4, 16 | ||
| Ү йме тығ ыздығ ы, кг/м3 | |||
| Қ уыстылық, % | 42, 84 | ||
| Шаң жә не сазды қ осымшалардың ү лесі, % | 2, 680 | ||
| Тү йіршікті саздың ү лесі, % |
1.11- кесте
Бадам қ ұ мының тү йіршіктік қ ұ рамы
| Кен орнының аталуы | Қ алдық тың аталуы | Кө рсетілген ө лшемдердегі електерде қ алғ ан қ алдық тар % | 0, 16 електен ө туі, г | Ірілік модулі | ||||
| 2, 5 | 1, 25 | 0, 63 | 0, 315 | 0, 16 | ||||
| Бадам ө зені | жеке толық | 17, 37 17, 37 | 13, 65 31, 02 | 18, 6 49, 62 | 22, 87 72, 49 | 21, 32 93, 81 | 5, 57 | 2, 64 |
Сынғ ан дә ндердің мө лшері бойынша Келес қ иыр тасы Бадам қ иыр тасымен салыстырғ анда жоғ ары сапалы бетондарды алу ү шін тиімді болып саналады. Оның қ ұ рамындағ ы сынғ ан тү йіршіктердің мө лшері 82% қ ұ райды.
Тү йіршіктердің пішіні бойынша Келес қ иыр тасы бірінші топқ а ал Бадам қ иыр тасы екінші топқ а жатады. Екі қ иыр таста да ол 35% шамасында.
Ұ сақ талу дә режесі бойынша Бадам қ иыр тасы 800 маркадағ ы шағ алдан ал Келес қ иыр тасы 1000 маркалы шағ алдан алынғ ан жә не В30, В40 кластағ ы бетондарды алу ү шін қ олдануғ а болады.
Қ ұ рамындағ ы шаң жә не сазды қ осымшалардың ү лесі бойынша Келес қ иыр тасының кө рсеткіштері жоғ ары.
Екі қ иыр тастың негізгі сипаттамаларын салыстыру арқ ылы Келес қ иыр тасы нормативті талаптарғ а толық жауап беретіндігі анық талды.
Қ олданылғ ан қ ұ мдардың негізгі сипаттамаларын МеСТ 8736-93 талаптарына сә йкес талдау, ірілік модулі бойынша Келес жә не Бадам қ ұ мдарын ірі қ ұ мдар қ атарына жатқ ызуғ а болатындығ ын кө рсетті (ірілік модульдері сә йкесінше 2, 7 жә не 2, 65).
Қ ұ рамындағ ы шаң жә не сазды қ осымшалардың ү лесі бойынша қ олданылғ ан қ ұ мдар екінші кластағ ы қ ұ мдар қ атарына жатады, себебі 1 кластағ ы қ ұ мдар ү шін шаң мен сазды қ осымшалардың ү лесі 2 % аспауы тиіс.
Қ ұ мдардың негізгі сипаттамаларын талдау қ ырлы плиталарды ө ндіру ү шін Келес жә не Бадам қ ұ мдарын да қ олдануғ а болатындығ ын кө рсетті.
Пластификациялаушы қ оспа ретінде BASF компаниясының RHEOBUILD 561 жә не RHEOBUILD 181К қ оспалары қ олданылды.
RHEOBUILD 561 қ оспасы бұ л синтетикалық полимер негізіндегі бетон араласпасына аса ақ қ ыштық жә не бетонғ а реопластикалық қ асиет беретін, бетонның шө гу деформацияларын тө мендететін суперпластификатор.
RHEOBUILD 181К қ оспасы қ ұ рамында хлор иондары жоқ, бетонғ а реопластикалық қ асиет беретін қ оспа. Қ оспалардың негізгі сипаттамалары 1.12- кестеде кө рсетілген.
1.12-кесте
Пластификациялаушы қ оспалардың негізгі сипаттамалары
| р/с | Қ оспаның аталуы | Жұ мысшы ерітіндінің концентрациясы, % | Ерітіндінің тығ ыздығ ы, г/см3 | Қ оспаның цемент массасына байланысты шығ ыны, % |
| RHEOBUILD 561 | 1, 16 | 0, 8-1, 4 | ||
| RHEOBUILD 181К | 1, 15-1, 21 | 0, 8-1, 4 |