Жалпы сұрақтар. 1. Табиғи және техногенді сипаттағы ТЖ халықтың іс әрекеті

1. Табиғ и жә не техногенді сипаттағ ы ТЖ халық тың іс ә рекеті.

2. Ланкестік акт кезіндегі халық тың іс ә рекеті

Табиғ и жә не техногенді сипаттағ ы ТЖ халық тың іс ә рекеті. Жер сілкінуіне дейін: Жағ дайды кө з алдың ызғ а елестетің із: қ атты жер сілкінісі болғ ан кезде егер сіз жұ мыста, ү йде, ал балаларың ыз сол кезде мектепте немесе балалар бақ шасында болса? Ө зің із бен отбасы мү шелерінің осындай жағ дай бола қ алғ ан кезде жете зерттең із: тығ ылу ү шін ең қ ауіпсіз жер қ айда, жер сілкінісі біткеннен кейін қ ай жерде кездескен дұ рыс т.б. Сіздің алдын-ала қ ұ рғ ан «сценариің із» апат болғ ан жағ дайда кө мекке келеді.

Алдын-ала дайын болың ыз:

• Рюкзак немесе сө мкең ізді қ ұ жаттар;

· Ү ш кү нге жететін тамақ пен су;

· Алғ ашқ ы медициналық дә ріханасы мен медикаменттер;

· Жылжымалы электр фонары мен сірің ке;

· Жылы киім мен аяқ киім.

Алғ ашқ ы жер сілкінісі кезінде:

· Есте сақ таң ыз: жер сілкінісі басталғ ан кезде ү рейленбең із жә не

басқ алардың да ү рейленуіне жол бармең із;

· Газ, су жә не жарық ты сө ндірің із;

· Жер сілкіну тө менгі баллмен жай болса, онда қ орық паң ыз, сол

жерде тұ рың ыз, яғ ни кү тің із.

Егер кү шті жер сілкінісі болғ ан кезде сіз ү йдің ішінде болсаң ыз (дү мпу кү ші бес жә не одан жоғ ары болса):

· Екінші жә не одан да жоғ ары қ абатта болсаң ыз ол жерден ешқ айда кетпең із;

· Ішкі қ абырғ аның қ ауіпсіз жеріне, бұ рышқ а, есіктің жақ тауына, ваннағ а жатың ыз;

· Кереуеттің, столдың астына кірің із, себебі бұ лар сізді қ ұ лайтын заттар мен сынық тардан қ орғ айды. Ө зің ізді ауыр жиһ аздар мен терезелерден аулақ ұ стаң ыз;

· Лифтіні пайдаланбаң ыз.

Егер кө шеде болсың ыз:

· Ғ имараттар мен электр желілерінен алшақ, ашық алаң да тұ рың ыз, ү зілген электр желілерінен алшақ тұ рың ыз;

· Ғ имараттың алдың кесіп ө тпең із жә не оғ ан кірмең із.

Егер автокө ліктің ішінде болсаң ыз:

· Ашық алаң да қ алың ыз жер сілкінісі біткенше кө лік ішінде болың ыз

Есте болсын. Жер сілкінісі кезінде жер жарылып, адам ө лімі сирек кездеседі. Жер сілкінісі кезінде мынадай жағ дайларда бақ ытсыздық орын алады:

· Ғ имараттардың кейбір бө ліктерінің қ ирауы;

· Сынғ ан терезелердің қ ұ лауы;

· Ү зілген электр желілері;

· Пә тердегі ауыр заттардың қ ұ лауы;

· Ө рт;

· Ү рей кезінде бақ ылаусыз қ алғ ан адамдардың мінез-қ ұ лқ ы.

Егер сіз алдын-ала қ ауіпсіздік шараларын сақ тасаң ыз, қ ұ рбан болу саны аз болары сө зсіз.

Жер сілкінісен кейін:

· Қ ажет адамдарғ а алғ ашқ ы жә рдем кө мегін кө рсетің із;

· Зардап шеккендерді ү йіндіден шығ аруғ а кө мектесің із;

· Радиоқ абылдағ ышты қ осың ыз;

· Суды, газды, жарық ты мү мкіндік болса ө шірің із;

· Ашық отты пайдаланбаң ыз;

· Ө те сақ болың ыз, ғ имаратты тез арада босатың ыз, яғ ни басқ а жақ қ а барың ыз.