Зертханалық жұмыстарды орындауға арналған әдістемелік нүсқаулар

Компьютер талапқ а сай емес тұ рғ ыда ө шірілсе, оны қ айта іске қ осқ ан кезде экранда ScanDisk (дискіні тексеру) программасымен іске қ осу хабарламасы кө рінеді. Бұ л кезде Енг пернесін басып, оны іске қ осу міндетті. (ScanDisk программасын негізгі мә зір арқ ылы қ осу да мү мкін: Пуск–Программы–Стандартные–Служебные программы–Проверка диска). Одан ә рі кө рінген терезеден қ ажетті дискіні таң дап, Полная (толық) панелінде кө рінген ауыстырып қ осқ ышын орнатса болғ аны.

Ескеретіні: Windows 98 жү йесінде компьютер талапқ а сай емес ө шірілген болса, оны қ айта қ осу кезінде ScanDisk программасы автоматты тү рде қ осылатын болады.

Компьютердің жұ мыс істеу жылдамдығ ы ө те ү лкен болғ андық тан, Windows бірнеше программалармен «қ атар» жұ мыс істей алады (бір программа ағ ымдық етіледі де, қ алғ андары жасырулы, жұ мыс істемейтін тү рде тұ рады).

Windows-пен жұ мыс жасау барысында кейде экранда “Жад жетіспейді” деген жазудың кө рінуі де ық тимал. Бұ л кезде компьютерді ө шіріп, оны қ айта қ осқ ан дұ рыс. Қ ажет емес файлдарды ө шіріп тастау да кө п кө мегін тигізуі мү мкін.

Бума (папка) – каталог сияқ ты арнаулы атау берілген дискілік файл, ерекшелігі – оның ішінде тү рлі жарлық тарды сақ тауғ а да болады.

Белгіше (значок) – жұ мыс ү стелінде файл қ ұ рылғ ан ортаның (объектінің) атын графикалық тү рде кө рсету белгісі. Ол программа қ ұ рылғ ан кезде автоматты тү рде орнатылып қ ойылады. Белгіше жойылса, объектте жойылады.

Жарлық (Ярлык) – бір объектіге (бумағ а, қ осымшағ а) сілтеме, объектінің тұ рғ ан орнын кө рсететін белгі. Жарлық пен белгішенің орындайтын іс-ә рекеттері бірдей. Ол ү шін кө рсеткішті ү стеріне ә келіп, екі рет жылдам шертсе болғ аны, ішіне енгізілген объект ашылады (жарлық ты ашу дегеніміз – онымен байланысты объектіні ашу деген команда). Бума жарлығ ын сыртқ ы бума ішінде не жұ мыс ү стелі бетінде орната беруге болады. Мысалы, жұ мыс ү стелінде жарлық қ ұ ру ү шін оның бетіне жанама (контекстті) мә зір шығ арып, Қ ұ ру – Жарлық командасын беру жә не кө рінген терезенің Шолу (Обзор) тү ймесін шерту керек.Одан ә рі оның ішіне қ ажетті объектіні кірістіріп қ ою қ иын емес. Жұ мыс ү стелінде Microsoft Word қ осымшасының жарлығ ын қ ұ ру ү шін Іске қ осу – Программалар командасын беріп, қ осымша атын таң дау (кө рсеткішті атау ү стіне ә келіп, тышқ ан тү ймесін шерту); одан ә рі, тышқ анның оң тү ймесін шертіп, кө рінген жанама мә зірден ‘жө нелту’ қ атарын шерту. Кө рінген тізімнен Жұ мыс ү стелі (жарлық қ ұ ру) қ атарын шерту.

Жарлық ты не белгішені тұ рғ ан орнынан басқ а жерге жылжыту не ө шіру де қ иын емес. Жарлық ө шірілген кезде ішіндегі объект ө шірілмей, бұ рынғ ы орнында қ алып қ ояды. Жарлық тың жадта алатын орны да ү лкен емес, 1 Мбайт ғ ана.

Белгіше не жарлық белгілерінің айырмашылық тары – жарлық тың тө менгі сол жағ ына нұ сқ ама белгісі орнатылып қ ойылады. Яғ ни, 1- белгіше, 2- жарлық

1) 2)

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. ScanDisk программасын іске қ осу
2. Бума (папка)
3. Белгіше (значок)
4. Жарлық (Ярлык)

Тапсырмалар:

1. ScanDisk программасы арқ ылы дискіге тексеру жасаң ыз.

2. Кез келген жаң а бума қ ұ рып, оның белгішесін ө згертің із. Белгішені ө згерту командаларын кө рсетің із.

3. MS Word программасына жә не оның кез келген қ ұ жатына жарлық қ ұ рып кө рсетің із.

4. MS Power Point программасына жә не онда дайындалғ ан кез келген презентацияғ а жұ мыс ү стелінде жарлық қ ұ рың ыз.

5. MS Access программасына жә не онда қ ұ рылғ ан формағ а, есепке (отчетқ а) жұ мыс ү стелінде жарлық қ ұ рың ыз.

6. MS Excel программасына жә не онда дайындалғ ан жұ мыс парағ ына жұ мыс ү стелінде жарлық қ ұ рың ыз.

Ұ сынылатын ә дебиеттер тізімі:

1. А.В. Гордеев “Операционные системы”, Питер, 2004ж, 415с.

2. Андрей С. «Настройка и обслуживание компьютера». Самоучитель. СПб.: Питер, Киев: Изд.группа ВНV, 2006. – 272с.

3. Таненбаум Э., Вудхалл А. «Операционные системы: разработка и реализация (CD)». Классика CS. СПб.: Питер, 2006г.

4. Калиев Б.К., Айтимов М., Тон С. «Операционные системы MS DOS». Курс лекций.

8. «Жетекші буманы ашу. Қ осымшаны іске қ осу. Жанама мә зір. Алмастыру буфері, буферге кө шу, буферге кірістіру» тақ ырыбы бойынша зертханалық сабақ.

Зертханалық сабақ тың мақ саты: Жетекші терезесімен жұ мыс жасауды кө рсету, оларда бума қ ұ ру, бумаларды, файлдарды бір орыннан екінші орынғ а ауыстыруларды тү сіндіру.

Қ ажетті қ ұ рал жабдық тар мен бағ дарламалық қ амтама: Дербес компьютер, интерактивті тақ та, Windows операциялық жү йесі.