Главная страница Случайная страница
КАТЕГОРИИ:
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
Жымдық оқыту технологиясы . Оның ерекшеліктері. Оны жүзеге асыру әдістемесі
|
|
Ұ жымдық оқ ыту технолгиясы – шығ армашылық, ө нерпаздық ты талап ететін ү рдіс. Қ азіргі таң да оқ ыту ә дістемесіндегі жаң а технологиялар білімді жеке тұ лғ ағ а қ арай бағ ыттай беруді басшылық қ а алады.. Ал бұ л ү рдісте ұ жымдық оқ ыту технологиялардың орны ерекше. Себебі ол ә р оқ ушының ө зіне ғ ана тә н ізденісі, қ абылдауы, болжамы, сезімі, шешімі, тұ жырымы негізінде жазылады. Ұ жымдық оқ ыту тә сілдерінің басты белгілері: ә р баланың қ абілеті, дарынын дамыту, ұ жымдағ ы ә рбір мү шені оқ ыту жә не ә ркімге ортақ жұ мыстағ ы бір-біріне кө мегі, ынтымақ тастығ ы болып табылады. Ұ жымдық оқ ыту тә сілдерінде мұ ғ алім мен оқ ушының іс-ә рекеті алмасып келіп отырады. Мұ ғ алімнің іс-ә рекеті, қ ызметін ұ жым атқ арады, яғ ни жаң а білімді мең герту, тапсырмаларды орындауда, бір-бірінің жұ мыстарын бағ алауда, талдауда ө здері жетекшілік етеді. Мұ ғ алім ұ йымдастырушы, ақ ыл-кең есші қ ызметін атқ арады.
Ұ жымдық оқ ытудың негізі 30-жылдары ең бек еткен ә дікер-мұ ғ алім А.Г.Ривиннің ізденісінен туғ ан. А.Г.Ривин негізін салғ ан ұ жымдық оқ ытуды зерттей отырып, оны ары қ арай жаң артушылар, ізденушілердің бірі болғ ан ғ алым В.К.Дьяченко оны «работа учащихся в парах сменного состава», - дейді [1]. Сондай-ақ ғ алым: " Коллективная форма учебных занятий имеет особенности как парной, так и групповой формы, и в то же время это качественно принципиально новая форма. Коллективные учебные занятия- это работа учащихся в парах сменного состава. При коллективных занятиях работа происходит в парах, но эти пары не замкнутые, а открытые: каждый по очереди работает то в роли обучающего, то в роли обучаемого. При систематической коллективной работе все ученики по очереди работают со всеми: все обучают и воспитывают каждого, а каждый всех", - деп анық тама береді [2, 15].
Бұ л оқ ытудың ұ зақ жылдар бойы тә жірибеден қ алмай, ө зінің тиімділігін ә р кезең де дә лелдеп келе жатқ ан ерекшеліктері тө мендегідей:
- жү йелі тү рде қ айталанып отырылатын жаттығ улар, жұ мыс тү рлері арқ ылы оқ ушылардың логикалық ойлауы жетіледі, тілі дамиды;
- сө йлеу ү рдісінде есте сақ тау қ абілеті, зейіні дамиды;
- оқ ушының бұ рынғ ы білім мен тә жірибесі, икем-дағ дысы дами тү седі, ү немі жаң ғ ырып отырады;
- жеке тұ лғ аны дербес жұ мыс істеуге, ө з бетімен қ орытынды жасауғ а дағ дыланады;
- тек жеке басы ү шін емес, ұ жым алдындағ ы жауапкершілігі, іскерлігі артады;
- ө зін-ө зі бағ алау, ө з мү мкіндігі мен қ абілетін саралау, жетістігі мен кемшілігіне кө з жеткізу іс-ә рекеті дамиды;
- ө зін-ө зі оқ ыту, бір-бірін оқ ыту ү рдісі жү реді;
- ауысып келіп отыратын қ атары, жұ бы арқ ылы бір мә селе айналасында бү кіл ұ жыммен жұ мыс істеуге жә не оны талқ ылауғ а мү мкіндігі туады.
- оқ ушылардың білім мен дағ дысы беки тү седі, тиянақ ты білім қ амтамасыз етіледі.
Ұ жымдық оқ ыту технологиясын ұ лы педагог Я.А.Коменский: " Если нужно - откажи себе в чем-нибудь и плати тому, кто будеть тебя слушать, многое спрашивать, усваивать, учить других тайны великой учености" [3, 20] – деп маң ыздылығ ын тү сіндіреді.
Пә наралық байланысқ а негізделген шығ армашылық жұ мыстарды жү ргізуде ұ жымдық оқ ытудың тө мендегідей жұ птық тә сілі ерекше маң ызды болып келеді.
1- кесте – Ұ жымдық оқ ытудың жұ птық тә сілі
| 1. Тұ рақ ты жұ п 2. Ө згеріп, ауысып отыратын жұ п. 3. Вариациялық жұ п (ерекше жұ п) | 1. Екі оқ ушы ө з тілегі бойынша жұ пталады. Мұ ғ алім-оқ ушы; оқ ушы-мұ ғ алім қ ызметінде іс-ә рекет жасайды. Жұ пқ а екі жақ сы оқ итын, немесе бірі жақ сы, бірі орташа оқ итын бала жұ пталады. 2. Бір тапсырманы 4 бала тө рт бө лімге бө ліп алып орындайды. Ә р бала ө з жұ мысын қ алғ ан 3 баланың ә рқ айсысына тү сіндіреді. Сонда ө з жұ мысын ү ш рет қ айталап айтады. Ә р баланың дербес қ абылдауы, ө зіндік білімін ескере отырып айтқ анда, тү сіндіру ү ш тү рлі дең гейде болуы мү мкін. 3. Топтағ ы баланың ә рқ айсысында жеке-жеке жұ мыс болады. Тапсырма орындалғ ан соң, жеке-жеке мұ ғ аліммен жұ мыс істейді де бір бала қ алғ ан ү шеуіне тү сіндіреді, қ алғ андары кезектесе отырып осы бағ ытта ә рекет жасайды. |
Ұ стаздың ұ жымдық оқ ыту тә сілдерін тә жірибеге пайдалану жолдары ә ртү рлі болып келеді. Оқ ытудың бұ л тү рі бү гінгі технологияландыру кезінде де ө з маң ызын сақ тап отыр. Тө менде ұ жымдық оқ ытуды ә дістемесі беріліп отыр. Тұ рақ ты жұ птық жұ мыс жү ргізу жолдары:
І кезең. Дайындық кезең і. Оқ ушылар сынып санына қ арай топқ а бө лінеді. Мұ ғ алім тапсырмалармен таныстырады, кө мек-нұ сқ ау жазылғ ан ү лестірме қ ағ аз таратады. Шешілетін проблемағ а назарларын аударады. Топ спикері тү сінік береді.
ІІ кезең. Жұ птағ ы, топтағ ы жұ мыстардың жү руі. Оқ ушылар тапсырманы жеке-жеке орындайды. Кезектесе отырып, бір-бірінің жұ мысын тың дайды; ортағ а салады, бір-біріне сұ рақ қ ояды, қ орытындылайды. Бағ алайды, коррекциялық жұ мыстар жү ргізеді, бір-бірін оқ ытады, бір-бірінен ү йренеді, бір-біріне тү сіндіреді.
ІІІ кезең. Жұ мыстарын, қ орытындыларын, жасағ ан жобаларын спикер хабарламасы арқ ылы мұ ғ алім тың дап, танысады. Жауаптардың дұ рыс-бұ рысын сараптайды, саралайды.
ІV кезең. Мұ ғ алім ұ жымды жұ мыстың орындалу сапасымен таныстырады. Ұ жым тың дайды, талқ ылайды, пікірлеседі (дауласады, пікір таласы, келісу-келіспеушілік болады).
1-дә ріс. Қ азіргі педагогикалық технологиялардың