Главная страница Случайная страница
КАТЕГОРИИ:
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
Кесте – 01.01. 2007 ж. ҚТҚ морфологиялық құрамы
|
|
| Қ ТҚ сыныптамасы | Қ ТҚ барлық кө леміндегі %* | ||||
| Еуропа | ТМД | АҚ Ш | Қ Р | Қ арағ анды қ. | |
| Қ ағ аз | 24, 7 | 20-36 | 38, 0 | 36, 0 | 36, 0 |
| Тамақ қ алдық тары | 37, 8 | 20-38 | 25, 0 | 13, 0 | 14, 0 |
| Ағ аш | - | 1-4 | - | 4, 0 | 3, 0 |
| Тоқ ыма | 7, 8 | 3-6 | - | 6, 0 | 6, 0 |
| Сү йек | - | 2, 5 | - | 4, 0 | 4, 0 |
| Металл сынық тары | 2, 8 | 2-4 | 8, 0 | 4, 0 | 4, 0 |
| Шыны | 2, 8 | 5-7 | 7, 0 | 4, 0 | 4, 0 |
| Пластик | 8, 0 | 8, 9 | 8, 0 | 9, 0 | 9, 0 |
| Басқ алары (ауқ ымды емес заттар, химиялық жә не қ ұ рылыс қ алдық тары, резең ке, шина жә не басқ.) | 16, 1 | 10-35, 5 | 15, 0 | 24, 0 | 20, 0 |
| Жиыны |
* Қ арағ анды облысы Октябрь ауданы РМУКХ ААҚ экологиялық қ ызметінің деректері бойынша.
Қ азақ стан Республикасының халқ ы мен халық шаруашылығ ына келтірілген нұ қ сан қ оқ ыс ү ймелерінің антисанитарлық жағ дайына жә не коммуналдық желі (жылыту, сумен жабдық тау жә не кә різ) қ ұ бырларының тоттануы салдарынан келетін нұ қ сан ө сіп келеді жә не жылына миллиард тең геге жетіп отыр. Коммуналдық желі (жылыту, сумен жабдық тау жә не кә різ) қ ұ бырларының тоттануы су мен жылудың асыра шығ ынын, су мен жер асты сулары қ ұ бырымен берілетін қ арсы ластануды, топырақ ортасының химиялық белсенділігін береді, олар қ ұ быр жолдарын сыртқ ы жағ ынан бұ зады. Ө неркә сіп жә не тұ рмыстық қ алдық тармен байланысу нә тижесінде ластанғ ан ағ ынды сулар мен жер асты сулары топырақ тың химиялық қ ұ рамына жә не ондағ ы инженерлік желілер, ғ имараттар мен ү ймереттердің қ ұ рылымдарына теріс ә сер етеді.
Ә ртү рлі мақ саттағ ы ыдыстар мен сыйымдылық тар, тұ рмыстық, дағ дылы заттар мен техникалық бө лшектер тү рінде шығ арылатын бастапқ ы полимерлер мен олардың композицияларынан жасалатын бұ йымдарды шығ ару ө сті. Қ арағ анды коммуналдық кө лік басқ армасының деректері бойынша ай сайын жалпы қ алалық қ оқ ысқ а 980 тоннадан астам табиғ и ортаны ластайтын полимерлік, пластмасалық, ө неркә сіптік-тұ рмыстық қ алдық тар тү седі. Олардың ыдырау мерзімі 200 жылдан асады.
Зерттеудің негізгі міндеттері:
а) Барлық морфологиялық қ ұ рам мен сұ йық ө неркә сіп қ алдық тарының Қ ТҚ химиялық қ осылысын модерлендіретін миксердің арнайы қ ұ рылымын;
б) қ ойыртпағ ы бар ә ртү рлі қ осылыстар тү ріндегі бұ йым алынатын миксердегі граммдағ ы салмағ ын, температурасы мен қ ысымын есепке ала отырып, морфологиялық қ ұ рамы бойынша қ алдық тарғ а толық сипаттама дайындау қ ажет;
в) Ә ртү рлі қ ойыртпақ тар алу;
г) Ә ртү рлі қ ұ рылыс қ алдық тарын (ұ нтақ талғ ан сылақ қ алдық тарын, кірпіштер, асфальтбетонды қ осылыстар, ү гінділер, престелген тақ тайшалар, резең ке, мақ та-маталар, полимерлер, полипропилендер, полистиролдар, қ ұ м жә не басқ.) химиялық қ алдық тармен экструдирлеу, престеу кезінде байланыстыру жолымен миксерден алынғ ан қ ойыртпақ тан жаң а материалдар алу.
Таң далғ ан жаң а материалдарды зертханалық орталық тарда сертификаттау мақ сатында ресімдеу.
ТМД (Ресей, Украина, Беларуссия жә не басқ.) елдерінде, алыс шет елдерде (АҚ Ш, Жапония, Германия жә не басқ.) одан ә рі қ айталама полимерлік бұ йымдар мен жабындар алу ү шін Қ ТҚ полимерлік компоненттерін алу мақ сатында Қ ТҚ кешенді ө ң деумен айналыспайды. Бұ л елдерде жылу энергиясы мен электр энергиясын алу мақ сатында Қ ТҚ жағ у ү дерісі басым келеді.
Жаң а шешімдер дайындау бойынша біз жоғ арыда кө рсетілген жұ мыс бағ ыттары бойынша Қ азақ стан Республикасының патентіне 17 ө тінім жібердік. Қ Р 10 инновациялық патенті мен 6 патенті алынды.
2.2-кесте – Экструдирлеу кезінде полимер қ алдық тарының негізгі режимдік параметрлерінің мағ ынасы
| Параметрлері | МЕМСТ 18599-83 | |
| ПНП | ПВП | |
| Қ ыздыру температурасы TH°C | 200±10 | 230±10 |
| Дайындама кесіктерін балқ ыту кезіндегі қ ысымРпр, МПа. | 0, 03-0, 05 | 0, 06-0, 08 |
| Қ ұ быр материалының балқ у терең дігі, мм | 1-2 | 1-0 |
| Қ абырғ асының қ алың дығ ы кезінде tн балқ у ұ зақ тығ ы, мм до 4 5-10 10-15 16 жә не одан жоғ ары | 50-85 85-160 | 70-110 110-200 |
| Технологиялық кідірістің ұ зақ тығ ы, с | ||
| Тұ ндыру қ ысымы Рос, МПа, | 0, 1 | 0, 2 |
| Дайындама қ абырғ асының қ алың дығ ы кезінде tос. тұ ндыру қ ысымымен тө зімділік ұ зақ тығ ы, мм 4 дейін 5-10 10-15 16 жә не одан жоғ ары | 240-480 480-720 | 300-540 540-720 |
2.3-кесте – Экструдирлеуге дейінгі жә не одан кейінгі полиэтилендердің негізгі физикалық -механикалық қ асиеттері
| Кө рсеткіштері | ПВП | пип |
| Тығ ыздығ ы, г/см3 | 0.945-0.965 0, 756-0, 787 | 0.918-0.933 0, 886-0, 897 |
| Созу кезіндегі ақ қ ыштық шегі, МПа кем емес | 20, 0/18, 9 | 9, 5/7, 2 |
| Ажырау кезіндегі салыстырмалы ұ зарту, %, кем емес | 200/186 | 210/197 |
| Иілу кезіндегі серпімділік модулі, МПа кем емес | 800/735 | 200/189 |
| Балқ у аралығ ы, С | 127-135 120-128 | 105-112 101-106 |
| Температура среды, °С | от-30 до +60 | от-30 до+60 |
| Кең ейтілген қ ұ юдың жылу коэфициенті, 1/ °С | 2*10-4 | 2*10-4 |
| Жылу ө ткізгіштік, вт/(м°С) | 0, 42 | 0, 34 |
| Ө зіндік жылу ө ткізгіштік, кДж | 2, 5 2, 3 | 2, 5 2, 3 |
| Бриннель бойынша қ аттылық, H/мм2 | 45-54 38-46 | 14-25 12-23 |
| Вике бойынша жұ мсарту температурасы, °С | ||
| Ө зіндік беткі электр қ арсылығ ы, Ом*м | 1, 2*1014 | 5*1013 |
| Ө зіндік кө лемдік электр қ арсылығ ы, Ом*м | 8, 2*1014 | 7, 8*1014 |
Ескерту: алымы – полиэтилендердің бастапқ ы қ асиеттері кезінде; бө лімі – қ айталама экструдирлеу кезінде.
Зертханалық тә жірибелер полиэтиленді қ айлама ө ң деудің механикалық қ асиеттерін тө мендеу жағ ына қ арай 17-21% ө згертетінін кө рсетті (2.2., 2.3-кестелер), қ алғ ан қ асиеттері ө згеріссіз қ алады. Пластмасса Қ ТҚ жаң а бұ йымдар алу ү шін қ айталама пайдалануғ а болады, онда жоғ ары механикалық жү ктеме талап етілмейді: терезе жә не есік жақ таулары мен қ орабы; плиталар; панельдер; автомобиль бө лшектері (бамперлер, тұ тқ алар); темір жол кө лігі ү шін қ ар ұ стайтын шарбақ тар; жер асту суларымен тоттанудан қ орғ ау мақ сатында металл қ ұ бырлар ү шін сыртқ ы қ аптама; жылыту су қ ұ бырлары мен кә різ қ ұ бырлары ү шін ішкі футеровка.
Теориялық жә не сараптамалық зерттеулер қ алдық тарды сұ рыптау, тазарту, бө лу, ұ нтақ тау жә не ө ң деу технологиялық процестерінің бө лудің механикалық, гидростатикалық операцияларымен, электростатикалық ө рісте бө лу операциясы мен қ ұ рамы қ алдық тардың, ә сіресе полимерлік қ алдық тардың биологиялық ластануын бейтараптайтын паромагниттік сұ йық қ а магнитті гидростатикалық бө лу операциясымен қ амтамасыз етілетіндігін кө рсетеді.