![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Таксономиясы .
Аденовирустар Аденовирустарды алғ ашқ ы рет 1953 жылы У.Роу балалардың бадамша безінен жә не аденоидтарынан (сондық тан аденовирустар деп аталғ ан) бө лініп алынғ ан. Қ азіргі кезде олардың 90 – нанастам тү рлері белгілі, тек қ ана 49 серотиптері адамдарғ а патогенді болып табылады. Таксономиясы. Тұ қ ымдастығ ы: Adenoviridae Mastadenovirus (адамдардың С – аденовирусы) Aviadenovirus (қ ұ стардың А – аденовирусы) Atadenovirus (қ ойлардың Д – аденовмрусы) 2.2 Қ ұ рылымы. Аденовирустар куб тә різдес симметрия принципі бойынша қ ұ рылғ ан, суперкапсиді жоқ, вирионның орташа диаметрі 60 – 90 нм-ге тең. Капсиді 252 капсомерлерден тұ рады, олардың 240 (гексондары) қ ырларын қ ұ райды, икосаедрдің (пептондар) 12 бұ рышының сү йір ұ шынан жіпшелер (фибралар) шығ ып тұ рады. Ішкі ақ уыздары ДНҚ – мен кешенді тү рде вирионның жү рекшесін қ алыптастырады, ол капсидтік сү йір қ шының астында орналасқ ан. Антигендері. Гексондардың ң қ ұ рамында топтық – спецификалық антиген болады. Капсидтің қ ұ рамында типтік спецификалық ә нтиген ә р тү рлі серотипіне бірдей комплемент байланыстырушыболып табылады. Репродукциялануы. Аденовирустар жасушалық рецепторларғ а жіпшелерінің кө мегімен адсорбцияланады. Жасушағ а енгеннен кейін вирионның депротеинизациялануы (шешінуі) цитоплазмада басталып ядрода аяқ талады, сол жерде терминальды ақ уыздар тіркескен ДНҚ босанып шығ ады. Геномның транскрипциясы жә не вирустық ДНҚ -ның репликациясы ядрода, ал трансляциясы – цитоплазмада атқ арылады. Алдымен вирусспецификалық ферменттердің синтезделуін кодтайтын иРНҚ, содан кейін капсидтік ақ уыздар мен жіпшелер туралыақ парат жеткізетіниРНҚ синтезделеді. Вирустық бө лшектердің қ ұ ратырылуы ядрода жү реді. Ә рбір жасушада бірнеше жү здеген вирустық юө лшектер синтезделеді. Аденовирустар шық қ ан кезде иесінің жасушалары бұ зылысқ а ұ шырайды. Репродукциялық циклі 14 – 24 сағ атқ а созылады. Резистенттілігі. Аденовирустардың физикалық жә нехимиялық факторлардың ә серінен салыстырмалы тү рде жоғ ары тө зімділігі бар. Олар ұ зақ уақ ыт бойы сыртқ ы ортада, ә сіресе тө менгі температурада, мқ здатқ анда жә не лиофилизациялағ ан жағ дайда, жұ қ палық қ асиетін сақ тауғ а қ абілетті, pH 5, 0 – 9, 0 жағ дайда да тө зімді. Температура 56◦ С – тан жоғ ары болғ ада жә не УКС –нің ә серінен бірнеше минуттан кейін белсенділігн жояды. Эпидемиологиясы. Инфекция кө зі – аденовирустыинфекциялардың жедел немесе латенттітү ріне шалдық қ ан науқ астар. Инфекция аулы – тамшылы жолмен беріледі, кейбір жағ дайда жанасу жолымен де берілуі ық тимал. Ішектік аденновирустар нә жіспен бө лініп, фекальді – оральды жолмен таратылады. Науқ астанушылық кү згі – қ ысқ ы мерзімде жиірек кездеседі. Індет спорадикалық жә не бұ рқ етпе тү рінде де байқ алады. Аденовирустар кө бінесе 6 айдан 2 жасқ а дейінгі балаларда ауру қ оздырады. Патогенезі жә не клиникасы. Клиникалық кө ріністері алуан тү рліболады, себебі аденовирустартынысалу жолдарын, кө здің шырыштық абатын, ішектіқ уық тызақ ымдайалады. Микробиологиялық диагностикасы. Вирусологиялық ә діспен: вирустыадамның эпителиалдыжасушадақ ылынан (ЦПӘ, ядро ішілік қ осындыларжұ қ тыру жолыментү зуібойынша) бө ліпалады, (мұ рынжұ тқ ыншақ тан, коньктивадан, нә жістен, қ аннан) жә не ИФР, ИФТК, КБР, БР кө мегіменидентификациялайды.Серологиялық ә діс бойынша қ анның сарысуындағ ы антидененің титрінің ө суін КБР, БР, ПГАР кө мегімен анық тайды. Иммунды – электрондымикроскопиялық тә сілді аденовирустардың 40, 41 серологиялық топтарыннә жісте анық тау ү шін қ олданылады.
2.3 Ірі қ араның аденовирусты індеті – Bovine adenovirae infection - бұ заудың жіті ө тетін жұ қ палы ауруы, ол тыныс алу, асқ орыту мү шелерінің зақ ымдалуымен сипатталады. Кө бінесе, бұ л аурумен бұ заулар ауырады, ал ересек малдар латентті вирустардың тасымалдаушылары болып табылады, оларда ауру клиникалық белгілерсіз ө теді.
Қ орытынды Аденовирустар тыныс алу, ас-қ орыту жолдарының, кө здің шырыш қ абаттарына тү сіп, олардың эпителиальды клеткаларының ішінде кө бейеді. Шырыш қ абаттарда эксудациемен фибрин тү суімен, некроздануымен ө тетін жергілікті қ абыну процессі қ алыптасады. Аденовирусты инфекцияда патологиялық процесс типті тү рде жұ тқ ыншақ та (фарингит). Қ абыну процессі жоғ арыдан тө менге қ арай тү сіп интерсициальды инфекцияланғ ан шырыш тө мен асқ азанғ а, ішекке тү сіп асқ орыту жолын зақ ымдануы себебі болады. Шырыш қ абаттарынан вирус қ ан тамыры арқ ылы қ анғ а ө тіп-вирусемияны тудырады. Вирус қ анмен организмдегі моноциторлы макрофагальды жү йесі клеткаларынан қ алыптасқ ан ағ заларғ а тарайды (лимфа тү йіндері, бауыр, кө кбауыр т.б.). Вирусемия мен қ атар токсинемия айқ ын ө тіп-интоксикация себебі болады.
|