Күшсалмақтар тұрақты және ұзақ мерзімді әсер еткендегі деформациялар

(0-1) - жү ктегенде деформация ө сетін участок;

(1-2) - тұ рақ ты болғ ан кездегі серпімді емес деформациялар

ө сетін участок.

Кү шсалмақ тар бетонғ а ұ зақ мерзімді ә сер еткен кезде жә не серпімді емес деформациялар уақ ыт ө ткен сайын ү лкейеді, осы бетонның қ асиеттін жылжығ ыштық деп атайды.

Жылжығ ыштық деформациялар серпімді деформациядан 3-4 есе ү лкен болады. Жылжығ ыштық деформациялар еркін жә не қ ысылғ ан тү рінде болады. ТБК-ларда жылжығ ыштық деформациялар қ ысылғ ан тү рінде ө теді, себебі бетон денесіндегі арматуралар байланыс ретінде жылжығ ыштық деформацияғ а кедергі жасайды. Арматура бетонда болмаса, онда жылжығ ыштық деформация еркін тү рінде пайда болады.

Бетонда кү шсалмақ тардың ә серінен () кернеу мен деформация () пайда болады, одан кейін байланыс арқ ылы ү лгіні бекітіп қ оямыз. Осы жағ дайда бастапқ ы деформация () тұ рақ ты болады. Бірақ уақ ыт ө ткен сайын бетондағ ы бастапқ ы кернеу () біртіндеп тө мендейді. Бетонның осы қ асиетін релаксация деп атайды.

Бетонның жылжығ ыштық жә не релаксация қ асиеттері ТБК-ларды жү ктеген кезде оның жұ мысына ә сер етеді.

Бетонның жылжығ ыштығ ы байланысты:

- су-цементтік қ атынасына;

- бетонның беріктігіне;

- бетонның тү ріне.

Жылжығ ыштық тың себептері

1) бетон қ ұ рамының ерекшеліктері (бір текті емес материал);

2) бетондағ ы қ ату процестің ұ зақ мерзімділігі;

- егер (жарық шақ тар пайда болғ ан кездегі бетонның беріктігі), онда жылжығ ыштық деформациялар сызық ты тү рінде болады.

- егер (жарық шақ тар пайда болғ ан кездегі бетонның беріктігі), онда жылжығ ыштық деформациялар сызық ты емес тү рінде болады.

Жылжығ ыштық тың кө рсеткіштері

1) жылшығ ыштық тың ө лшемі ():

2) жылшығ ыштық тың сипаттамасы