![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Суыту және мұздату үрдістеріндегі массаалмасуы
Қ азіргі уақ ыттағ ы суыту немесе мұ здату ү рдісіндегі ө німнің салмағ ының азаюын, жалпы ү лкен тө рт топқ а бө луге болады [1-10, 14, 23]: Бірінші топқ а ө німен оны қ оршағ ан орта арасындағ ы ылғ ал алмасу тепе – тең дік тең деуін шешу арқ ылы ө німнен бө лініп шығ атын ылғ алдың шамасын анық тау тә сілдері жатады. Осы топтағ ы негізгі тең деулердің бірі Тамм тең деуі
мұ ндағ ы: Iө н - ө німнің энтальпиясы, Дж/кг; Iв - ауаның энтальпиясы, Дж/кг; Ср - ауаның жылу сиымдылығ ы, Дж/кг; Fө н - ө німнің жылуалмасуғ а қ атысатын ауданы, м2; τ – суыту ұ зақ тығ ы, С; α - конвективті жылу беру коэффициенті, Вт/ (м2 К) Тамм тең деуіндегі конвективті жылу беру коэффициенті мен камерадағ ы суық ауа жылдамдығ ы арасындағ ы байланыс мына тең деумен анық талынады
α = 2, 32 + 1, 39∙ υ (3.25)
Там тең деуінің кемшіліктерінің бірі тең деуде ө німнің беткі қ абатындағ ы судың термодинамикалық кү йі ескерілмеген. Осы топтағ ы ө нім бетінен бө лініп шығ атын ылғ ал шамасын анық таудың тағ ы бір тә сілі бұ л Ф. Леви тең деуі
мұ ндағ ы: М ө н – ө німнің массасы, кг; Ср - ауаның жылу сиымдылығ ы, Дж/кг; tvө н , tvc - ө нім кө лемінінің бастапқ ы жә не соң ғ ы температуралары, °С; Ө ө н - ө німнің беткі қ абатының орташа температурасы, °С; Ө э- ылғ ал ұ шып шық қ ан ө нім бетінің эквивалетті температурасы, °С.
Ө нім бетінің эквивалетті температурасын мына тең деумен анық тауғ а болады
Ө э = 0, 622 мұ ндағ ы:
Бірақ бұ л топтағ ы тә сілдердің кемшілігі ө нім бетінен бө лініп шығ атын ылғ ал шамасын анық тау барысында тең деуге кіретін параметрлердің орташа шамаларынан алынады. Суыту немесе мұ здату ү рдісіндегі ө нім бетінен буланып шығ атын су буының судың белсенділік кө рсеткішімен ауаның салыстырмалы ылғ алдығ ының айырмасын қ озғ алыс кү ші ретінде ала отырып жә не ө німнің беткі қ абатындағ ы су кү йінің ө згеру заң дылығ ын термодинамикалық теория негізінде қ арасыра келе Ә. Ө. Шың ғ ысов жә не Ө. Ш. Шоманов вакуумда ө нім бетінен бө лініп шығ атын ылғ ал шамасын анық таудың мына тең деуін ұ сынады
мұ ндағ ы
Бұ л тең деудің басқ а тең деулерге қ арағ анда айырмашылығ ы ө німнің термодинамикалық параметрлері ауаның гигроскопиялық сипаттамаларымен байланыстырылғ ан. Екінші топқ а ө німнен ұ шып шық қ ан ылғ ал ауа суытқ ыш аппараттарына толық шық танады деп ылғ алдық тың тепе-тең дік тең деуін қ ұ ру арқ ылы ө нім бетінен бө лініп шығ атын ылғ ал шамасын анық тау тә сілдері жатады. Бұ л тә сілдің негізін қ алағ ан Д.Г.Рютов. Бұ л тә сілде ө нім бетінен бө лініп шығ атын ылғ ал шамасын мына тең деумен анық талады
ал суытқ ыш аппараты бетіне шық танатын судың шамасын мына тең деумен анық тайды
мұ ндағ ы:
Осы екі тең деуді бірге шешу арқ ыла ө нім бетінен бө лініп шығ атын ылғ ал шамасын анық тауғ а болады. Осы топтағ ы ө нім бетінен бө лініп шығ атын ылғ ал шамасын анық таудың тағ ы бір тә сілі ол В. А. Верещагин жә не В. И. Филиппов ұ сынғ ан тең деуі тө мендегідей
мұ ндағ ы:
Бұ л топтағ ы ө нім бетінен бө лініп шығ атын ылғ ал шамасын анық тау тә сілдердің жалпы бір кемшілігі келтірілген тең деулер жү ргізілген тә жирібиелік ө німдер ү шін ғ ана қ олдануғ а болады. Ү шінші топқ а жылумен ылғ ал арасындағ ы байланысты қ олдана отырып ө нім бетінен бө лініп шығ атын ылғ ал шамасын анық тау тә сілдері жатады. Бұ л тә сілде жылу мен ылғ алдың қ атынасын ε t - деп белгілей отырып ө нім бетінен бө лініп шығ атын ылғ ал шамасын мынадай тең деумен есептеуге болады
Бұ л топтағ ы тә сілдердің ішіндегі жиі қ олданатын тең деу В. З. Жадан тең деуі
мұ ндағ ы: М - ө німнің массасы, кг.
Осы топтағ ы ө нім бетінен бө лініп шығ атын ылғ ал шамасын анық таудың тағ ы бір тә сілі бұ л Роговая С Н жә не басқ ар ұ сынғ ан тең деу
мұ ндағ ы:
Тө ртінші топқ а ылғ алдың дифузиялық тең деуін «сандық ә діс» ә дісімен шешу негізінде ө нім бетінен бө лініп шығ атын ылғ ал шамасын анық тау тә сілдері жатады. Ол ү шін мын ылғ алдың дифузиялық тең деуін «сандық ә діс» кө мегімен шешу керек
шекаралық шарт
мұ ндағ ы: D ө н- ө німнің масса ө ткізгіштік коэффициенті м2/c;
Ө німнің бетінен ауағ а берілетін массабергіштік коэффициентін Нуссельт критериясы қ олдана отырып табуғ а болады
Nu =
Ылғ алдың дифузиялық тең деуін «сандық ә діс» ә дісімен шеше отырып мысалы, Герасимов Н. А. жә не басқ алар ө нім бетінен бө лініп шығ атын ылғ ал шамасын мынадай тең деумен анық тауды ұ сынғ ан:
мұ ндағ ы:
Ө нім бетінен ауағ а берілетін масса бергіштік коэффициентін табу ү шін авторлар мына Нуссельт критериясын қ олданғ ан
мұ ндағ ы: Re – Рейнольдс критериясы.
Ө нім бетінен бө лініп шығ атын ылғ ал шамасын бұ л тә сілмен анық таудың бір артық шылығ ы суыту немесе мұ здату ә дістеріне, қ ондырғ ы тү рлеріне жә не суытылатын немесе мұ здатын ө німнің пішініне байланысты емес.
|