![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Сублимация 2 страница
Экстравертке тә н қ асиет – обьектілерге бағ ытталуы, қ арым-қ атынаста жең іл, тез тү седі. Агрессивтілігі жоғ ары. Лидерлікке талпынады. Импульсивті. Ашық, ішкі жан-дү ниесіне қ арамайды. Олардың іс-ә рекетіне басқ а адамдардың ойлары, жалпы нормалар, обьективті жағ дайлар қ атты ә сер етеді. Олар ә сер еткен кезде қ оршағ ан ортағ а деген обьективті қ арым-қ атынасы кө бейеді. Ол адамғ а кө мекке келушілігімен ерекшеленеді. Интроверттерде қ оршағ ан ортағ а деген қ арым-қ атынасы ә рқ ашан обьективтіден субьективтінің басым болуымен сипатталады. Субьективтілік қ ұ ндылық ә рқ ашан жоғ ары тұ рады. Интроверт белгілі бір эмоциялық жағ дайда сол уақ ыттағ ы жағ дай мен эмоцияны тудырғ ан адамғ а зейінін аудармайды, оның кө ң іл-кү йі, ойы, жан-дү ниесіне кө п мә н береді, яғ ни осы сапасы - адамның қ оршағ ан ортаның шындығ ынан жоғ ары. Ө зін-ө зі бақ ылау сұ рақ тары: 1. Психологиялық кең ес процесінде диагностика не ү шін керек? 2. Клиенттің позициясын тү сіну ү шін психодиагностикада қ андай типологиялық модельдер қ олданылады? 3. Темперамен теорияларының психологиялық кең естегі маң ызы. № 11 дә ріс Тақ ырып: Психологиялық диагностиканың негізгі принциптері Дә ріс мазмұ ны: 1. Психологиялық диогностиканың этикалық нормалары 2. Психологқ а қ ойылатын жеке тұ лғ алық жә не кә сіби талаптар 3. Психодиогностика тү рлері Практикада психодиагностика психолог мамандығ ында жә не оның негізгі қ ызметінде ү лкен орын алады. Психолог маман психодиагностиканың негізгі міндеттерін жү зеге асыруғ а ғ ылыми негізділікке сү йене отырып, ә рі оны басшылық қ а ала отырып, жү зеге асырады., бұ л ү шін маманнан білімділік, кә сіби шебер іскерлікті қ ажет етеді.Диагностиканың жұ мысын жү ргізуде ғ ылыми негізділікті теориялық тұ рғ ыда кө рсете отырып оның ө зіндік мә нін практикалық қ ызметте маман пайдаланады.Психодиагностика теориялық негізде адамзаттың ішкі жан дү ниесін оның ө згеруін ә р кездегі жағ дайын сипаттайды. Шынайы тү рде психикалық жағ дайын нақ ты фактілермен жинақ тап, талдау бойынша анық тайды.Яғ ни арнайы ә дістерді қ олдану арқ ылы тексіріледі, анық талады.Психодиогностиканың теориялық қ ұ рылымды тексерудегі жолы нақ ты іске асыру барысында айқ ындалғ ан.Психология ғ ылымында психодиогностика ө з мазмұ ны мен жә не ө зіндік заң дылық негізінде айқ ындалып отырады.Бұ л ү шін теориялық білімі психодиагностикалық мә ліметтерді анық тауда оны теориялық негізде кө рсетуде жә не алда жү ргізілетін психологиялық қ ызметте негізгі орын алады, бұ л ү шін психолог маман психодиагностиканың принциптерін басшылық қ а алу қ ажет. 1.Қ ұ пияны сақ тау принципі., яғ ни психодиагностиканың нә тижесін таратпау бұ лпринцип ә сіресе кә мелеттік жасқ а жеткен адамдармен байланысты болып келеді, егерде кә мелеттік жасқ а жетпеген балалар немесе жоғ ары сынып оқ ушылары болса, онда психодиагностика нә тижесі ата-анасына немесе қ амқ оршысына айтылады. 2. Ғ ылыми негізділік принципі Психодиагностиканың бұ л принципі нақ тылық ты, ү міт пен сенімділікті талап етеді. 3. Қ орытындының объективтілік принципі – бұ л диагностика қ орытындысының ғ ылыми негізде болуын кө здейді. 4. Зияндылық тигізбеу принципі – психодиагностика қ орытындысы адамдарғ а, оның жеке тұ лғ асына ешқ андай зияндылық тигізбеуі қ ажет. 5. Ұ сынылғ аннұ сқ аудың тиімділік принципі - ә рбір адамғ а берілген нұ сқ ау пайдалы болуы тиіс ә рі тү сінікті болуы шарт.
№12 Дә ріс Тақ ырып: Псиодиагност маманғ а қ ойылатын талаптар 1. Психологиялық диогностика жү ргізуші психологтың этикалық нормалары 2.Психологқ а қ ойылатын жеке тұ лғ алық жә не кә сіби талаптар Психодиагностиканың шығ у тарихы. Психодиагностика19 ғ асырдың бірінші жартысында пайда болды. Неміс ғ алымы В. Вундт (1832-1920) психологияны экперименттік жолмен зерттеудің негізін салды, тұ ң ғ ыш рет лаборатория ашты (1879). Психологтар алғ аш рет кө ру, есту, иіс тү йсіктерін зерттеу ү шін экспериментті пайдаланды. Кейін келе олар секундтың 1/1000 ү лестеріне дейін дә л ө лшейтін кұ ралдар ойлап шығ арып, кейбір психикалық процестердің пайда болу тездігін ө лшеудің жолып тапты. Сексенінші жылдары ес қ ұ былыстарын зерттеу лабораторияда тұ ң ғ ыш жұ ргізіле бастайды. Арнаулы ә дістер қ олдану арқ ылы жаттап алудың тездігі мен дә лдігі, ұ мытудың жылдамдығ ы т. б. ө лшенілді. Орыс психологы Н. Ланге (1858-1921) эксперимент ә дісімен зейін мен қ абылдауғ а зерттеу жү ргізді. Тоқ саныншы жылдарда француз психологы А. Бине (1857-1911) алғ аш рет ойлау процесіне тә жірибе жасады. Осы зерттеулердің нә тижелері психологтардың 1 дү ние жү зілік конгресінде (Париж, 1889) талқ ыланды. 20 ғ асырдың басында психология ғ ылымының қ арамағ ында бірнеше ондағ ан лабораториялар болды. Осындай жақ сы жабдық талғ ан психологиялық лабораториялардың бірін 20 ғ асырдың басында орыс психологы Г. И. Челпанов (1862-1936) ұ йымдастырды. Қ азірде Педагогикалық Ғ ылымдар академиясына қ арасты Психология ғ ылымизерттеу институты (Москва) жоғ арыда аталғ ан лабораторияның негізінде қ ұ рылғ ан. Осы кү ндері институт лабораториялары ең жоғ ары техникамен жабдық талғ ан ү лкен ғ ылыми-зерттеу мекемесі болып отыр. №13 дә ріс Тақ ырып: Психологиялық алдын-алу 1. Психологиялық алын-алу жұ мысының мақ саты мен міндеттері 2. Психологиялық алдын-алу жұ мысының мазмұ ны 3. Ә леуметтік-психологиялық алдын-алу жұ мыстары Білім беру жү йесінде психологиялық қ ызмет кө рсетуді ұ йымдастыруғ а соң ғ ы кезде ү лкен назар аударылуда, ө йткені мектептегі оқ ушылардың жеке ерекшелігін, таным процестерін толық менгеруге, ата-аналар мен мұ ғ алімдердің кө птеген мә селелерін шешуге, психологиялық жағ ынан кө мек беруге мұ ғ алімдердің ө здеріне ө те қ иын. Сондық тан да білім беру жү йесінде психологиялық қ ызметті ұ йымдастыру кү н тә ртібінде тұ рғ ан мә селелердің бірі болып отыр. Психологиялық алдын алу баланың даму процессi, қ андай да дағ дыларының алыптасуы, пайда болғ ан қ иыншылық тары туралы уақ ытында хабарлауды қ арастырады. Мектептегі психологиялық қ ызмет дегеніміз не, мақ саты, міндетті, іс –қ ұ жаттарының тү рлері қ андай деген мә селені қ арастырайық. Балалармен жұ мыс істеудегі психологтың міндеттері: Оқ ушы Психологиялық жұ мыстың бағ ыттары: №14 Дә ріс Тақ ырып: Психологиялық кең ес беру 1. Психологиялық кең ес беруге кіріспе 2. Психологиялық кең ес берудің тарихы жә не негізгі ұ ғ ымдары 3. Қ азіргі кезең дегі кең ес беру туралы тү сінік. 1. Психологиялық кең ес беру- бұ л психологтың кә сіби іс-ә рекетінің бір тү рі. Психологиялық кең ес беру практикалық психологияда жалпы негізгі аймақ болып табылады. Психологиялық кең ес берудің негізгі ә рекеті тек клиентпен ғ ана. Ол біріншіден, оның яғ ни клиенттің сенімінен шығ а білуі. Ал, екіншіден оны тү сінуі керек. Оның қ иын проблемаларынын кө ң ілді ә рі оң ай тү рде шығ уына кө мектесіп, кең естер, бағ ыттар беріп отыруы қ ажет. Кең ес беру психологиясы клиентпен жұ мыс кезінде клиент проблемаларының кү рделілігіне қ арай бірнеше сеанстарғ а созылуы мү мкін. Алғ ашқ ы сеанс аясында психолог пен клиент арасында ө зара ә ң гіме жү реді. Яғ ни, клиент ө зі туралы баяндап, ненің алаң дататынын жә не қ андай проблема мазалайтынын айтып береді. Оның 10 минуттан 30 минутқ а немесе бір сағ аттан екі сағ атқ а созылуы мү мкін. Ал, психолог ө з кезегінде клиентін ұ қ ыпты тың дап, проблемаларын талқ ылай бастайды. Сеанс кезінде клиенттің проблемаларын практикалық тү рде шешу жә не клиенттің жекелілігі (тұ лғ алылығ ы) бағ аланады. Кең естер немесе нұ сқ аулар кезінде клиентке қ ойылатын талап: психолог- консультантқ а сеніп, толық тай проблемаларын шешуге кө мектесетініне илануы керек. Кең ес беру кезінде психологтың ә р тү рлі ә дістерді де қ олдануғ а болады. Олар кең ес беруге лайық ты ә дістемелер. Клиенттің проблемалары ауыр немесе қ иын болатын болса, жоғ арыда айтылғ андай бір немесе екі сеанспен нә тиже шығ аруы мү мкін емес. Клиенттің бір емес, бірнеше проблемаларының болуы мү мкін. Сол кезде психолог ә р проблемағ а жеке-жеке (проблемағ а сай) кең есті қ олданады. Клиент тұ рғ ысынан аталғ ан проблемалардан бірден нә тиже шығ аруы мү мкін емес. Оғ ан кең ес беруші жағ ынан да кө мек болуы керек. Егер кең ес беруші клиентке деген яғ ни, оның проблемаларынан арылуғ а деген сенімділігі жеткіліксіз болса, онда ол клиенттен болмақ. Себебі, ол ө з эмоциясын жә не мінез-қ ұ лқ ын басқ ара алмайды деген сө з. Кө бінесе, психолог-консультантқ а адамдар физиологиялық -психологиялық денсаулығ ы жағ ынан да келуі мү мкін. Психологиялық кең ес беру практик-психологтың кә сіби іс-ә рекетіндегі негізгі бағ ыт: адамғ а танымдық дең гейі жоғ ары, ө зіндік таң далғ ан ө мірлік стратегиясын жү зеге асыра алатын, ө з ө міріне жауапты тұ лғ а ретінде қ алыптастыру. Психологиялық кең ес беру психотерапиядан шартты тү рде бө лініп шық қ ан ғ ылым саласы. Себебі, кең ес беру кезінде психотерапиялық ә діс тә сілдер жиі қ олданылады. ә йтсе де, кең ес беру психологиясы психотерапия саласынан жоғ арылау болып есептелінеді. 2. Психологиялық кең ес беру қ ызметі. Психологиялық қ ызметте кең ес беру бағ ыты бойынша қ ызметкерлер нақ ты міндеттерді шешеді: 1.Оқ у-тә рбие мекемелерінің ә кімшілігіне, мұ ғ алімдерге, тә рбиешілерге, ата-аналарғ а, мастерлерге балаларды оқ ыту жә не тә рбиелеу жә не бірлесіп жұ мыс істеу мә селесі бойынша кең естер береді. 2.Балаларғ а оқ у, жетілу, ө мірлік жә не кә сіби ө з-ө зін анық тау, ересектермен жә не қ ұ рбыларымен ө зара қ арым-қ атынас, ө з-ө зін тә рбиелеу жә не т.б. мә селелері бойынша жеке жә не топтық кең ес беріледі. 3.Жеке жә не топтық кең ес беру арқ ылы педагогикалық кең естерге, ә дістемелік бірлестіктерге, жалпы мектептік жә не кластық ата-аналар жиналысына қ атысып, дә ріс оқ у арқ ылы педагогтардың, ата-аналардың, мастерлердің, қ оғ амдық ө кілдердің психологиялық мә дениетінің жоғ арылауына септігін тигізеді. 4. Бала тағ дырында мү мкін болатын ө згерістерді (арнайы оқ у-тә рбие мекемелеріне жіберу, ата-ана қ ұ қ ығ ынан айыру, бала асырап алу ж.т.б.) анық тауғ а байланысты сә йкес инстанциялардан дұ рыс шешім шығ ару мақ сатында, халық тық соттың, қ амқ орлық кө рсету ұ йымдарының сұ ранысы бойынша баланың психикалық жағ дайы, психикалық даму ерекшеліктері т.б. Психологиялық кең ес беру қ ызметі сіздің жеке ө мірің ізді сақ тауды жә не алынғ ан ақ паратты қ ұ пиялы сақ тауды ө зінің міндеті деп біледі. Бұ л кең ес беруші мен клиент арасындағ ы қ атынасуының ерекше мә ртебесі бар, ол заң мен қ орғ алғ ан жә не сіздің жазбаша рұ қ сатың ызсыз ешкімге (ата-аналарғ а, оқ ытушыларғ а, қ ызмет берушілерге немесе т.б.) ашылмайды. Алайда заң қ ұ пия ақ паратты сақ тау саласында бірнеше шектеулерді қ ояды, оларғ а ө зіне немесе басқ а тұ лғ аларғ а қ атысты болуы ақ иқ ат қ ауіп, кә мілетке толмағ андарғ а, жасы ү лкен адамдарғ а жә не мү гедектерге қ атал кө з-қ арас кіреді, бірақ сонымен шектеліп қ ана қ оймайды. Сіздің кең ес берушің із сізбен осы мә селені толық талқ ылайды. Психологтағ ы алғ ашқ ы қ абылдау кезінде оғ ан мә селелерді айтумен бірге қ обалжуың ызды білдіре аласыз. Ә детте қ ызмет орны кең ес беру жә не ақ параттық қ ызметтерді ұ сынады. Сіздің ә рекетің ізге теріс ә сер ететін кез келген жеке мә селелерің ізбен жү гіне аласыз, тө мендегілерді қ оса алғ анда, бірақ сонымен шектеліп қ ана қ оймайды
Аталмыш қ ызмет орнының қ ызмет кө рсетуімен қ олданушылар ө з мазасыздық тарын кә сіптік, қ амқ оршыл жә не қ асақ ана емес жағ дайда талқ ылай алады. Кең ес беру қ ызметтер кө рсетумен қ олдану сіздің «нақ ұ рыс», «ә лсіз», «пайдасыз» немесе «аурушаң» екендіктерің ізді білдірмейді, керісінше, сіз ө з мә селелерің ізді талдағ ың ыз келгендігін жә не ө з ө мірің ізді жақ сартуғ а қ адам жасауды білдіреді. Кең ес беру ү дерісі. Сіз біздің қ ызмет кө рсетудің керектігін анық тау ү шін психологпен бір реттік алғ ашқ ы қ абылдауды белгілейсіз. Алғ ашқ ы қ абылдауғ а кейбір анық тама ақ паратты алу жә не бізге келуге себеп болғ ан жағ дайды талқ ылау жатады.
|