Холецистит

11.

13. Дә румендер диалог

-Қ андай дә румендер сен білесің?

-A, b, c, d, e

- Оның тү рлерін білесің бе?

- B жә не d дә румендердің тү рлерін білемін

- Ал атап берш

- В (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 14, 15, 16, 17), D (1, 2, 3, 4, 5, 6)

- Сен солардың пайдасын тү сіндіре аласың ба?

- Иә. А витамин дене-мү шелерінің ө суіне жә рдем етеді. В витамині жасуша метаболизмінде қ атысады. Ал сен соны білесін бе?!

- Иә. С витамині адамның иммунитетіне кө мек етеді. D витамині денеге кальций мен фосфорды сің іруге жә рдем етеді. Бірақ Е витамин адамғ а қ андай ә сер беретінін білмеймін!

- Е витамині қ анның қ озғ алуына ә сер етеді

- Рахмет! Енді мен білемін!

15.

20; 26.

21. Тірек – қ имыл жү йесі. Ағ заны қ озғ алыс арқ ылы қ оршағ ан ортағ а бейімдейтін мү шелер тірек-қ имыл аппаратын қ ұ райды. Олар бұ лшық ет пен сү йектерден жә не олардың қ омпаларынан тү рады.

Тірек – қ имыл жү йесі денеге таяныш болып, оны қ имыл-қ озғ алыска келтіреді жә не ішкі мү шелерді қ орғ айды. Қ имыл қ озғ алыс дененің ө сіп, дамуында ә сер етеді. Дененің қ имылы сү йекткрге бекіген бұ лшық еттердің жиырылып – созылуына байланысты.

Қ аң қ а жә не бұ лшық ет адамның тірек қ ұ рылымы жә не қ имыл қ озғ алыс мү шелері болып табылады. Тірек – қ имыл жү йесі адамның тік жү ріп, тү рлі ең бектермен шұ ғ ылдануына мү мкіндік туғ ызады.

Қ аң қ а денеге белгілі пішін беріп, адамның сымбатын жә не дене қ алпын айқ ындайды.

Ересек адамның омыртқ а жотасы тө рт жерден иіледі. Ол денеге серпімділік, мық тылық қ асиет береді.

Сү йектердің шеміршек арқ ылы қ озғ алмалы жалғ асуын буын деп атайды. Буынның сыртын буын калтасы қ аптайды. Сү йектің ө суі меня дамуы ө те кү рделі, оны гормондар мен витаминдер реттейді. Сү йек 30% (пайыз) органикалық жө не 60% (пайыз) бейорганикалық заттардан тұ рады. Қ алғ ан 10% (пайызы) су болады.

Бұ лшық ет қ озғ алуын жә не оның тік қ алпын сактауын қ амтамасыз етеді. Қ аң қ а бұ лшық еті толып жатқ ан ет талшық тырынан тұ рады. Бұ лшық ет қ ұ рамына, сыртқ ы пішініне, атқ аратын қ ызметіне жә не орналасуына қ арай бірнеше топқ а бө лінеді.

Тірек – қ имыл жү йесі тіректін, қ озғ алтқ ыш жә не қ орғ аныш қ ызметтерін атқ арады.

22.Соматиқ алық жә не автономиялық

23. 25.Асқ азан қ атерлі ісігі

29. Ұ йқ ы безінің қ абынуы кезіндегі тамақ тану тә ртібі. Ұ йқ ы безі қ абынуы кезінде берілетін тамақ тың нә рлілігі (белогі) кө п, майы мен кө мірқ ышқ ылы аз болуғ а тиіс. Тамақ қ ұ рамында холестерині (ө ттің негізгі заты) бар заттар, ерімейтін май қ алдығ ы аз болуы керек. Ішті кептіретін тағ амдарды (сү т, бұ ршақ, капуста, газдандадырылғ ан сусындар) мү лде ауызғ а алмағ ан абзал. Емдік тамақ та химиялық қ ұ рамы мынадай болғ аны жө н: 130-150 грамм белок, 70-80грамм май, 300-350 грамм кө мір қ ышқ ылы, 10-12 грамм ас тұ зы қ осылатын сұ йық 1, 5 литрден аспағ аны дұ рыс. Ұ йқ ы безінің қ абынуы кезінде нан жә не ұ ннан ә зірленген тағ амдардан мыналар болуғ а тиіс: бидай ұ нынан пісірілген 1, 2-сортты нан, аздап кептірілген нан. Сондай-ақ қ уырылғ ан наннан да (сухарь) кү ніне 200-250 грамм жеген дұ рыс. Кө кө ніс (капустадан басқ а), жарма (сұ лы, кү ріш, тарыдан басқ а жармалар) қ осылғ ан сорпа тү рлерінен жарты тарелкеден асырмай ішкен жө н. Ет пен қ ұ с етінен жасалатын тағ амдардан майсыз жас етті суғ а немесе буғ а пісіріп жеген дұ рыс. Ботқ а мен тү тік кеспені (макарон) аз жеген дұ рыс абзал. Жұ мыртқ аның ағ ынан ә зірленген тағ амды (омлет) жеуге болады. Ірімшікті ашытпай жеген дұ рыс. Шайғ а қ антты кө п салмай ішу керек. Ал жеміс-жтдек сусындарын онша тә тті етпей, су қ осып ішкен дұ рыс. Консерві мен майлы ет сорпасын, маринадталғ ан кө кө ністерді, капуста, шалғ ам, шұ жық, тә тті нан, пирог, суық сусындар, арақ -шарап, балмұ здақ жә не саң ырауқ ұ лақ ты пайдалануғ а болмайды. Тамақ ты кө птен жемей, аз-азадан ә лсін жеген дұ рыс. Кү ніне 5-6 рет тамақ тану тә ртібін қ атаң сақ тағ ан жө н.