![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Суармалы жерлерде қолданылатын ауыспалы егістер
Суармалы жерлерде қ ызылша, мақ та, кү ріш, астық жә не темекі ауыспалы егістері қ олданылады. Бұ л ауыспалы егістердің ерекшелігі – барлығ ында дерлік міндетті тү рде жоң ышқ а егіліп, ү ш жылдай ұ сталады. Жоң ышқ а арқ ылы танаптардың қ ұ нарлығ ы кө теріледі, арамшө птер қ ұ ртылады. Келесі егілетін дақ ылдардың ауру-сырқ аумен кү ресі жең ілдейді. Жоң ышқ а 2-3 жыл бойы ө те сің імді, протеині мол, барлық мал сү йсіне жейтін пішен береді. Қ ызылша ауыспалы егістері. Танаптарда қ ызылшаны ауруғ а шалдық тыратын індеттер, зиянкестер аз болса, 7, 8 не 9 танапты ауыспалы егістер қ олданылады. Егістік, дә нді-шө пті- Егістік, дә нді-шө пті- отамалы 7 танапты отамалы 8 танапты 1. Арпа жоң ышқ а; 1. Арпа жоң ышқ а; 2. Жоң ышқ а 2 жылдық; 2. Жоң ышқ а 2 жылдық; 3. Жоң ышқ а 3 жылдық; 3. Жоң ышқ а 3 жылдық; 4. Қ ант қ ызылшасы; 4. Кү здік бидай; 5. Қ ант қ ызылшасы; 5. Қ ант қ ызылшасы; 6. Кү здік бидай; 6. Қ ант қ ызылшасы; 7. Қ ант қ ызылшасы. 7. Жү гері; 8. Қ ант қ ызылшасы. Егер танаптарғ а қ ызылша кө бірек егіліп, дақ ылдың ауруғ а шалдығ уы жиілеп кетсе, онда бұ л арағ а арнайы топырақ сауық тырушы ауыспалы егістер қ олданылады. Бұ лардың ерекшелігі – мұ нда кө пжылдық шө птер болмайды, оның есесіне сұ лы, қ ара бидай сияқ ты дақ ылдар мен аң ыздық дақ ылдар кө п егіледі (бұ л ауыспалы егістерді қ азақ тың ғ ылыми-зерттеу егіншілік институтының ғ алымдары ұ сынғ ан). Егістік, дә нді-отамалы 3 танапты: Сұ лы жер тегістеу 40 тонна/га кө ң; Қ ант қ ызылшасы – кү здік қ ара бидай; Кү здік қ ара бидай – сү рлемдік жү гері; Егістік дә нді-отамалы 4 танапты: Қ ара бидай-сү рлемдік жү гері; Сұ лы жер тегістеу 40 тонна/га кө ң; Қ ант қ ызылшасы – кү здік бидай; Кү здік бидайбұ ршақ (сұ лы қ осындысы сидератқ а жыртылады) қ ара бидай Мақ та ауыспалы егісі: Егістік, дә нді-шө пті отамалы 9 танапты: 1. Арпа жоң ышқ а; 2. Жоң ышқ а 2 жылдық; 3. Жоң ышқ а 3 жылдық; 4-5-6. Мақ та; 7. Жү гері; 8. Мақ та; 9. Сұ лы. Жердің қ ұ нарлығ ын жоғ алту, топырақ тағ ы тұ здарды кетіру, ирригациялық эрозияны болдырмау, топырақ тың санитарлық жағ дайын жақ сарту ү шін 9-ы танапты бос қ алдырып, онда ә ртү рлі мелиорациялық, жө ндеу жұ мысын жү ргізу керек. Кү ріш ауыспалы егістері. Бұ л ауыспалы егістің ерекшелігі мұ ның қ ұ рамында кү ріш, кө пжылдық шө п, сидератқ а арналғ ан дақ ылдар болуы керек. Арнаулы, дә нді-шө пті 7 танапты: 1. Жоң ышқ а 1 жылдық; 2. Жоң ышқ а 2 жылдық; 3. Кү ріш; 4. Кү ріш; 5. Сидераттық дақ ыл; 6. Кү ріш; 7. Кү ріш. Темекі ауыспалы егістері 6, 7 не 8 танапты болуы мү мкін. Бұ л ауыспалы егістегі темекінің ү лесі 28 = 33%, жоң ышқ анікі – 25 =33%, масақ ты дақ ылдардың ү лесі – 18 =28 %, жү герінің ү лесі – 14 % болды. Арнаулы дә нді-шө пті Арнаулы дә нді-шө пті отамалы 6 танапты: отамалы 7 танапты: 1. Масақ ты дақ ыл + жоң ышқ а; 1. Масақ ты дақ ыл+жоң ышқ а 2. Жоң ышқ а; 2. Жоң ышқ а; 3. Жоң ышқ а; 3. Жоң ышқ а; 4. Масақ ты дақ ыл; 4. Кү здік бидай; 5. Темекі; 5. Темекі; 6. Темекі. 6. Темекі; 7. Жү гері. Астық ауыспалы егістері. Суармалы жерде астық тың ө німі тә лімі жермен салыстырғ анда бірнеше есе кө п болады. Сондық тан кейбір жағ дайда тек қ ана астық алу ү шін ғ ана ауыспалы егіс қ олданылады. Бұ л жағ дайда кө біне, суармалы жерлерде кө п ө нім беретін кү здік бидай мен жү гері егіледі. Мұ ндай жағ дайда жоң ышқ а топырақ тың қ ұ нарлылығ ын кө теріп қ ана қ оймайды, астық тың сапасын, ө німін жақ сартады.
Егістік, дә нді-шө пті Егістік, дә нді-шө пті-отамалы 8 танапты: 9 танапты: 1. Масақ ты дақ ыл+жоң ышқ а; 1. Масақ ты дақ ыл+жоң ышқ а 2. Жоң ышқ а; 2. Жоң ышқ а; 3. Жоң ышқ а; 3. Жоң ышқ а; 4. Кү здік бидай; 4. Жү гері; 5. Кү здік бидай; 5. Жү гері; 6. Кү здік бидай; 6. Жү гері; 7. Жү гері не қ ытай бұ ршағ ы; 7. Кү здік бидай не қ ытай бұ ршағ ы; 8. Кү здік бидай. 8. Жү гері; 9. Жү гері
|