IV санаттағы науқастарды емдеу

181. IV санаттағ ы науқ астарды емдеу:
1) бірінші, екінші жә не ү шінші қ атардағ ы ТҚ П стандартты жә не жеке–дара кестелер бойынша қ олдануғ а негізделген;
2) IV санат бойынша тіркелген науқ астарғ а I жә не II санаттың ем кестелері қ олданылмайды;
3) тағ айындалғ ан дә рілердің барлық мө лшерін арнайы даярланғ ан медицина қ ызметкерінің тікелей бақ ылауымен қ абылдау арқ ылы жү ргізіледі;
4) ү зіліссіз екі кезең де жү ргізіледі:
бірінші кезең – емнің қ арқ ынды кезең і стационарда жү ргізіледі, кейіннен қ ақ ырық конверсиясына қ ол жеткеннен соң Амбулаториялық қ жағ дайда жалғ астырылады.
Ауру анық талғ ан кезден бастап бактерия бө лмеген науқ астар ОДКК шешімімен емін бірден Амбулаториялық қ жағ дайда, шипажайларда, сонымен қ атар стационарды алмастыратын жағ дайларда бастайды;
екінші кезең – емнің қ олдау сатысы Амбулаториялық қ жағ дайда, шипажайда немесе стационарды алмастыратын жағ дайларда жү ргізіледі. Емнің қ олдау сатысын клиникалық жә не ә леуметтік кө рсеткіштерге сә йкес стационарда жү ргізу мү мкіндігін ОДКК шешеді.
182. Екінші қ атардағ ы ТҚ П, ә сіресе аминогликозидтер, капреомицин жә не фторхинолондарғ а, сұ йық жә не/немесе қ атты қ оректік орталарда ДСТ анық тау ТҚ Ұ бактериологиялық зертханаларында жү ргізіледі Пенитенциарлық секторда екінші қ атардағ ы ТҚ П ДСТ анық тау мү мкін болмаса, бұ л зерттеу тү рі азаматтық сектордың бактериологиялық зертханаларында екі жақ ты келісім негізінде жү ргізіледі.
183. Екінші қ атардағ ы ТҚ П (ә сіресе инъекциялық дә рілер мен фторхинолондарғ а) сұ йық жә не қ атты қ оректік орталарда жә не молекулалы-генетикалық ә дістермен ДСТ анық тау ЕҚ Д ем тағ айындалғ анғ а дейін IV санатғ а тіркелген КДТ ТБ шалдық қ ан науқ астардың бә рінде бірдей жү ргізіледі.
184. IV санат кестесі бойынша ем алып жатқ ан, бірақ жү ргізілген ем нә тижесіз болғ ан (бақ ылаулы емнің 5-айынан кейін қ ақ ырық микроскопиясы немесе дақ ылды ә діс бойынша бактерия бө луі сақ талғ ан, аурудың клиникалық, рентгенологиялық кө рінісінде теріс динамика байқ алғ ан) КДТ ТБ шалдық қ ан науқ астарда екінші қ атардағ ы ТҚ П сұ йық жә не қ атты қ оректік орталарда ДСТ қ айта жасалады.
185. Науқ асты IV санат бойынша емдеу туралы шешім қ абылдауғ а, ем кестесін анық тауғ а тек қ ана КДТ/ДАТ ТБ ОДКК қ ұ қ ылы жә не де олар ем кестесі, ТҚ П қ абылдау жиілігі мен мө лшерін бекітеді.
186. ОДКК жұ мыс тә ртібі мен қ ұ рамы осы Нұ сқ аулық тың 12-қ осымшасында келтірілген.
187. IV кесте бойынша жә не ДАТ ТБ емдеу емнің толық курсына жеткілікті дә рілер жиынтығ ы болғ ан жағ дайда ғ ана тағ айындалады.
188. ДАТ ТБ бар науқ астарды екінші жә не ү шінші қ атардағ ы ТҚ П емдеу осы Нұ сқ аулық тың 13-қ осымшасында келтірілген туберкулезге қ арсы қ олданылатын дә рілердің ересектерге ұ сынылғ ан тә уіліктік мө лшеріне (мг) сә йкес жү ргізіледі.
189. IV кесте бойынша жә не ДАТ ТБ емдеуді бастамас бұ рын науқ аспен, балалар мен жасө спірімдердің ата-анасымен (қ амқ оршыларымен) ем курсын міндетті тү рде толық аяқ тау қ ажеттілігі туралы сұ хбат жү ргізіледі. Ә рбір жадайда ТБ 14 – науқ астың ақ парат алғ аннан кейінгі ем қ абылдауғ а берген келісімі толтырылады.
190. IV кесте бойынша емнің қ арқ ынды кезең інде екінші қ атардағ ы кем дегенде 4 ТҚ П, оның біреуі – инъекция тү рінде, тағ айындалады. Пиразинамид ем кестесіне міндетті тү рде қ осылады. Сезімталдығ ы сақ талғ ан бірінші қ атардағ ы басқ а да ТҚ П ем кестесіне қ осылады.
191. Пиразинамид КДТ/ДАТ ТБ емдеу кестесіне тек емнің қ арқ ынды кезең інде ғ ана қ осылады.
192. ТМБ этамбутолғ а сезімталдығ ы сақ талғ ан жағ дайда бұ л дә рі IV санат бойынша емнің қ арқ ынды жә не жалғ астыру кезең дерінде ем кестесіне қ осылады.
193. Науқ асты ЕҚ Д емдеуге Xpert MTB/RIF нә тижелері бойынша алғ ан жағ дайда ВACTEC немесе Левенштейн-Йенсен қ атты қ оректік ортасында этамбутолғ а тө зімділік анық талғ анғ а дейін бұ л дә рі ем кестесіне қ осылады.
194. ДАТ ТБ бар науқ астарды емнің қ арқ ынды кезең інде емдеу ү шін ТҚ П 5 тобы қ олданылады:
1) 1–топ: сезімталдығ ы сақ талғ ан ауыз қ уысы арқ ылы қ абылданатын дә рілер этамбутол жә не/немесе пиразинамид. Пиразинамид емнің толық курсы бойы науқ астардың оны кө тере алуын ескере отырып қ олданылады;
2) 2–топ: инъекциялық дә рі (канамицин, капреомицин немесе амикацин). Аминогликозидтерге сезімталдық сақ талғ ан жағ дайда соларды қ олданғ ан жө н. Аминогликозид тобының дә рілеріне тө зімділік анық талғ ан жағ дайда капреомицинді тағ айындағ ан жө н;
3) 3–топ: фторхинолондар тобының соң ғ ы буынды дә рісі (моксифлоксацин);
4) 4–топ: екінші қ атардағ ы бактериостатикалық ә сер ететін дә рілер (этионамид/протионамид, циклосерин, ПАСК) емнің толық курсы бойы науқ астардың оларды кө тере алуын ескере отырып қ олданылады;
5) 5–топ – амоксициллин-клавуланат, кларитромицин, линезолид, клофазимин.
195. Емнің қ арқ ынды кезең і:
IV кесте бойынша 8-12 ай бойы егу ә дісінің екі теріс нә тижесін алғ анғ а дейін жү ргізіледі. IV санат бойынша стандартты ем кестесі:
Cm/Km/Am + Ofx (Lfx) + Eto (Pto) + Cs + Z + PAS.
ДАТ ТБ бойынша 12-15 ай бойы егу ә дісінің тө рт теріс нә тижесін алғ анғ а дейін жү ргізіледі. ДАТ ТБ емдеудің стандартты кестесі:
Z (E) + Cm/Km/Am + Mfx + Eto/Pto + Cs + PAS + Amx-Clv + Clr;
196. IV кесте бойынша емнің қ олдау сатысынде екінші қ атардағ ы ТҚ П кем дегенде ү шеуін, фторхинолон тобының дә рісін міндетті тү рде қ оса қ олдану керек. ДАТ ТБ бойынша емнің қ олдау сатысынде - моксифлоксацин, амоксициллин-клавуланат, кларитромицин, сезімталдық сақ талғ ан жә не науқ ас кө тере алғ ан жағ дайда - циклосерин, тиoaмидтер мен ПАСК қ олданылады.
197. IV кесте бойынша емнің қ олдау сатысы 12 ай бойы жү ргізіледі. Стандартты ем кестесі:
Lfx (Ofx) + Pto (Eto) + Cs + PAS.
ДАТ ТБ бойынша емнің жалғ астыру кезең інің ұ зақ тығ ы - 15-18 ай. Стандартты ем кестесі:
Мfx + Cs + Eto/Pto + PAS + Amx-Clv + Clr;
198. IV кесте бойынша жалпы ем курсының ұ зақ тығ ы 20 - 24 ай: емнің қ арқ ынды кезең і – 8 - 12 ай; қ олдау сатысы – 12 ай; ДАТ ТБ бойынша жалпы ем курсының ұ зақ тығ ы 27 - 33 айды қ ұ райды: емнің қ арқ ынды кезең і – 12 - 15 ай; қ олдау сатысы –15 - 18 ай.
199. Ем алдында бактерия бө луі анық талмағ ан жә не шектеулі ү рдісі бар балаларда емнің қ олдау сатысынКДТ ТБ ОДКК шешімімен 6 айғ а дейін қ ысқ артуғ а болады.
200. IV кесте жә не ДАТ ТБ бойынша ем қ абылдап жатқ ан науқ астарда қ ақ ырық ты микроскопиялық жә не егу ә дісімен тексеру: емнің қ арқ ынды кезең інде – ай сайын, қ олдау сатысынде – тоқ сан сайын жү ргізіледі.
201. Науқ ас IV кесте бойынша емнің қ олдау сатысыне клиникалық, рентгенологиялық оң ө згерістер байқ алып, ай сайын алынғ ан қ ақ ырық ты егу нә тижесі қ атарынан екі рет теріс болғ анда, ал ДАТ ТБ бойынша – ай сайын алынғ ан қ ақ ырық ты егу нә тижесі қ атарынан тө рт рет теріс болғ анда ауыстырылады.
202. Бастапқ ы кезде культуральдық жә не/немесе микроскопия ә дістерінің нә тижелері теріс болғ ан науқ астар IV кесте бойынша емнің қ арқ ынды кезең інде 8 ай емделгеннен соң емнің қ олдау сатысыне ауыстырылады.
203. IV кесте жә не ДАТ ТБ бойынша дә рілер емнің қ арқ ынды кезең інде кү н сайын аптасына 7 рет, емнің қ олдау сатысынде аптасына 6 рет қ абылданады. Егер емнің қ арқ ынды кезең і амбулаториялық қ тү рде жү ргізілсе – аптасына 6 рет.
204. ТҚ П тә уліктік мө лшері стационарда бір рет немесе екіге бө ліп, ал Амбулаториялық қ жағ дайда бір рет қ абылданады. Стационардағ ы ТҚ П тә уліктік мө лшерін бө ліп ішетін науқ астар, ауруханадан шығ ар алдында кем дегенде 2 апта бұ рын бір рет қ абылдау тә ртібіне ауыстырылады.
205. IV кесте жә не ДККТ ТБ бойынша ем науқ астың салмағ ын ескере отырып тағ айындалады да, ай сайын науқ астың салмағ ы тексеріліп, салмақ қ осылғ ан сайын ТҚ П мө лшері тү зетіліп отырады.
206. ЖҚ А, ЖЗА, Қ БА ем басталғ анғ а дейін жү ргізіліп, кейіннен емнің қ арқ ынды кезең інде ай сайын, қ олдау сатысынде тоқ сан сайын, кө рсеткіштер болса – жиірек жү ргізіледі.
207. Реберг сынамасы, креатининнің клиренсін есептеу жә не электролиттердің балансы ЕҚ Д ем тағ айындалғ анғ а дейін барлық науқ астарда жү ргізіледі де, кейіннен – кө рсеткіштерге сә йкес жү ргізіледі.
208. Іш қ уысы ағ заларын жә не қ алқ анша безін УДЗ, тиреотропты гормонның титрын анық тау, КТ, ФГДС, ФБС, телімді мамандардың кең естері (невропатолог, эндокринолог, психотерапевт, ЛОР жә не басқ алар) кө рсеткіштер бойынша жү ргізіледі.
209. IV санаттағ ы науқ астардың Амбулаториялық қ емін ұ йымдастыру:
1) Амбулаториялық қ ем ТҚ Ұ диспансерлік бө лімдерінде жә не МСАК мекемелерінде жү ргізіледі;
2) бактерия бө лмейтін, интоксикация белгілері айқ ын емес, қ осарласқ ан аурулары жә не дә рілерге аллергиялық реакциялары жоқ науқ астарғ а;
3) бактерия бө луші науқ астарда тағ айындалғ ан ем жү ргізілгеннен кейін қ атарынан, кем дегенде 10 кү н аралық пен жасалғ ан қ ақ ырық жағ ындысы микроскопияның екі нә тижесі теріс болғ ан науқ астарғ а;
4) науқ астарғ а капреомицин немесе аминогликозидтердің инъекциялары ТҚ Ұ диспансерлік бө лімдері немесе МСАК мекемелеріндегі егу бө лмелерінде жасалады;
5) IV санат бойынша арнайы ем қ абылдап жатқ ан науқ астарды 10 кү нде 1 рет, қ ажет болғ ан жағ дайда одан да жиірек, ТБЕ жү ргізіліп жатқ ан орнына сә йкес - ТҚ Ұ немесе МСАК мекемесінің учаскелік дә рігерлері қ арап–тексеруі тиіс;
6) ТҚ Ұ диспансерлік бө лімдері немесе МСАК мекемелерінде IV санат бойынша арнайы ем қ абылдап жатқ ан науқ астарғ а кө рсеткіштер бойынша ТҚ П жанама ә серлері мен қ осарласқ ан ауруларғ а қ арсы симптоматикалық жә не патогенетикалық ем жү ргізу мү мкіндіктері қ арастырылуы керек;
7) туберкулезге қ арсы қ олданылатын екінші қ атардағ ы дә рілердің жанама ә серлерін емдеу қ ағ идалары 12-қ осымшадакелтірілген;
8) Амбулаториялық қ кезең де КДТ ТБ шалдық қ ан барлық науқ астарғ а ә леуметтік жә не психологиялық қ олдау кө рсетілуі тиіс;
9) ем ү зілмей жү ргізілуі мақ сатында науқ асқ а да (ай сайын тө ленетін ақ ы, азық –тү лікпен, ыстық тағ аммен, жол ақ ысымен жне т.б. қ амтамасыз ету) жә не тікелей бақ ылаулы ем жү ргізетін медицина қ ызметкерлеріне де (қ аржылай қ олдау, тұ рғ ын ү й бө лу жә не т.с.с.) материалды қ олдаудың ә ртү рлі тә сілдері жү йелі тү рде қ олданылуы тиіс;
210. Балалар мен жасө спірімдерді IV кесте бойынша емдеу КДТ ТБ емдеудің жалпы қ ағ идаларына сә йкес жү ргізіледі.
211. Екінші қ атардағ ы ТҚ П қ абылдауды 2 ай жә не одан да астам уақ ытқ а ү зген науқ астарда ем, екінші қ атардағ ы ТҚ П ДСТ анық талғ анша, IV санаттың қ арқ ынды кезең інің стандартты кестесімен жү ргізіледі. Екінші қ атардағ ы ТҚ П ДСТ анық талғ аннан кейін ем кестесі дә ріге сезімталдық ты ескере отырып тү зетіледі;
212. КДТ ТБ шалдық қ ан науқ астарды ЕҚ Д емдеу барысында микроскопия ә дісімен 4-айда жә не культуральдық ә діспен 6-айда қ ақ ырық конверсиясы байқ алмаса, уақ ытылы ұ лттық дең гейдегі мамандардың сырттай немесе кө збе-кө з кең есі қ ажет.
213. IV кесте бойынша 10 ай бойы жә не ДАТ ТБ бойынша 15 ай бойы жү ргізілген бақ ылаулы емге қ арамастан қ ақ ырық жағ ындысы микроскопиясының жә не/немесе егу ә дісінің нә тижелері бойынша бактерия бө лу сақ талғ ан жағ дайда науқ астарды IV санат бойынша емдеу тоқ татылады.
214. Туберкулезге қ арсы ем тоқ татылғ аннан кейін бактерия бө луші науқ ас симптоматикалық ем жү ргізу бө лімшесіне ауыстырылады.
215. Науқ ас симптоматикалық ем жү ргізу бө лімшесінде бактерия бө лу тоқ тағ анша оқ шауланады (қ ақ ырық микроскопиясы мен культуральдық ә дістің теріс нә тижелері).
216. Емді тоқ тату себебі туралы науқ ас жә не оның туысқ андарын хабардар ету керек. Аталғ ан науқ астар санитарлық жә не эпидемияғ а қ арсы шараларды жү ргізумен қ атар, психологиялық кө мек жә не симптоматикалық емге мұ қ таж.