Фармакология кафедрасы

КУРС: 2

ФАРМАКОЛОГИЯ ПӘ НІ БОЙЫНША СТУДЕНТТЕРДІҢ БІЛІМДЕРІНІҢ Қ ОРЫТЫНДЫ ДЕҢ ГЕЙІН ЖӘ НЕ ОҚ У ДАҒ ДЫЛАРЫН ИГЕРУІН БАҒ АЛАЙТЫН БАҚ ЫЛАУ - Ө ЛШЕМДІК Қ Ұ РЫЛЫМДАР.

ПӘ Н:

ФАРМАКОЛОГИЯ

Қ Ұ РАСТЫРҒ АНДАР:

Кафедра оқ ытушылары

Жыл

Кафедра мә жілісінде талқ ыланып, бекітілді 03 қ аң тар 2013 ж., № 13 хаттама

Кафедра мең герушісі, доцент Сатбаева Э.М.

Рецепт жазуғ а арналғ ан препараттар ТІЗІМІ

Фармакотерапиялық есеп шешуге арналғ ан емтихандық препараттар ТІЗІМІ

Фармакология пә нінен жалпы медицина факультетіне арналғ ан емтихандық сұ рақ тар

1. Фармакология ғ ылыми тә ртіп жә не оқ ыту пә ні ретінде, оның мазмұ ны, басқ а да теориялық жә не клиникалық пә ндермен ө зара байланысы. Фармакологияның даму тарихы, негізгі кезең дері жә не бағ ыттары.

2. Жаң а дә рілік заттарды алу кө здері мен жолдары. Жаң а дә рілік заттарды зерттеудің негізгі принциптері, кезең дері жә не зарттеу ә дістері.

3. Жаң а дә рілік препараттарды қ адағ алаушы мемлекеттік органдар. Мемлекеттік жә не халық аралық фармакопия, оның мазмұ ны мен қ ызметі.

4. Рецепт, оның қ ұ рлымы, рецептуралық бланкілердің тү рлері. Амбулаториялық емделетін науқ астарғ а рецепт жазу жә не дә ріханадан босату ережелері.

5. Фармакокинетика, анық тама, фармакокинетика кезең дері, мазмұ ны. Фармакокинетиканың негізгі кө рсеткіштері. Биоэквиваленттілік жө нінде тү сінік.

6. Дә рілік заттардың енгізіу жолдары. Дә рілік заттардың сің уінің негізгі механизмдері жә не оғ ан ә сер ететін жағ дайлар.

7. Фармакодинамика, анық тамасы жә не мазмұ ны. Дә рілік заттардың ә серлерінің тү рлері. Хронофармакология туралы тү сінік.

8. Дә рілік заттардың фармакологиялық ә серлерінің пайда болуына ә сер ететін жағ дайлар.

9. Дә рілік заттарды қ айталап енгізу, олармен жү ретін кө ріністер. Мысал келтіру.

10. Дә рілік заттардың ә сері. Дә рілік заттардың фармакологиялық жә не фармацевтикалық ә серлесуі.

11. Дә рілік заттардың ө зара ә серлесуі тү рлері. Мысал келтіру.

12. Дә рілік заттардың мө лшері, тү рлері жә не мө лшерлеу ерекшеліктері. Дә рілік заттардың жанакма жә не қ ажетті емес ә серлері. Дә рілік заттардың тератогенді, эмбритоксикалық ә серлері жә не оларды анық тайтын жағ дайлар. Дә рілік қ атер дә режесі жә не жекеленген топтардың препараттарының сипаттамалары бойынша жіктеу.

13. Афферентті иннервацияғ а ә сер ететін дә рілік заттардың жіктелуі. Теріні жә не шырышты қ абаттарды тітіркендіретін заттар, ә сер механизмі, қ олданылуы.

14. Жергілікті анестетиктер. Жіктелуі, ә сер механизмі, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, анестезияның ә р тү рінде қ олданылуы, жанама ә серлері.

15. Қ армаушы заттар, жіктелуі, ә сер механизмі, препараттары, қ олданылуы. Қ аптаушы жә не сорып алушы заттар ә серлерінің ерекшеліктері, препараттары, қ олданылуы.

16. Холинергиялық синапстар аймғ ында ә сер ететін заттар, жіктелуі. Тікелей М – жә не Н – холиномиметиктер, фармакологиялық ә серлері, қ олданылуы.

17. Холинэстразағ а қ арсы заттар. Жіктелуі, ә сер механизмі, фармакологиялық ә серлері, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы, уытты ә серлері жә не улану, кө мек кө рсету шаралары.

18. М – холинорецепторларғ а ә сер ететін заттар. М- холиномиметикалық заттар, ә сер механизмі, фармакологиялық ә серлері. Препараттары, қ олданылуы, уытты ә серлері, улануды емдеу.

19. М – холиноблокаторлар, сипаттамасы жә не фармакологиялық ә серлері. Атропин: ә сер механизмі, фармакологиялық ә серлері, қ олданылуы, улану, кө мек шаралары.

20. М – холиноблокаторлардың салыстырмалы сипаттамасы, фармакологиялық ә серлерінің ерекшеліктері, қ олданылуы, жанама ә серлері.

21. Н – холиномиметиктер, ә сер механизмі, фармакологиялық ә серелері, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы. Никотинмен жедел улану, шылым шегумен кү ресу шаралары.

22. Ганглиоблокаторлық заттар. Жіктелуі, ә сер механизмі, фармакологиялық ә серлері. Жеке препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы, жанама ә серлері.

23. Бұ лшық ет релаксанттары. Жіктелуі, ә сер механизмі, препараттары, қ олданылуы, асқ ынулар, кө мек шаралары.

24. Адренергиялық заттар. Адреномиметиктердің жіктелуі. Адреналиннің жә не норадреналиннің ә сер механизмдері мен ерекшеліктері, қ олданылуы.

25. Тікелей адреномиметиктер, альфа жә не бета адренорецепторларғ а ә сер етуіне байланысты жіктелуі, препараттары, фармакологиялық ә серлері, қ олданылуы, жанама ә серлері.

26. Тікелей емес ә сер ететін адреномиметиктер. Эфедрин, ә сер механизмі, негізгі ә серлері, қ олданылуы.

27. Адреноблокаторлық заттар. Жіктелуі, альфа жә не бета адреноблокаторлардың ә сер механизмі. Негізгі фармакологиялық ә серлері, қ олданылуы, жанама ә серлері.

28. Симпатолитиктер. Ә сер механизмі, негізгі ә серлері, жеке препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы, жанама ә серлері.

29. ОЖЖ қ ызметіне ә сер ететін заттар. Жіктелуі. Наркозғ а арналғ ан заттар. Ингаляциялық наркозғ а арналғ ан заттар: препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы, жанама ә серлері.

30. Ингаляциялық емес наркозғ а арналағ ан заттар, жіктелуі, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы.

31. Этил спирті, жергілікті жә не резорбтивті ә сері, қ олданылуы. Жедел улану, кө мек шаралары. Алкоголизм, ә леуметтік аспектілері, емдеу ерекшеліктері.

32. Ұ йық татқ ыш заттар, оларғ а қ ойылатын негізгі талаптар. Жіктелуі, ә сер механизмі, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы.

33. Тырысуғ а жә не эпилепсияғ а қ арсы заттар, ә сер механизмдері, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы, жанама ә серлері.

34. Паркинсонизмді емдеуге арналғ ан заттар. Ә сер механизмдері, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы, жанама ә серлері.

35. Опиоидты рецепторларғ а ә сер ететін заттар (наркотикаклық анальгетиктер), алу кө здері. Опиоидты рецепторларғ а ә сер етуіне байланысты жә не химиялық қ ұ рлысына қ арай жіктелуі. Препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы.

36. Морфин, ә сер механизмі, фармакологиялық ә серлері, қ олданылуы, жідел улану, емдеу. Дә ріге туелділік, ә леуметтік аспектілері, емдеу шаралары.

37. Жасанды наркотикалық аналгетиктер, ә серлерінің ерекшеліктері қ олданылуы. Наркотикалық анальгетиктердің антагонистері.

38. Анальгетикалық белсенділігі бар орталық ә серлі опиоидты емес препараттар, жалпы сипаттамасы жә не басқ а да фармакологиялық топтардың анальгетиктерінің ерекшеліктері.

39. Наркотикалық емес анальгетиктер. Наркотикалық анальгетиктерден айырмашылығ ы. Жіктелуі. Негізгі ә серлері, ә сер механизмдері.

40. Транквилизаторлар, нейролептиктермен ортақ қ аситеттері жә не айырмашылық тары. Жіктелуі, қ олданылуы. Бензодиазепин туындылары, ә сер механизмі, препарттардың салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы, жанама ә серлері. Кү ндізгі транквилизаторлар, ә сер ету ерекшеліктері.

41. Ноотропты заттар, анық тамасы, фармакологиялық ә серлері, қ олданылуы.

42. Қ абынуғ а қ арсы заттар, жалпы сипаттамасы, жіктелуі, ә сер механизмі, қ олданылуы.

43. Иммунитетке ә сер ететін, заттар, жіктелуі. Иммуностимуляторлар, ә сер механизмі, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы.

44. Иммунодепрессанттар, жіктелуі, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы. Иммунодепрессивті емдеуден кейін болатын асқ ынулар.

45. Аллергияғ а қ арсы заттар, жалпы сипаттамасы. Аллергияның дереу дамитын тү рінде қ олданылатын заттар, жіктелуі, ә сер механизмі, препараттары. Анафилактикалық шокта қ олданылатын заттар.

46. Аллергиялық реакциялардың антагонистері. Гистаминге қ арсы заттар, ә сер механизмі, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы, жанама ә серлері.

47. Микробтарғ а қ арсы заттар, жіктелуі, ә серлерінің ерекшеліктері. Антисептикалық жә не дезинфекциялаушы заттар. Жалпы сипаттамасы, ә сер механизмі, қ олданылуы.

48. Антисептикалық жә не дезинфекциялаушы заттар. Жалпы сипаттамасы, жіктелуі. Галогенді қ осылыстар, ә сер механизмі, препараттары, қ олданылуы.

49. Формальдегид, бояғ ыштар жә не тотық тырғ ыштар тобының препараттары. Ә сер механизмі, қ олданылуы.

50. Фенол жә не оның туындылары. Жеке препараттардың ерекшеліктері, қ олданылуы. Детергенттер, қ аситеттері, қ олданылуы.

51. Ауыр металл тұ здарының антисептикалық жә не дезинфекциялық заттары, ә сер механизмі, препараттары, қ олданылуы, жанама ә серлері.

52. Химиотерапиялық заттар, анық тамасы, жіктелуі. Химиотерапияның негізгі ә дістемелік шаралары. Химиотерапиялық заттарғ а қ ойылатын талаптар.

53. Антибиотиктер, анық тамасы, механизмі, спектрі, микробтарғ а қ арсы ә серінің тү рлері, химиялық қ ұ рлысы жә не клиникалық қ олданылуына байланысты жіктелуі.

54. Бета лактамды антибиотиктер. Пенциллин тобының антибиотиктері, жіктелуі, ә сер спектрі, ә сер механизмі, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы, жанама ә серлері.

55. Жартылай жасанды пенциллиндер, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, жіктелуі, қ олданылуы, жанама ә серлері.

56. Цефалоспориндер тобының антибиотиктері, жіктелуі, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы, жанама ә серлері.

57. Макролидтер, тетрациклиндер жә не левомицетин тобының антибиотиктері, азалидтер. Ә сер механизмі мен спектрі, жіктелуі, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы, асқ ынулар.

58. Аминогликозидтер тобының антибиотиктері, ә сер механизмі мен спектрі, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы, асқ ынулар.

59. Полимиксиндер, саң ырауқ ұ лақ тарғ а қ арсы заттар. Жалпы сипаттамасы, препараттары, қ олданылуы, жанама ә серлері.

60. Сульфаниламидті препараттар, химиялық қ ұ рлысының ә серімен байланыстылығ ы, жіктелуі, ә сер механизмі мен спектрі, қ олданылуы, жанама ә серлері.

61. Сульфаниламидтер препараттарының АІЖ – нан сің уіне жә не ә серінің ұ зақ тығ ына байланысты салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы.

62. Сульфаниламидтердің жұ птастырылғ ан препараты. Ә сер механизмі мен ерекшелігі. Қ олданылуы, жанама ә серлері.

63. Ә р тү рлі химиялық қ ұ рлысты микробтарғ а қ арсы жасанды заттар (хинолон, 8 – оксихинолон, нитроффуран, хиноксолин туындылары), ә сер спектрі, қ олданылуы, жанама ә серлері. Фторхинолиндердің ә сер ету ерекшеліктері.

64. Туберкулезге қ арсы заттар, жіктелуі, ә сер спектрі, қ олданылуы, жеке препараттар топтарының ә сер механизмі, жанама ә серлері.

65. Спирохетозғ а қ арсы заттар, ә сер механизмі, препараттары, жанама ә серлері.

66. Вирусқ а қ арсы заттар, жіктелуі, ә сер механизмі, препараттары, қ олданылуы.

67. Гриппке қ арсы заттар, ә сер ету механизмі, преппараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қ олданылуы, жанама ә серлері.

68. Қ арапайымдыларғ а қ арсы заттар, жіктелуі. Лямблиозда, трихомонадозда, токсоплазмозда, лейшманиозда қ олданылатын заттар.

69. Ішектік жә не ішектен тыс амебиазда қ олданылатын заттар, препарттары, қ олданылуы, жанама ә серлері.

70. Безгекке қ арсы заттар, безгек қ оздырғ ыштары, даму жү йесі. Химиялық қ ұ рылысы жә не плазмодилердің ә р тү рлерінде тиімділігіне байланысты жіктелуі, безгектің алдын-алуда жә не емдеуде қ олданылатын препараттар.

71. Ішек қ ұ рттарына қ арсы заттар, жіктелуі, ә сер механизмі, препараттары, негізгі қ олданылуы.

72.Ісіктерге қ арсы заттар, жіктелуі, препараттың салыстырмалы сипаттамасы, ә сер механизмі. Жанама ә серлері жә не асқ ынулар

Жағ дайлық есептер

Тақ ырыбы: ² Жалпы фармакология²

Жағ дайлық есеп №1

Қ атты кү йзеліс жағ дайында жү рген науқ асқ а транквилизатор-диазепам тағ айындалды. Бұ л кү йден шық қ ан соң науқ ас ұ зақ уақ ыт препаратты алдын алу мақ сатында қ олданды. Дә рілік затты қ олдануды тоқ татқ ан соң жү рек-қ ан тамыры жү йесі, асқ азан-ішек жолдары жағ ынан кейбір қ олайсыздық ты, депрессиялық кү йді сезінді. Бұ л қ ұ былыс қ алай аталады? Осындай жағ дайларды қ андай препараттар шақ ырады?

Жағ дайлық есеп №2

Анамнезінде жү ректің созылмалы жеткіліксіздігі бар науқ аста, стоматологтың қ абылдауында (тісін жұ лу) ентігу, бетінің кө геруі, тамыр соғ уының жиілеуі байқ алды. Осы жағ дайды қ айтару ү шін қ олданылатын препаратты қ андай жолмен енгізген дұ рыс?

Жағ дайлық есеп №3

Гипохромды анемиямен ауыратын науқ асты темір препараттарымен емдеген соң қ анның қ ұ рамы жақ сарды, бірақ іштің қ атуы (обстипация), қ ызыл иегінде қ ара жолақ пайда болды. Дә рілік заттың соң ғ ы ә серлері қ андай терминмен белгіленеді?

Жағ дайлық есеп №4

Созылмалы іш қ атумен ауыратын науқ асқ а іш айдайтын дә рілік зат тағ айындалды, бірақ екі аптадан соң дә рінің іш айдайтын ә сері байқ алмайтын болды. Бұ л қ ұ былыс қ алай аталады?

Жағ дайлық есеп №5

Операция алдында науқ асқ а ауыру сезімін басу ү шін 1%-1 мл морфин гидрохлориді ерітіндісін енгізді. Содан кейін науқ асқ а наркоз берілді. Дә рілік заттың ә сері қ андай бағ ытта ө згереді?

Жағ дайлық есеп №6

Травма алғ ан науқ астың жарақ атының шеттерін 10% йод ерітіндісімен ө ң деді. Препараттың терімен жанасқ ан жерінде теріде кү йік тә різі кү лдіреу пайда болды. Йодқ а деген жоғ ары сезімталдық ты қ алай тү сіндіруге болады жә не қ андай терминмен белгіленеді?

Жағ дайлық есеп №7

Дә рігер науқ астың морфинмен уланғ анын анық тап, асқ азанын жә не ішектерін шаюды активтелген кө мірді қ осып жү ргізді. Бұ л емді жү ргізудің негізінде не жатыр, қ андай терминмен белгіленеді?

Жағ дайлық есеп №8

Жедел босану. Нә ресте ә лсіз жә не тө мен салмақ пен туды, анасының анамнезінде жү ктілік кезінде анасының шылым шегуді тастамағ аны белгілі болды. Дә рілік заттың іштен туа пайда болатын кемтарлық қ а ә келмейтін ә сері қ алай аталады?

Жағ дайлық есеп №9

Наркоздық затты (тиопентал-натрий) енгізген соң науқ астың тыныс алуының тежелуі байқ алды. Тынысты қ оздырғ ыш ә сері бар дә рілік заттардың қ айсысын (цититион рефлекторлы ә сері бар, бемегрид – орталық ә сері бар) қ олданғ ан жө н?

Жағ дайлық есеп №10

Жү ректің созылмалы жеткіліксіздігі бар науқ асқ а дигитоксин тағ айындады. Соғ ан байланысты бү йректің қ ан айналымы жақ сарып, зә р шығ ару жоғ арылады. Дә рілік заттың соң ғ ы ә сері қ алай аталады?

² Жалпы фармакология² тақ ырыбы бойынша жағ дайлық есептердің жауаптары:

1. Бұ л қ ұ былыс дә ріге тә уелділік деп аталады. Кейбір психостимуляторлар, галлюциногендер, никотин, марихуана (анаша, гашиш) дә ріге психикалық тә уелділікті, ал барбитураттар, бензодиазепиндер, опиоидтар (героин, морфин жә не т.б.), алкаголь дә ріге физикалық тә уелділікті шақ ырады.

2. Науқ аста анафилаксиялық шок дамығ ан. Жедел кө мек кө рсету ү шін препаратты кө к тамырғ а енгізу керек.

3. Гипохромды анемиямен ауыратын науқ аста қ ан қ ұ рамының жақ саруы дә рілік заттың негізгі ә сері болып табылады, іштің қ атуы, қ ызыл иегінде қ ара жолақ тың пайда болуы дә рілік заттың екіншілік жанама ә сері деп аталады.

4. Дә рілік затқ а бейімделу дамығ ан. Бейімделудің дамуы дә рілік заттың сің ірілуінің тө мендеуіне, тез инактивациялануына, ағ задан шығ арылуының жоғ арылауына жә не нысаналы мү шелерде сезімтал рецепторлардың санының азаюына байланысты.

5. Кү шейтілген синергизм. Наркотикалық анальгетиктер наркозғ а арналғ ан заттардың, ОЖЖ тежейтін заттардың ә серлерін кү шейтеді.

6. Бұ л қ ұ былыс дә рілік заттың аллергиялық жанама ә сері деп аталады. Аллергиялық реакцияның баяу дамитын тү рі. Сенсиблизацияланғ ан Т-лимфоциттер, макрофагтар қ атысатын жасушалық иммунитет арқ ылы жү зеге асады.

7. Улаушы заттың қ анғ а сің уін тоқ татуғ а бағ ытталғ ан детоксикалық шара болып табылады.

8. Дә рілік заттың қ алыптасқ ан ұ рық қ а ә сері фетотоксикалық (жү ктіліктің 8-12 аптасы) ә сер деп аталады.

9. Тиопентал-натрий май тіндерінде жинақ талады, ми тіндеріндегі концентрациясы азаяды, сондық тан ә сері қ ысқ а. Май тінінен біртіндеп босап шығ ып қ анғ а тү суі ә детте операциядан кейінгі 2-3 сағ атқ а созылғ ан ұ йқ ы шақ ырады. Препараттың инактивациясы бауырдың, бү йректің ауруларында баяулайды. Сол себепті аталғ ан мү шелердің патологиясы бар науқ астарғ а қ олдануғ а болмайды.

10. Дә рілік заттың оң жанама ә сері деп аталады.

Афференттік иннервацияғ а ә сер ететін дә рілік заттар тақ ырыбы

бойынша жағ дайлық есептер

1. Жедел жә рдем дә рігерімен кардиология бө лімшесіне аритмиясы бар науқ ас келіп тү сті. Анамнезінен науқ астың кө п жылдар бойы жү рек жетіспеушілігімен ауыратыны жә не жү рек гликозидтерін қ абылдап жү ргені анық талды, соның нә тижесінде жү рек ырғ ағ ының бұ зылыстары дамығ ан. Кардиолог жергілікті анестетиктер тобынан аритмияғ а қ арсы қ арсы препарат тағ айындады. Осы жағ дайда қ андай препарат тағ айындалды? Бұ л препараттың аритмияғ а қ арсы ә сер механизмін тү сіндірің із.

2. Саусағ ының кү бірткесі бар науқ асқ а терінің қ абаттарына новокаин ертіндісін енгізу арқ ылы жарасын ө ң деу жасалды. Ө ң деуді аяқ тағ аннан кейін хирург науқ асқ а сульфаниламидті препаратты тағ айындады. Дә рігер қ андай қ ате жіберді?

3. Миалгиясы бар науқ асқ а дә рігер ішкі ағ залардың трофикасын жақ сарту жә не аурусындырмау ү шін препарат тағ айындады. Қ ай топтың дә рілік заты тағ айындалды?

4. Хирург ауырсынуды азайту ү шін ойық жараның бетіне себетін ұ нтақ тү ріндегі жергілікті анестезиялаушы затты тағ айындады. Қ ай топтың препараты тағ айындалды?

5. «Тік ішектің жарылуы» диагнозы бар науқ асқ а ауыру сезімін тө мендету мақ сатында супозитори тү рінде дә рілік зат тағ айындалды. Қ андай препарат тағ айындалды?

Жағ дайлық есептердің жауаптары:

1. Лидокаин, натрий каналдарын тежейді

2. Жергілікті анестетик дұ рыс таң далмағ ан

3. Анестезин

4. Анестезин

5. Висмуттың негізгі субнитраты

Холинергиялық заттар тақ ырыбы бойынша жағ дайлық есептер.

Бронх демікпесі бар науқ асқ а препарат тағ айындалды. Бронхоспазм ұ стамасы тоқ тады, бырақ науқ ас жү ректің соғ уы, ауыздың қ ұ рғ ауы, кө рудің ө ткірлігі тө мендегені туралы шағ ымданды. Қ андай препарат тағ айындалғ ан? Осы асқ ынулардың даму механизмдері неге байланысты болды?

Миастениясы бар науқ асқ а қ аң қ а бұ лшық етінің тонусын кү шейту мақ сатында дә рілік зат тағ айындалды. Бырақ аз уақ ыттан соң миоз, ішектің гиперперистальтикасы, сілекейдің ағ уы, брадикардаия дамыды. Қ андай зат тағ айындалғ ан? Осы асқ ынуларды болдырмау ү шін не істеу қ ажет?

Гипертензиялық ауыруы жә не стенокардиясы бар, бронх демікпесімен ауыратын науқ асқ а М-холиноблокатор тағ айындалды. Қ андай М-холиноблокатор тағ айындағ ан жө н?

4. Тынысы кенеттен тежелген науқ астың (электрожарақ ат алғ ан) кө к тамырына препарат салынды. Тынысы дә рілік затты енгізгеннен кейін қ алыптасты, бырақ қ ұ сық пайда болды. Науқ асқ а қ андай препарат тағ айындалғ ан?

5. Гипертензиялық ауруы бар науқ ас гипотензивті дә рілік зат қ абылдады. Қ ан қ ысымы тө мендеді, науқ ас тө сектен тұ рғ ан кезде бірден бозарып, басы айналып, есінен танып қ алды. Науқ асты қ айта тө секке жатқ ызды. Аздан соң барлық симптомдар жоғ алды. Науқ асқ а қ андай препарат салынды? Науқ ас тө сектен тұ рғ ан кезде неліктен естен тану болды? Осы асқ ынудың алдын алу ү шін қ андай шаралар жасалуы қ ажет?

Жағ дайлық есептердің жауаптары:

1. Атропин. Жанама ә сердің себептері: n. vagus блокадасы.

2. Прозерин. М-холинорецепторларды тежейді.

3. Платифиллин.

4. Цититон

5.Бензогексоний.

Тақ ырыбы: Адренергиялық заттар.

1. Бронх демікпесі бар науқ ас жү рек соғ уының жиілеуіне шағ ымданып дә рігерге келді. Дә рігер дә рі тағ айындады. Тахикардия жоғ алғ анымен науқ асты тұ ншық па ұ стамалары мазалай бастады. Бета-адреноблокаторлар тобынан қ андай препарат науқ асқ а тағ айындалды? Тұ ншық па ұ стамалары неліктен дамыды?

2. Бронх демікпесі бар науқ асқ а дә рілік зат тағ айындалды. Науқ астың жағ дайы жақ сарғ анымен, АҚ кө теріліп, мазасыздық, ұ йқ ысыздық жә не бас ауыруы пайда болды. Қ андай препарат науқ асқ а тағ айындалды?

3. Гипертониялық ауыруы бар науқ ас дә рігерге шағ ымданды: асқ азан тұ сындағ ы ауыру сезімі, гиперсаливация, мұ рнының бітуі. Қ андай гипотензивтік препарат осы аталғ ан асқ ынуларды шақ ыруы мү мкін? Неліктен?

4. Науқ асқ агипертониялық ауыруын емдеу мақ сатында стенокардия жә не тахиаритмияларды емдеуге болатын препарат тағ айындалды. Қ андай препарат науқ асқ а тағ айындалды?

5. Облитерациялық эндоартериитте қ андай адренергиялық препарат тағ айындауғ а болады?

Жағ дайлық есептің жауаптары

1. Пропранолол. Бронхтардың бета 2-адренорецепторларының тежелуінен.

2.Эфедрин - ОЖЖ ынталандырады

3.Резерпин – симпатикалық жү йені тежейді, парасимпатикалық жү йені ыталандырады

4.Бета-адреноблокаторлар

5.Альфа1 и альфа 2- адреноблокаторлар

Тақ ырыбы: ГАМҚ –рецепторларына ә сер ететін заттар. Ұ йық татқ ыш, тырысуғ а қ арсы заттар, эпилепсияғ а қ арсы, паркинсонғ а қ арсы заттар

1. Ұ йқ ысыздық пен зардап шегетін науқ ас ұ йық татқ ыш препаратты тө рт кү н қ абылдағ аннан кейін, оның ә серінің азайғ анын байқ ады. Бұ л жағ ыдай науқ астың препараттың мө лшерін жоғ арлатуыа мә жбү р етті. Қ андай топқ а жататын ұ йық татқ ышты науқ ас қ абылдағ ан жә не оғ ан толеранттық дамудың мү мкін болатын себебі неде?

2. Бұ лшық ет тартылысын азайту ү шін паркинсонизм қ ұ былысымен зардап шегетін науқ асқ а дә рілік препарат тағ айындалғ ан, дә рілік препаратты қ абылдағ аннан кейін бұ лшық ет тырысуы азайды. Бірақ науқ ас ауыздың қ ұ рғ ауын, жү рек жиырылуының жиілеуін, жақ ыннан кө рудің бұ зылуын, іш қ атуды байқ ады. Науқ ас қ андай препарат қ абылдағ ан?

3. Эпилепсиямен ұ зақ уақ ыт зардап шегетін науқ ас ұ стаманың алдын алу ү шін препарат қ абылдағ ан. Науқ ас қ ызыл иектің ісінуіне, қ ызаруына, ауратындығ ына жә не қ анайтындығ ына кө ң іл аударды. Науқ ас қ андай препарат қ абылдағ ан?

Жағ ыдайлық есептерге жауаптар

№1. Барбитураттар, ө йткені олар бауырдың микросомалды ферменттерінің белсенділітерін жоғ арлатады.

№2. Циклодол

№3. Дифенин

Тақ ырыбы: Опиатты рецепторларғ а ә сер ететін заттар (наркотикалық анальгетиктер), наркотикалық емес анальгетиктер.

1.Қ олы сынғ ан науқ ас ауруханағ а жеткізілді. Ауру шогының алдын алу ү шін анальгетик енгізді. Ауру сезімі азайды. Бірақ жү рек айну қ ұ су басталды. Жарақ аттан болғ ан ауру сезімдерін басу ү шін қ андай анальгетик қ олданды. Кө рсетілген асқ ынуларды қ алай тү сіндіруге болады?

2. Асқ азанның ойық жарасының асынуына шағ ым жасап науқ ас дә рігерге келді: эпигастралды аймақ та ауру сезімі пайда болды, жү рек айыну, ү лкен дә реті қ ара тү сті (мелена), ә лсіздік. Анамнезін анық тау барысында, дірілдеумен жә не бастың ауруымен қ атар жү рген суық тиген ауруына бір апта бойы анальгетикалық препарат қ абылдағ ан. Науқ ас қ андай препарат қ абылдағ ан?

3. Шок алды жағ дайында жә не қ ан тү кірумен қ абаттасқ ан жө телмен стационарғ а кө кірек клеткасының жаншылғ ан жарақ атымен науқ ас тү сті. Науқ асқ а кө мектесу ү шін бір мезгілде шокқ а қ арсы жә не жө телге қ арсы қ андай препарат қ абылдауғ а болады?

Жағ ыдайлық есептерге жауаптар.

1. Наркотикалық анальгетик. Қ ұ су орталығ ының тригер аймағ ын қ оздырады.

2. Ацетилсалицил қ ышқ ылы

3. Наркотикалық анальгетик

Тақ ырыбы: Қ абынуғ а жә не аллергияғ а қ арсы заттар. Иммундық ү рдістерге ә сер ететін дә рілік заттар.

№1. Науқ ас ә йел кезектегі кө ктемгі ревматизмнің алдын алу емі біткенен кейін, дә рігерге асқ азаны ауыруына, сонымен бірге геморрагия жә не қ ызыл иектен қ ан кету жө нінде кө рінеді. Науқ ас қ андай препарат қ абылдағ ан, қ ұ былыстардың пайда болу себептері, бұ л жанама ә серлердің алдын алу шаралары?

№2. 12 жастағ ы науқ асқ а ревматизмдік емес буыннан тыс қ абыну ү рдісі жө нінде, уақ ыт бойы қ абынуғ а қ арсы препарат тағ айындайды. Науқ аста ісінулер, асқ азанда ауру езім, қ анның анализін тексергенде анемия жә не агранулоцитоз бары анық талады. Науқ асқ а қ андай препарат тағ айындалды.

№3. Науқ ас бірнеше жылдан бері жү рек жә не буын зақ ымдалғ ан ревматизммен, жә неде қ осымша асқ азан ойық жарасының ауыр тү рімен сырқ аттанады. Стероидты емес ЦОГ – 2 таң дап тежейтін қ андай препаратты науқ асқ а тағ айындауғ а болады?

Жағ дайлық есептердің жауаптары.

1. Ацетилсалицил қ ышқ ылы, асқ азанның шырышты қ абатының жарақ аттануын шақ ыратын, антиагрегант болғ андық тан қ анның ұ юын бұ зады, сондық тан геморрагия болады. Астан соң қ абылдау, езіп, кө п сумен ішу.

2. Бутадион қ абылданғ ан.

3. Мелоксикам – ЦОГ - 2 таң дамалы ингибиторлары, сондық тан асқ азан ішек жолына теріс ә серлер кө рсетпейді.

Микробтарғ а қ арсы заттар бө лімі бойынша жағ дайлық есептер

«Антибиотиктер» тақ ырыбы бойынша жағ дайлық есептер

№1 есеп. Кең спектрлі антибиотиктерді қ олданғ анда, дисбактериоз, ауыз қ уысы, жұ тқ ыншақ, ө ң еш зақ ымдалы дамиды. Жиі кандидамикоз байқ алады, іш ө ту болады, нә жісте саң ырауқ ұ лақ тар болу мү мкін. Бұ л асқ ынулардың алдын алу ү шін не тағ айындау керек?

№2 есеп. Науқ ас Б., 40 жаста, туберкулезге қ арсы ем қ абылдады, Біраз уақ ыт ө ткен соң нашар еститіндігі байқ алды. Ұ зақ емнен кейін де естуі қ алпына келмеді. Қ андай топ препараттарының ә серінен болғ ан?

№3 есеп. Жұ қ палы ауырулар ауруханасына іш сү зегі ауруымен науқ ас қ абылданды. Кең спектрлі антибиотик тағ айындалды. Науқ астың жағ дайы жақ сарды, бірақ шеткі қ ан кө рінісінде-лейкопения, агранулоцитоз байқ алды. Препарат тоқ татылды. Науқ асқ а қ андай антибиотик берілген жә не оны немен алмастыруғ а болады?

№4 есеп. Баланы қ арағ анда дә рігер бой ө суінің кідірістерін жә не тісінің сары тү ске боялғ анын байқ ады. Анасымен сө йлескен соң баланың ішек инфекциясымен ауырып антибиотиктермен емделгені белгілі болды. Байқ алғ ан асқ ынулардың себебі болғ ан қ андай антибиотик?

№5 есеп. Жұ қ палы аурулар ауруханасына тү скен науқ асқ а менингит диагнозы қ ойылды науқ астың анализінде – анемиясы бар. Аптекада левомицетин, тетрациклин, ампициллин, бензилпенициллин бар. Қ ажетті антибиотикті таң даң ыз жә не неліктен таң дадың ыз?

«Антибиотиктер» тақ ырыбы бойынша

жағ дайлық есептердің жауаптары.

1.Саң ырауқ ұ лақ тарғ а қ арсы заттар (нистатин).

2. Аминогликозидтер тобы.

3. Қ андағ ы ө згерістерді тудырғ ан левомицетин. Науқ асқ а ампициллин тағ айындау керек.

4. Тетрациклин сү йек тіндерінде жинақ талып, бойдың ө суін тежейді

5. Бензилпенициллин. Себебі ол қ ан тү зілуді тежемейді.

«САП, микробтарғ а қ арсы ә р тү рлі химиялық қ ұ рлысты заттар» тақ ырыбы бойынша жағ дайлық есептер.

1.Науқ ас Б. Емханағ а мынандай шағ ымдармен келді: іштің тө менгі бө лігінде кү йдіріп ауыру сезімі, зә р шығ аруының жйілеуі. Мынандай диагноз қ ойылды: Жедел цистит. Ем тағ айындалды: сульфадимезин, 0, 25 ішке қ абылдауғ а 6 рет, уротропин кө к тамырғ а. Осы 2 препаратты жұ птастырып тағ айындауғ а болады ма?

2. Дә рігер науқ астың ірің ді жарасына этазол жә не анестезин қ осылғ ан ұ нтақ септі. Дә рігердің тактикасы дұ рыс па?

3.Жедел дизентериямен ауырғ ан науқ ас бір апта бойы келесі препараттарды алды: левомицетин, сульфадимезин, амидопирин, диета, витаминдер. Аптаның соң ында науқ ас бас айналуына, ә лсіздікке, жү регінің қ ағ уына шағ ымданды. Қ анындағ ы гемоглобин, эритроциттер, лейкоциттер саны кү рт тө мендеген. Бұ л анемия қ ұ блысы неге байланысты дамығ ан? Препараттардың топтық сә йкестіктерін анық таң ыз. Олардың жанама ә серлері қ андай?. Осы препараттарды қ атар тағ айындауғ а болады ма?

4. Науқ астың анамнезінде этазолды қ абылдағ аннан кейін бетінің ісінуі, терісінде бө ртпелер пайда болатыны анық талды. Осы қ ұ блыс қ алай аталады? Осы топтың препараттарын тағ айындауғ а болады ма? Жағ ымсыз ә серлердің алдын алуғ а болады ма?

«САП, микробтарғ а қ арсы химиялық қ ұ рлысы ә р тү рлі заттар»

тақ ырыбы бойынша жағ дайлық есептердің жауаптары:

1. Сульфаниламидтер мен уротропинді бірге қ олдануғ а болмайды:

уротропин зә рді қ ышқ ылдандырып, кристаллурия бамуына ә келеді.

Сонымен қ атар бұ л препараттар химиялық қ ұ рамы жағ ынан сә йкес емес.

2. Сульфаниламидтерді қ ұ рамында парааминобензойной қ ышқ ылының эфирі бар препараттармен (новокаин, анестезин, дикаин) қ оса қ олданғ анда сульфаниламидтердің антибактериалдық белсенділігі бә секелестік типі бойынша инактивтеледі.

З.Сульфаниламидтердің левомицетинмен жә не амидопиринмен қ осарлануы агранулоцитоз, апластикалық анемия даму жиілігін арттырады. Препараттардың улылығ ы артады.

4. Аллергия. Жоқ.

“Туберкулезге, мерезге, вирустарғ а, саң ырауқ ұ лақ тарғ а қ арсы заттар"

№1 есеп. Науқ аста ө кпе туберкулезімен емделгеннен кейін естудің кү рт тө мендеуі жә не анық кө рінген вестибулярлық бұ зылыстар байқ алды.

а) Арнайы ем қ ұ рамына кіретін қ андай препарат асқ ыну шақ ырды?

б) Осы асқ ынулардың алдын алатын шараларды атаң ыз.

№2 есеп Жедел ө кпе мерезімен ауыратын науқ аста пенициллинге алергия байқ алды.

а) Дә рігердің тактикасы қ андай?

б) Ең бірінші қ андай арнайы ем тағ айындау керек?

№3 есеп Мерездің арнайы емін қ абылдап жү рген науқ ас стоматолог- дә рігерге ауыз шырышты қ абатының зақ ымдалуына жә не қ ызыл иегінде қ ара тү сті ЖЕК пайда болғ анына шағ ымданды.

а) Осы шағ ымдарының арнайы еммен байланысы бар ма?

б) Науқ ас қ андай препарат қ олданғ ан?

в) Ол препараттың мерезге қ арсы ә сер механизмі қ андай?

№4 есеп Мерездің жедел тү рімен науқ асқ а арнайы ем тағ айындалды, бірақ 15 минуттан соң науқ аста алергія белгілері пайда болып, шок дамыды.

а) Қ андай мерезге қ арсы зат жиі шок шақ ырады?

б) Осы жағ дайдағ ы дә рігердің тактикасы қ андай?

в) Тағ айындалғ ан препараттың мерезге қ арсы ә сер механизмі қ андай?

№5 есеп Паркинсон ауыруымен сырқ аттанғ ан, ұ зақ ем қ абылдап жү рген науқ ас адам гриппен ауыратын адаммен қ атынаста болды, бірақ жұ қ тырғ ан жоқ.

а) Паркинсон ауыруымен грипп профилактикасының арасында қ андай байланыс болу мү мкін?

б) Науқ асты қ андай препаратпен емдеді?

в) Оның вирусқ а қ арсы ә сер ету механизмі қ андай?

“Туберкулезге, мерезге, вирустарғ а, саң ырауқ ұ лақ тарғ а қ арсы заттар"

тақ ырыбы бойынша жағ дайлық есептердің жауаптары:

1.а) Стрептомицин

б) есту анализаторының қ ызметін ү немі қ адағ алап отыру, есту нашарлау белгілері байқ алғ анда препаратты ауыстыру.

2.а) Пенициллинді тез арада то? тату

б)Эритромицинді висмут препараттарымен қ осарландырылғ ан

3. а) иә

б) Бийохинол н/е басқ а висмут препараттары

в) мерез қ оздырғ ышының тиол ферментін тежеу

4.а)Бензилпенициллин натрий тұ зы

б)Интенсивті ем: к/т пенициллиназа, адреналін, димедрол

в)Пенициллин мікроб қ ұ рамындағ ы мукопептид-муреинді тежеп, клетка қ абырғ асының синтезін бұ зады.

5. а) Иә

б)мидантан

в)Препарат вирустың клетка мембранасына жабысуын тежейді

Тақ ырыбы: Қ арапайымдыларғ а жә не қ ұ рттарғ а қ арсы заттар

1.Аурухананың қ абылдау бө ліміне науқ ас ә лсіздікке, жү рек айну, қ ұ су, асқ азан тұ сында қ атты ауру сезімінің пайда болуына шағ ымданып тү сті. Нә жісі шырышты – қ ан аралас, қ оймалжың, ыдысқ а оң ай жұ ғ ады. Пальпация кезінде соқ ыр, сигма тә різді ішек тұ сында айқ ын ауру сезімі байқ алады. Нә жісінде – дизентериялық амеба табылғ ан. Науқ асты емдеу ү шін қ андай препарат тағ айындалады?

2.Жү кті ә йелге безгек диагнозы қ ойылғ ан.

а)жү ктіліктің ерте кезең інде қ андай препарат қ арсы кө рсетіледі?

б) қ андай препарат жү ктіліктің соң ғ ы кезең інде қ арсы кө рсетіледі?

3.Жү рек қ ан тамыр жү йесі патологиясы бар науқ асқ а амебиялық дизентерия анық талғ ан. А.Қ андай қ арапайымдыларғ а қ арсы препарат қ арсы кө рсетіледі. Б.Бұ л патологияда қ андай затты қ олдану тиімді?

Жағ дайлық есептердің жауаптары:

1. Метронидазол.

2. а) Хлоридин, б) Хинин.

3. А. Эметин. Б. Хингамин немесе метронидазол.

Жалпы медицина факультетінің студенттеріне арналғ ан

ЕМТИХАНДЫҚ ТЕСТТЕР

2015-2016 оқ у жылы

1 тарау – жалпы фармакология.

Жалпы фармакология.(1ден- 100 дейін)

Тест №1

Жағ ылманың пастадан айырмашылығ ы (1)

1. тү сінде

2. қ олдану ә дісінде

3. консистенциясында

4. сақ талу ерекшелігінде

5. айырмашылығ ы жоқ

Тест №2

Дә рілік заттарды қ айталап енгізгенде ә серінің тө мендеуі аталады (1)

1. кумуляция

2. уыттылығ ы

3. бейімделу

4. тә уелділік

5. тахифилаксия

Тест №3

Дә рілік заттарды жұ птастырып қ олданғ анда жағ ымсыз ә серлесуі аталады (2)

1. антагонизм

2. идиосинкразия

3. бейімделушілік

4. синергизм

5. сә йкессіздік

Тест №4

Ө те жылдам дамитын бейімделу аталады (1)

1. идиосинкразия

2. кумуляция

3. кумуляция

4. антагонизм

5. тахифилаксия

Тест №5

Дә ріні қ айталап қ абылдауғ а деген қ атты қ ұ штарлық аталады (1)

1. кумуляция

2. бейімделу

3. идиосинкразия

4. дә ріге тә уелділік

5. сенсибилизация

Тест № 6

Абстиненция синдромы пайда болады (1)

1. кумуляция кезінде

2. дә ріге физикалық тә уелділік кезінде

3. идиосинкразия

4. бейімделу

5. сенсибилизация

Тест № 7

Дә рінің қ олданғ ан жерге ә сері аталады (1)

1. жергілікті

2. резорбтивті

3. рефлекторлы

4. негізгі

5. жанама

Тест № 8

Фармакодинамика қ арастырады (1)

1. дә рілік заттардың шоғ ырлануын, ә сер ету механизмін жә не фармакологиялық ә серін

2. дә рілік заттардың сің ірілуін, таралуын, метаболизмін жә не экскрециясын

3. адамның дә рілік заттарғ а генетикалық детерминацияланғ ан реакцияларын

4. дә рілік заттардың фармакологиялық ә серінің адамның биологиялық ритміне тә уелділігін

5.науқ астарды медикаментозды емдеу принциптерін

Тест №9

Дә рілік заттардың гематоэнцефалды тосқ ауыл арқ ылы тасымалдануының негізгі механизмі: (1)

1. пассивті диффузия

2. адсорбция

3. пиноцитоз

4. фильтрация

5. жең ілдетілген диффузия

Тест №10

Дә рілік затты энтералды жолмен енгізуге жатады (3)

1. ауыз арқ ылы

2. тері астына

3. тіл астына

4. ректалды

5. ингаляциялық

Тест №11

Парентералды енгізу жолдарына жатады (3)

1. ингаляциялық

2. тіл астына

3. кө к тамыр ішіне

4. тік ішекке

5. субарахноидалдық

Тест №12

Келесі дә рілік қ алыптардың (А-Б) енгізу жолдары (а-д): (2)

#r А - аэрозоль

#r Б - таблеткалар

#r а) тері астына

#r б) ректалды

#r в) пероралды

#r г) ингаляциялық

#r д) кө к тамырғ а

1. А-б, д

2. 1-г

3. 2-в

4. Б-б, в

5. А - а, в

Тест №13

Липофилді полярлы емес дә рілік заттардың АІЖ-нан нан сің ірілетін жолы: (1)

1. белсенді транспорт

2. фильтрация

3. пассивті диффузия

4. пиноцитоз

5. мұ ндай заттар АІЖ-нан сің ірілмейді

Тест №14

Дә рілік заттар бірінші бауыр тосқ ауылы арқ ылы ө теді (1)

1. сублингвалды енгізгенде

2. пероралды енгізгенде

3. ректалды енгізгенде

4. суббукалды енгізгенде

5. ингаляциялық жолмен енгізгенде

Тест №15

Ағ задан бү йрек арқ ылы шығ арылатын заттар (1)

1. полярлы, гидрофилді

2. полярлы емес, липофилді

3. полярлығ ының маң ызы жоқ

4. ү лкен молекулалы

5. ә ртү рлі физика-химиялық қ асиеті барлар

Тест №16

Биожеткіліктік: (1)

1. препараттың биожеткіліктігі бағ асы бойынша

2. қ ан сарысуындағ ы дә рілік заттың бастапқ ы мө лшерімен салыстырғ андағ ы мө лшері

3. қ ан сарысуындағ ы белокпен байланысқ ан препараттың мө лшері

4. бауырғ а жеткен препараттың мө лшері

5. ГЭТ-дан ө ткен препараттың мө лшері

Тест № 17 (1)

Препараттың қ андағ ы концентрациясының екі есе азаюына қ ажетті

уақ ытты - терминмен белгілейді:

1. метаболизмнің ұ зақ тығ ы

2. жартылай таралу кезең і

3. Ә сер ету ұ зақ тығ ы

4. латенттік кезең

5. жартылай шығ арылу кезең і

Тест №18

Фармакологиялық ә серлердің адамның биологиялық ырғ ағ ына тә уелдігін зерттейтін фармакологияның бө лімі аталады: (1)

1. фармакокинетика

2. фармакодинамика

3. хронофармакология

4. фармакогенетика

5. фармакотерапия

Тест №19

Ағ задан дә рілік заттардың ү лкен қ ан айналу шең берінің артериясына тү спей шығ арылуы аталады: (1)

1. клиренс

2. жү йеге дейінгі элиминация

3. жү йелік элиминация

4. экскреция

5. биотрансформация

Тест №20

Дә рілік заттың рецептормен туыстығ ын, онымен қ осылып кешен тү зуін атайды: (1)

1. антагонизм

2. идиосинкразия

3. идиосинкразия

4. аффинитет

5. синергизм

Тест №21

Дә рілік заттардың науқ аста 50% орташа емдік ә серін алу ү шін қ ажетті доза аталады: (1)

1. минималmды ә сер кқ рсетуші доза

2. орташа тиімді доза

3. тә уліктік доза

4. уытты доза

5. ө лтіретін доза

Тест №22

Ө лімге ә келетін орташа дозаның орташа ә серлі дозағ а қ атынасын атайды: (1)

1. орташа ә серлі доза

2. элиминация коэффициеті

3. жартылай шығ арылу кезең і

4. емдік ә сердің кең дігі

5. емдік индекс

Тест №23

Дә рілік заттарды жұ птастырып қ олданғ анда пайда болатын қ ұ былыстар: (2)

1. сенсибилизация

2. синергизм

3. кумуляция

4. бейімделу

5. антагонизм

Тест №24

Кумуляцияның тү рлері (2)

1. психикалық

2. материалдық

3. физикалық

4. нағ ыз

5. функционалдық

Тест №25

Ә сердің ағ зада " жинақ талуы" аталады: (1)

1. психикалық тә уелділік

2. физикалық тә уелділік

3. функционалдық кумуляция

4. материалдық кумуляция

5. тахифилаксия

Тест №26

Генетикалық энзимопатияғ а байланысты дә рілік заттарғ а тә н емес реакцияларды атайды: (1)

1. сенсибилизация

2. тахифилаксия

3. идиосинкразия

4. сенситизация

5. абстиненция

Тест № 27

Дә ілік заттармен сезімтал рецепторлардың ынталануынан кейін пайда болатын ә серді атайды (1)

1. рефлекторлы

2. резорбтифті

3. жергілікті

4. негізгі

5. жанама ә сер

Тест № 28

Энергия жұ мсамай, тасымалдаушымен жә не концентрация градиенті бойынша жү ретін сің ірілу механизмін атайды: (1)

1. пассивті диффузия

2. жең ілдетілген диффузия

3. белсенді транспорт

4. фильтрация

5. пиноцитоз

Тест №29

Дә рілік заттардың фармакологиялық ө зара ә серлесу тү рлері: (4)

1. фармакокинетикалық

2. фармакодинамикалық

3. химиялық (ағ заның ішкі ортасында)

4. физика-химиялық (ағ заның ішкі ортасында)

5. фармацевтикалық

Тест №30

Дә рілік заттардың ө зара ә серлесуінің фармакокинетикалық типі келесі кезең дерде пайда болады (4)

1. сің ірілу кезең і

2. таралу кезең і

3. рецепторлармен ә рекеттесу

4. биотрансформация кезең інде

5. ағ задан шығ арылу кезең інде

Тест №31

Дә рілік заттарды жұ птастырып қ олданғ анда ә сердің кү шеюін атайды: (1)

1. сенсибилизация

2. синергизм

3. сенситизация

4. идиосинкразия

5. тахифилаксия

Тест №32

Препараттарды жұ птастырып қ олданғ анда ә серінің ә лсіреуін атайды (1)

1. сенсибилизация

2. синергизм

3. антагонизм

4. бейімделу

5. кумуляция

Тест №33

Дә рілік заттарды жұ птастырғ анда бірінің ә сері кү шейіп, екіншісінің ә лсіреуі: (1)

1. синергизм

2. антагонизм

3. сенсибилизация

4. кумуляция

5. синергоантагонизм

Тест №34

Заттарды жұ птастырғ анда ө зара жағ ымсыз ә серлесуді атайды: (1)

1. антагонизм

2. идиосинкразия

3. бейімделу

4. синергизм

5. сә йкессіздік

Тест №35

Аурудың патогенезі дамуының негізгі механизмін жою ү шін дә рілік заттардың қ олданылуы аталады: (1)

1. этиотроптық ем

2. профилактикалық ем

3. орынбасушы ем

4. патогенетикалық ем

5. симптоматикалық ем

Тест №36

Аурудың жағ ымсыз симптомдарын жою ү шін дә рілік заттарды қ олдану аталады: (1)

1. этиотроптық ем

2. профилактикалық ем

3. орынбасушы ем

4. патогенетикалық ем

5. симптоматикалық ем

Тест № 37

Аурудың алдын алу ү шін дә рілік заттарды қ олданылуы аталады: (2)

1. этиотроптық ем

2. профилактикалық ем

3. орын басушы ем

4. патогенетикалық ем

5. симптоматикалық ем

Тест №38

Дә рілік заттарды келесі дозада қ олданғ анда аллергиялық реакциялар пайда болуы мү мкін (1)

1. емдік дозадан аз

2. емдік дозада

3. уытты дозада

4. ө лтіретін дозада

5. дозаның ә ртү рлі диапазонында

Тест №39

Дә рілік заттың іштегі нә рестеге ә сер етіп, баланың ә ртү рлі кемтарлық пен туылуғ а ә келетін ә сері: (1)

1. канцерогенді ә сері

2. эмбриотоксикалық

3. фетотоксикалық

4. тератогенді

5. мутагенді

Тест №40

Дә рілік заттардың қ атерлі ісік туғ ызатын ә сері аталады: (1)

1. канцерогенді

2. мутагенді

3. эмбриотоксикалық

4. тератогенді

5. фетотоксикалық

Тест № 41

Дә рілік заттардың жү ктіліктің алғ ашқ ы 3 аптасына дейінгі, органогенез бұ зылысына ә келмейтін ә сері аталады: (1)

1. канцерогенді

2. мутагенді

3. эмбриотоксикалық

4. фетотоксикалық

5. тератогенді

Тест №42

Дә рілік заттардың жү ктіліктің 12 аптасынан кейінгі, органогенездің дамуына тә уелді емес ә сері аталады: (1)

1. канцерогенді

2. мутагенді

3. эмбриотоксикалық

4. фетотоксикалық

5. тератогенді

Тест №43

Қ атты (А) жә не жұ мсақ (Б) дә рілік қ алыптар: (2)

#r а) таблеткалар

#r б) пластырлар

#r в) гранулалар

#r г) карамелдер

#r д) суппозиториялар

1. А-а, в, г

2. А-б, е

3. Б-б, д

4. Б-а, д

5. А-г, е

Тест № 44

Дә рінің бір рет қ абылданатын мө лшері аталады (1)

1. курстік мө лшер

2. уытты мө лшер

3. табалдырық ты мө лшер

4. орташа емдік мө лшер

5. бір реттік мө лшер

Тест № 45

Дозаланғ ан дә рілік қ алыптар: (2)

1. жағ ылмалар

2. тұ ндырмалар

3. қ айнатпалар

4. таблеткалар

5. драже

Тест№ 46

Дә рілік заттардың ұ рық танғ ан жасушаны жә не оның генетикалық аппаратын зақ ымдайтын ә сері: (1)

1. канцерогенді

2. мутагенді

3. эмбриотоксикалық

4. фетотоксикалық

5. тератогенді

Тест№ 47

Жұ мсақ дә рілік қ алыптар: (2)

1. ұ нтақ

2. таблет