![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Бағдарламаны құрған және оны қолданған кезде маман еңбегін бөліміне орай оны ауыр разрядты бөлімге жатқызады.
Компьютер алдындағ ы жұ мыс кө зге тү сетін кү шке, арқ ағ а тү сетін кү шке, иық қ а, белге, мойынғ а тү сетін ә серге байланысты, оның нә тижесінде ә ртү рлі ә серлер болады: - бас ауырады; - кө з жылдам қ ажиды, тез шаршайды; - иық қ а, арқ ағ а, мойынғ ан жә не т.б. бө лікке кү ш тү седі. Сондық тан жұ мыс режимі міндетті тү рде ү зіліспен жү реді. Мынадай жұ мыс режимі ең қ олайлы: 45 минут жұ мыс, 15 минут ү зіліс. Осылай кү ніне сегіз сағ аттық жұ мыс, компьютер алдындағ ы жұ мыс 5-6 сағ аттан аспауы керек. Ү зіліс кезінде оператор кө зге кү ш тү сірмей жұ мысты орындай алады. Кө зге тү сетін кү шті азайту ү шін: - жиі-жиі кө зді ашып-жұ мып отыру керек; - белгілі уақ ытта басқ а денеге кө ң ілді ауытқ у қ ажет; - Қ ұ жаттардың кө шірмелерін жасап жә не олармен жұ мыс жасап, кө зге тү сетін кү шті қ ысқ арту қ ажет. Техникалық этика мен эргономика талаптарын қ амтамасыздандыру Бө лмелерді жоспарлау, қ ұ рал-жабдық тарды орналастыру Жұ мыс орындарын ұ йымдастыру мен жоспарлануы гигиеналық талаптарына сә йкес болу қ ажет (2.2.2. 542-96). ДЭЕМ, дисплеймен жұ мыс жасайтын бө лмелері подвалдарда орналастыру рұ қ сат етілмейді. Едендер кө лбеген жазық тық 300 тө мендікте болу тиіс. ДЕЭМ ө ндірушілердің техникалық шарттарына сә йкес бө лмелер 1, 5 м аралық та болу керек. Операторлар ү шін бө лме ауданы 1 адамғ а есептелгенде 6, 0 м.кв., кубатура 20 м.куб болуғ а тиіс. Изоляция ә серінен шығ атын зиян парлар, шаң, газ қ ұ ралдарды дұ рыс орналастырып жә не ветиляциямен жайылады. ДЭЕМ пайдаланушылардың жұ мыс орындарын ұ йымдастыру жө ніндегі эргокомикалық шешім Жұ мыс қ абілеттілікте сақ тау жә не қ имыл тіркеу аппараттың ауруларын болдырмау ү шін ДЭЕМ пайдаланушыларғ а жұ мыс орындарымен (Мемлекеттік жалпығ а міндетті стандарт) МЖМС 12.2.032 – 78 талаптрын сақ тауғ а талап етіледі. Жұ мыс орындарын дұ рыс ұ йымдастыру кезінде инженердің ең бек ө німділігі 20% дейін ө седі. МЖМС 12.2.032 – 78 сә йкес жұ мыс орындарын контрукциясы мен барлық элементтердің ө зара орналасуы антрометрикалық, физикалық жә не психологиялық талаптары сақ талуы тиіс. а) жұ мыс орнының қ ұ рамында кіретін қ ұ ралдар оптималды орналастыру б) қ ойылғ ан мақ саттарда жү зеге асыру ү шін табиғ и жә не жасанды жарық қ ажет; в) акустикалық шу дең гейі тиісті дең гейден аспау қ ажет. Жұ мыс орынның негізгі элементтері жазу столы мен кресло. Негізгі жұ мыс орын қ алпы – отырып жұ мыс жасау. Осы туралы МЖМС 12.2.032 – 78 айтылады. Жұ мыс орынды рационалды жоспарлап, қ ұ жаттарды, ең бек қ ұ ралдармен заттарды тұ рақ ты орналастырып, айқ ын тә ртіпті сақ тауды қ амтиды. Мотор ө рісі – адамның қ имылдау ә рекетін жү зеге асыратын жү мыс орын кең естігі. Максимальды қ ол жететін аумақ – иық буындарының қ имылы кезіндегі максимальды керілген қ олды суреттейтін доғ алармен шектелген жұ мыс орындардың моторлы ө ріс бө лігі. Оптималды аумақ – қ имылсыз иық пен шынтақ буындағ ы қ имыл кезіндегі білікті суреттейтін доғ алармен шектелген жұ мыс орындардың моторлы ө ріс бө лігі.
Горизонтальды жазық тағ ы қ ол жететін аумақ. а) қ ол жететін максимальды аумақ; б) саусақ тар жететін аумақ; в) алақ ан жететін аумақ; г) дө рекі қ ол жұ мыс ү шін оптимальды кең естігі; д) нә зік қ ол жұ мыс ү шін оптимальдық кең естігі; Қ ол жететін аумақ тар қ ұ жаттармен ең бек заттардың оптимальды орналасуы: «а» аумағ ында ортада монитор орналасады; «г» аумағ ында – клавиатура орналасады; «б» аумағ ында (сол жақ та) жү йелік блок орналасады; «а» аумағ ында (оң жақ та) принтер; Қ ұ жаттар. 1) алақ ан жететін аумақ (сол жақ та) – жұ мыс кезіндегі қ ажет қ ұ жаттар мен оқ улық тар. 2) столдың жылжымалы тартпалар, жиі қ олданбайтын оқ улық тар. Жазу столын жобалау кезінде келесіні ескеру қ ажет: а) столдың биіктігі еркін, қ олайлы кейіпті отырып таң далу қ ажет; б) столдың тө менгі жағ ы ДЭЕМ пайдаланушының ың ғ айлы отыруына жасалынғ ан жө н; в) стол беті программистің кө з жетер жерінде бликтарды болғ ызбайтын қ асиет болуғ а тиіс; г) стол конструкциясы жылжымалы тартпалардың бар мү мкіндіктерін қ арастыру қ ажет. Жұ мыс орындардың параметрлері антрометрикалық сипаттамаларына сә йкес алынады. Отырып жұ мыс жасау кезінде келесі параметрлер ұ сынылады: а) ені 700 мм- ден тө мен емес; б) терең дігі – 400 мм-ден тө мен емес; в) стол бетінің биіктігі 700-750 мм (еденнен бастап) Столдың оптимальды ө лшемі: а) биіктігі 710 мм; б) стол ұ зындығ ы 1300 мм; в) стол ені 650 мм. Аяқ қ оятын жер ү шін: а) биіктігі 600 мм тө мен емес; б) ені 500 мм тө мен емес; в) терең дігі 400 мм тө мен емес. ДЭЕМ пайдаланушының жұ мыс орындағ ы негізгі элементінің бірі кресло. Ол МЖМС 21.889-76 сә йкес орындалады. Ең бек жә не демалыс тә ртіптерін қ амтамасыздандыру ДЭЕМ жұ мысының ең бек жә не демалыс тә ртіптерін ең бек қ ызметінің категориясы мен тү ріне байланысты. Негізгі ү зіліс – тү скі ү зіліс. Сонымен қ атар қ осымша ә рқ айсысы 10 мин. 2-3 ү зіліс енгізілу қ ажет: 8 сағ аттық жұ мыс кү ні 2 ү зіліс, 12 сағ аттық жұ мыс кү ні – 3 ү зіліс. ДЭЕМ операторларының ең бек жә не демалыс тә ртібі орындалатын жұ мыс сипаттамасына байланысты: - программаларды редакциялау, ақ паратты экраннан оқ у. 8 сағ аттық жұ мыс кү ні кезінде жұ мыс ұ зақ тығ ы 4 сағ аттан аспау тиіс, ә р сағ ат сайын 5-10 мин. ү зіліс, ал 2 сағ аттан соң 15 мин. Профилактика мақ сатында, сонымен қ атар дисплейлі қ олдану кезінде ү зіліс уақ ытында комплексті жаттығ улар жасау қ ажет. Нерв, писихикалық, кө ру жә не бұ лшық еттерінің ауруларын болдырмау мақ сатында ү зіліс кезінде жә не жұ мыстан соң психофизиологиялық жү ктерін тү сіретін сеанстар ө ткізу қ ажет. Ол сеанстар арнайы жабдық талғ ан бө лмелерде ө ткізілу тиіс. Бө лме жұ мыс орыннан 75 метрдей қ ашық тық та орналасу керек. Сонымен қ атар операторлардың жү ктемелерін дұ рыс бө лу қ ажет. Тү нгі уақ ытта кү рделі шешім немесе жауапты шараларды қ ажет ететін жұ мыстар орындалмау керек. Электроқ ауіпсіздікті қ амтамасыздандыру 0.05 А-дан тө мен тоқ адам ө міріне ү лкен қ ауіп тудырады, 0.05 А-дан тө мен ток – қ ауіпсіз (1000 В дейін). Электроқ ауіпсіздік ережесіне сә йкес бө лмелерде электросымды, сақ тандыратын щитты, шнурларды, компьютерлерді жә не т.б. электрожабдық тарды ү немі бақ ылап тұ ру қ ажет. Электрикалық қ ұ рылғ ылар адамғ а ү лкен потенциалды қ ауіп туғ ызады. Электро тоқ адам организміне ө ткен кезінде термиялық, электролиздік жә не биологиялық ә рекет жасайды. Термиялық ә серде кү йеді, қ ан тамырлары қ ызады. Электролизтикалық – организмдегі қ ан іриді. Биологиялық ә серде организмдегі тірі тканьдар қ озады. Электроқ ауіпсіздікті қ амтамсыз ету ү шін электр тізбігінің бір ү шін жерге қ осу мү мкіндігін қ арастру қ ажет. Осы процесс МЖМС 12.1.030 – 81 сә йкес болу керек. Электротокқ а ұ шырамау ү шін МЖМС 12.1.030-81 сә йкес келесі техникалық шаралар ұ сынылады: а) Жерге қ орғ аныстық жерлендіру; б) Потенциалдарды туралау; в) Нө лдеу; д) Желінің электрикалық бө лінуі; ж) Изоляцияны бақ ылау. Статикалық электр қ уатынан сақ тандыру Статикалық электр қ уатын болдырмауына келесі шаралар қ олданылады: а) Ө ндірістік қ ұ ралдарының металды бө ліктерін жерлендіру; б) Диэлектрлерін ө ткізу кө лемі мен бетінің кө бейту; в) Электроқ орғ ау аймағ ында арнайы ылғ алдандыру қ ұ ралдарын статикалық зарядтардың жиналу арқ ылы жолдарын болдырмау; Жерлендіру қ ұ ралдарын статикалық электроқ уатынан сақ тау ү шін жерлендіру қ ұ ралдарын қ орғ айтын электроқ ондырғ ыларымен қ осады. Статикалық электроқ уатынан сақ тау ү шін жерлендіру қ ұ ралдарының кедергісі шамамен 100 Ом болуғ а тиіс. Электр зарядтарды бейтараптау ауаны иондау жолымен іске асырылады. Практикада индукциялық, жоғ ары вольттық немесе радиациялық ионизаторлар кездеседі. Ө рт қ ауіпсіздік проблемаларын шешу ү шін НПБ 105-95 сү йене отырып бө лме категориясын негіздеп, анық тау қ ажет. Ө рт қ орғ аудың маң ызды мақ саттарының бірі-бө лмелерді қ ираудан қ орғ ау жә не олардың ө рт кезіндегі жоғ ары температураның ә серінен мық тылығ ы жеткілікті болу. Қ ұ рылыс конструкцияларын дайындау ү шін кірпіш, темірбетон, ә йнек, металл т.б. жанармай емес материалдар қ олданылады. Ағ аштан жасалғ ан материалдар қ олдануғ а шектелінеді, ал пайдаланылғ ан жағ дайда оны оттан қ орғ айтын ылғ алды заттар жағ у қ ажет. Офистағ ы бө лмелер арасында жанбайтын материалдардан жасалғ ан арақ абырғ алар тү ріндегі ө ртке қ арсы кедергілерді қ арастырып орнату қ ажет. Ө рт стволы, ішкі ө рт су қ ұ бырғ ылары, ө рт сө ндіргіштер, қ ұ рғ ақ қ ұ м, асбестік кө рпелер тағ ы басқ а қ ұ ралдар жатады. Ғ имараттарда коридорларда, баспа алаң дарындағ ы торлар мен кіреберісінде ө рт крандары орнатылады. Ал аса қ ауіп болғ ан жағ дайда су қ олданылады. Осындай кезде су мө лшері аз болып, ДЭЕМ судан брезентпен жауып қ орғ ау қ ажет. Ө рттің бастапқ ы кезінде кө біне ө рт сө ндіргіш қ олданады. ДЭЕМ бар бө лмелерде кө мірқ ышқ ылды ө рт сө ндіргіштер қ олданылады. Жалпы барлық бө лмелерді стационарлық автоматты ө рт сө ндіргіш қ ұ ралдарымен жабдық тау қ ажет. Ең қ олайлысы газдан шық қ ан ө рттерін сө ндіру қ ұ ралдарын орнату қ ажет. Стационарлық автоматты ө рт сө ндіргіш болғ ан кезде, ө рт сө ндіргіш саны 2 есе азаяды, сондық тан да бізде екі ОУ-2 ө рт сө ндіргіш бар.
|