![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Критерийін қолдану реті.
· Бақ ылау нә тижесінде алынғ ан деректер бойынша орайластық кестесін қ ұ ру. · Ә рбір қ атардағ ы жә не ә рбір бағ андағ ы нысандар санын есептеу жә не бұ л шамалар нысандардың жалпы санының қ андай ү лесін қ ұ райтынын табу. · Нү ктеден кейін екі таң бағ а дейінгі дә лдікпен кү тілетін сандарды – қ атарлар мен бағ андар арасында байланыс болмағ ан жағ дайдағ ы ә рбір торкө зге тү сетін нысандар санын есептеу. · Бақ ыланғ анжә не кү тілетін мә ндердің айырмашылығ ын сипаттайтын · Еркіндік дә режесінің санын есептеу, мә нділік дең гейін таң дау жә не кестеден Егер Егер Егер орайластық кестесінің ө лшемі 2х2 болса Бақ ыланғ ан жиіліктер.
Ұ йғ арылатын жиіліктерді есептеуді талап етпейді Егер орайластық кестесінің ө лшемі 2х2 болса, Йейтс тү зетуін қ олдану
5-мысал. Гемодиализдегі аурулардың шунттарының тромбозы. Гемодиализ созылмалы бү йрек ауруына ұ шырағ ан адамдардың ө мірлерін сақ тауғ а мү мкіндік береді. Гемодиализде аурудың қ анын жасанды бү йрек арқ ылы жібереді (жасанды бү йрек – қ аннан зат алмасу ө німдерін шығ аратын аппарат). Жасанды бү йрек аурудың артериясы мен венасына жалғ анады: қ ан артериядан аппаратқ а тү седі жә не одан, тазалғ ан тү рде – кө к тамырғ а барады. Гемодиализ ү немі ө ткізіліп тұ ратындық тан, ауруғ а артериявеналы шунт орнатады. Білектегі артерияғ а жә не венағ а тефлонды тү тік кіргізеді; олардың ұ штарын сыртқ а шығ арып, бір-бірімен біріктіреді. Гемодиализдің кезекті процедурасы кезінде тү тіктерді ө зара ажыратады да, аппаратқ а қ осады.Диализден соң тү тіктерді қ айтадан қ осады, ал қ ан шунттың бойымен артерядан венағ а қ арай ағ ады. Тү тіктер мен қ ан тамырларының біріктірілген жерлеріндегі қ ан ағ ымының иірілгі шунтта кө біне қ ан ұ юынан (тромбаның) пайда болуына ә келіп соғ ады. Тромбаларды ө не бойы алып тастап отыруғ а тура келеді, ал кейбір ауыр жағ дайларда тіпті шунтты алып тастау керек болады. Аспирин тромболардың пайда болуына кедергі келтіретінін жетекшілікке ала отырып, Г.Хайтер ауруғ а аспириннің аздағ ан дозасын (160 мг/тә улік) бере отырып тромбы пайда болу қ аупін азайтуғ а болатын болмайтындығ ын тексереді. Бақ ыланып отыратын сынау жү ргізіледі. Бақ ылауғ а қ атысуғ а келіскен барлық аурулар кездейсоқ тү рде екі топқ а бө лінді: 1 топ - плацебо, 2 топ – аспирин қ абылдады. Ауруғ а препарат беретін дә рігер де, аурулар да аспиринді немесе плацебоны қ абылдап жатқ анын білген жоқ. Сынауды бұ лай жү ргізу ә дісі дә рігер немесе ауру жағ ынан «ә ділетсіз тө релік етуге» мү мкіндік бермейді жә не ақ иқ атқ а кө п жақ ын нә тиже береді. Зерттеу жұ мысы шунттағ ы тромбоз ауруларының жалпы саны 24-ке жеткенше жү ргізілді. Топтарда жас мө лшерлері, жыныстары жә не гемодиализбен емделу уақ ыттарының ұ зақ тығ ы жағ ынан айырмашылық тары болғ ан жоқ. 1 топта 25 аурудың 18-нде, 2 топта – 19-дың 6-нда шунт тромбозы пайда болды. Тромбозбен ауыратындар ү лесінің айырмашылық тары статистика тұ рғ ысынан мә нді деп айтуғ а бола ма, сонымен бірге аспириннің тиімділігі қ андай? 1. Н0: эмпирикалық таралу мен теориялық таралу дың арасында ешқ андай айырмашылық жоқ, аспирин тромбоздың пайда болу қ аупіне ық пал етпейді. Н1: эмпирикалық таралу мен теориялық таралу дың арасында ешқ андай айырмашылық бар, аспирин тромбоздың пайда болу қ аупіне ық пал етеді. 2. α =0, 05 3. Критерий статистикасын есептейік. Сынау нә тижелерін кестеге енгіземіз. 1-кесте. Плацебо жә не аспирин қ абылдағ андағ ы шунттың тромбоздары.
Ә р топ ү шін тромбозы бар жә не тромбозы жоқ аурулар санын кө рсетеміз. Бізде екі белгі бар: препарат (аспирин - плацебо) жә не тромбоз (бар - жоқ). Кестеде олардың барлық мү мкін ү йлестірулері келтірілген. Бұ л жағ дайда кесте ө лшемі 2х2. Диагонал бойынша жоғ ары сол бұ рыштан тө мен оң жақ тағ ы бұ рышқ а қ арай орналасқ ан торкө здерге қ арайық. Олардағ ысандар басқ а тө ркө здердегі сандарғ а қ арағ анда ә жеп тә уір ү лкен. Бұ л аспиринді қ абылдау мен тромбоздың пайда болу қ аупі арасында байланыс бар деген ойғ а ә келеді. Енді, егер аспирин тромбоздың пайда болуынаық пал етпеген жағ дайда алынатын кү тілетін сандарды есептейік. Кесте
Оң жақ тағ ы бағ анда топтар бойынша қ осынды, тө менгі қ атарда тромбоздар бойынша қ осынды келтірілген. Оң жақ тағ ы тө менгі бұ рышта – сынауғ а қ атысқ ан аурулардың жалпы саны. Кү тілетін сандарды есептеу ә дістері: І) 25 адам плацебо, 19 адам аспирин қ абылдады. 44 адам тексерілді, оның 24-нде тромбоз пайда болды, яғ ни 54, 55% ( ІІ) 3-кесте. Плацебо жә не аспирин қ абылдағ андағ ы шунт тромбоздары: кү тілетін сандар
2-ші жә не 3-ші кестелерді салыстырайық. Торкө здердегі сандар арасындағ ы айырмашылық ү лкен. Олай болса, нақ ты кө рініс аспирин ық пал етпеген жағ дайдағ ы кө ріністенө згеше, айырмашылығ ы бар. Енді осы айырмашылық ты бір санмен сипаттайтын хи-квадрат критерийінің мә нін есептейік.
Біздің мысалда кесте ө лшемі df =(2-1)(2-1) =1. Йейтс тү зетуін қ олданамыз:
4. Айталық 5%-ті мә нділік дең гейін бердік делік α =0, 05 5. Қ орытынды: Аспиринді қ олдану тромбоздың пайда болу қ аупін тиімді тө мендетеді. 1-кесте. Бақ ыланғ ан жиіліктер.
1 кестеде 4 торкө здегі ә рбір қ атар/бағ ан комбинациясына сә йкес келетін бақ ыланғ ан жиіліктер, 4 дербес қ осындылар, (белгілі бір қ атардағ ы немесе бағ андағ ы жиілік, мысалы Егер Егер осы екі топтағ ы белгілі бір қ асиеті бар адамдар ү лесі тең болса, мұ ндай пациентердің жалпы пропорциясын Олар 1 топта Осылайша, ә рбір кү тілетін жиілік ақ иқ ат жиіліктердің екі дербес қ осындыларының кө бейтіндісін жиіліктердің жалпы санына бө лгенге тең. 2-кесте. Кү тілетін жиіліктер.
|