Кремнийдің табиғи қосылыстары және алынуы.

Жер қ ыртысындағ ы кремнийдің мө лшері 27, 6 мас.ү лес, % жә не таралуы жө нінен оттектен кейінгі екінші орын алады. Кремний жаратылыста (табиғ атта) қ осылыстар тү рінде ғ ана болады. Кремнийдің маң ызды минералдары: кремнезем , каолинит , дала шпаттары , онда , слюдалар , онда , ал .

Техникалық кремний ді кремнеземді электр пештерінде кокспен 1500 – 1750⁰С тотық сыздандырып алады:

Техникалық ө німнің тазалығ ы 93 – 99 %. Аса таза кремний алу ү шін техникалық кремнийді ұ шқ ыш туындыларына айналдырады, оларды айдау, ректификациялау, ә бден суыту арқ ылы тазалайды. Кремнийдің ондай қ осылыстары – тетрахлорид , трихлорсилан жә не моносилан . Екінші сатысында кремнийдің тазаланғ ан қ осылыстарын сутекпен тотық сыздандырады немесе қ ыздыру арқ ылы ыдыратады:

Жоғ арыда келтірілген реакциялардың ақ ырғ ы ө німі поликристалды кремний. Кремнийдің монокристалдарын алу жә не ә рі қ арай тазарту ү шін контейнерсіз зоналап балқ ыту қ олданылады. Нә тижесінде кремнийдің жетілген монокристалдары алынады, олардағ ы қ оспалардың жиынтық мө лшері 10^-7 – 10^-8 мас.ү лес, % - тен аспайды.

Кремний алғ аш рет кремнеземді металлотермиялық ә діспен тотық сыздандырып алынады:

Тотық сыздану ө німі аморфты кремний деп аталатын жұ мсақ қ оң ыр тү сті ұ нтақ зат.