Психиатрия пәні және мақсаты.

Психиатрия клиникалық медицинаның бір бө лігі, оның міндеттері аурулардың пайда болуын, клиникалық кө ріністерін зерттеу, емдеу мен алдын алу болып табылады. Психиатрия міндеттеріне сот-психикалық, ә скери сараптама, психикалық бұ зылыстармен науқ астардың ең бекке қ абілеттілігін анық тау жә не т.б.жө нінде сараптамалар жү ргізу кіреді. Біз ө ізіміздің мамандығ ымызғ а байланысты психикалық сау жә не ауру адамды ажырата білуіміз қ ажет. Егер, ол психикалық ауру болса, оғ ан қ ажетті кө мек кө рсетуді ұ йымдастыруды білуі керек. Психиатрлар психикалық ауруларды бейнелеу қ абілеттілігінің жә не қ оршағ ан ортаны танудың бұ зылуына, ө з жеке басын саналы қ абылдаудың ө згеруіне алып келетін бас миы қ ызметінің бұ зылысы нә тижесінде қ арастырады. Ми қ ызметінің бұ зылуы сыртқ ы немесе ішкі себептердің, бейімділікпен, сонымен қ атар ө зге де факторлар кешеніне байланысты метаболизм ақ аулары ә серінен пайда болуы мү мкін. Осының нә тижесінде науқ астың ө мір сү руге қ абілеттілігі мен бейімделуі жекелей немесе толық бұ зылады.

МАҚ САТЫ:

1. психикалық ауруларды анық тау жә не тіркеу.

2. психикалық бұ зылыстарды анық тау жә не диагностикалау

3. науқ астарды белсенді динамикалық бақ ылау немесе консультация жү ргізу, егер ө з еркімен келетін болса

4. емдік жә не психикалық профилактикалық шараларды жү ргізу

5. соттық -психиатриялық, ә скери жә не ең бектік экспертизаны жү зеге асыру

6. ә леуметтік реабилитация жә не реадаптация

7. соттық, қ ұ қ ық тық кө мек

8. қ оршағ ан ортғ а қ ауіпті психикалық аытқ улары бар науқ астарды госпитализациялау

9. Использование средств массовой информации

10. психикалық бұ зылыстарды этиопатогенетикалық механизмдерін ө ң деу

Психиатрияның дамуының маң ызды кезең дері.

Кө птеген ғ асырлар бойы психиатрияның даму тарихында психикалық аурулардың табиғ атын ашуда материалистік жә не идеалистік бағ ыт арасында кө птеген тартыстар болды. Материалистік бағ ыттағ ы ө кілдер психикалық бұ зылыстарды организмде болатын материалдық ө згерістермен, мида болатын ө згерістермен байланыстырса, ал, идеалистік бағ ыттағ ылар психикалық дерттің шығ у табиғ атын психикалық жә не материалдық ү рдістердің тә уелсіздігі немесе параллелизмімен тү сіндірді. Психиатриядаяның басты бағ ыты ол клиникалық бағ ыт. Психиатрияның клиникалық бағ ытта дамуын француз психиатры Пинель реформасымен байланыстырса, отандық психиатр Баженованың бейнелік сипаты арқ ылы «ақ ылынан адасқ андар» науқ ас адамдар ретінде қ абылданды. Клиникалық бақ ылаулар негізінде психикалық бұ зылыстар табиғ атының гипотезасы қ ұ рылды. Соның ішінде жалпы психоз концепциясы, туылыс концепциясы-дегенерацияғ а байланысты, бұ л кезде психикалық аурулар тұ қ ым қ уалаушылық жә не сыртқ ы факторлардың ә сер етуімен дамып, ерекше даму сатылары болады. Бірінші буында тұ қ ым қ уалаушылық бейімділік жә не қ олайсыз факторлар, оның ойы бойынша жең іл психикалық бұ зылыстар мен жү ріс-тұ рыс бұ зылыстарын шақ ырады, кейінгі ұ рпақ тарында психикалық бұ зылыстар ауырлап, ақ ыл кемсітігімен, салданумен аяқ талады. Психологиялық бағ ыт., биологиялық бағ ыт.

Психикалық аурулар ағ ымының мынадай негізгі кезең дерін бө леді.

1. продормальды –ерте симптомдар кезең і

2. манифестті-психопатологиялық синдромдардың максимальды ашылғ ан жә не кү рделенген кезең і

3. кері даму кезең і-дертті ү рдіс белсенділігінің басылуы жә не симптоматика редукциясы

Психикалық аурулардың этиологиясы (ә леуметттік, биологиялық, жастық, тұ қ ым қ уалау факторлары)

Ә леуметтік - ө ндірсітік фактор психикалық бұ зылыс себебі тү рінде (профессионалдыаурулар кезінде) кейде ағ ан бейімдейтін жағ дай рө лін атқ арады. Мысалы, ө неркә сіп жағ дайындағ ы ү немі шу, вибрация, эмоциональды жү ктеме қ антамырлық аурлы ауырлатып, психопатологиялық симптоматиканың дамуына ық пал ете алады.

Биологиялық – генеративті функциялардың ерекшеліктеріне байланысты (менструальды цикл, жү ктілік, босану, лактация, климакс) жоғ ары эмоционалдық, айқ ын циклдылық жә не зат алмасудағ ы ө згерістер-осылардың барлығ ы ә йелдерде ерлерге қ арағ анда истерия, маниакальды-депрессивті жә не пресенильді психоздардың жиі кездесуіне себеп бола алады. Ал алкогольді психоз, мерездік психоз, жарақ аттар жә не церебральді атеросклероз елдер арасында кө бірек кездесед.

Жастық – жас кезең деріне байланыссыз аздағ ан психикалық аурулар тобы бар. Организмде адаптациялық қ иындық тар туғ ызатын жас кезең дерінде кү рт ө згерістер (пубертатты криз, климакс) невроз, реактивті жағ дайлар, психопатиялар декомпенсациясы, шизофрения, маниакальды-депрессивті психоз ауруарына бастама береді.

Тұ қ ым қ уалау-ата-анасынан келетін фактор. Яғ ни генетикалық ерекшеліктеріне байланысты.