Химиялық реакциялардың жылу эффектілерінің температураға тәуелділігі. Кирхгофф теңдеуі.

Реакцияның жылу эффектісі температурағ а тә уелді. Химиялық реакцияның жылу эффектісінің температурадан тә уелдігі Кирхгоф тең деуімен интегралды формада ө рнектеледі:

(21)

- стандартты жағ дайдағ ы реакцияның жылу эффектісі

– жү йенің жылу сыйымдылығ ының ө згерісі.

мә ні ө німдер жә не бастапқ ы заттардың жылу сыйымдылық тарының қ осындыларының, олардың стехиометриялық коэффициентерін ескерілген айырымына тең:

(22)

химиялық реакция ү шін

- тұ рақ ты қ ысымдағ ы реагенттердің мольдік жылу сыйымдылығ ы.

Температураның химиялық реакцияның жылу эффектісіне тә уелділігі мә нінің таң басымен анық талады.

1) > 0 кезінде реакцияның жылу эффектісі температура ө скен сайын артады: > 0

2) < 0 кезінде реакцияның жылу эффектісі температура ө скен сайын кемиді: < 0

3) = 0 кезінде реакцияның жылу эффектісі температурғ а тә уелсіз = 0

Термодинамиканың бірінші заң ы (бастамасы) негізінен энергияның сақ талу жә не оның жылу процестеріне тү рлену (айналу) заң ы болып есептеледі. Термодинамиканың бірінші заң ын былай тұ жырымдауғ а болады: кез келген процестердегі жү йенің ішкі энергия ө сімшесі, осы жү йеге берілген жылу мө лшерінен жү йе атқ арғ ан жұ мысты азайтқ анғ а тең:

∆ U= Q – A

Бұ дан ішкі энергияның ө згеруі процестерді қ алай, қ андай жолмен жү ргізгенге байланысты емес, жү йенің бастапқ ы жә не соң ғ ы кү йіне тә уелді екенін кө реміз.

Термохимия – химиялық термодинамиканың бір тарауы болып табылады да химиялық реакциялардың жылу эффектілерін зерттейді. Термодинамиканың негізгі Гесс заң ы болып саналады. Кейде оны реакция жылулары қ осындыларының тұ рақ тылығ ы туралы заң деп те атайды жә не ол бойынша тұ жырымдалады: химиялық реакциялардың жылу эффектісі реакцияғ а қ атысатын жә не одан алынатын заттардың табиғ аты жә не кү йімен анық талады да арадағ ы сатылай жү ретін химиялық реакцияларғ а тә уелсіз, яғ ни ә уелгі кү йден соң ғ ығ а ауысу ә дісіне де байланысты емес.

Кирхгофф заң ы былай оқ ылады: реакциялардың жылу эффектісінің температуралық коэффициенті (dQ\ dT) реакцияғ а тү сетін заттардың соң ғ ы жә не ә уелгі кү йдегі жылу эффектілерінің қ осындыларының айырымына тең.