ІҮ. Мақсат қою кезеңі:1.Сабақтың мақсатын, тақырыбын хабарлау. 2. Жаңа сабаққа даярлық.

« Менің елім, Отаным»дегенде сенің кө ң іл кү йің қ андай? Сен не сезінесің? Қ андай Отан, туғ ан жер туралы ө лең дер білесің дер? Есің е тү сір. («Отан туралы» М.Мақ атаев, «Туғ ан ө лкем» Ө. Тұ рманжанов, «Ү ш бақ ытым» М.Мақ атаев, С. Мә уленов, «Отан» Ж.Смақ ов,...)

Ү. Жаң а сабақ: кіріспе: Мұ қ ағ али Мақ атаев – қ азақ поэзиясында (ө лең інде) шоқ тығ ы биік аса дарынды ақ ын. Оның ө лең дерінде сө здің сұ лулығ ы мен ойдың асқ ақ тығ ы астасып, ү йлесіп тұ рады.сондай ө лең дердің бірі – «Сү йемін, ө скен отаным». 2. Оқ улық пен жұ мыс. Мә нерлеп, тү сініп оқ у. Ә р шумақ ты кезектесіп, жалғ астырып оқ у. Ә р шумақ тың тү йінін табу. Не жайлы айтылғ анын ө з сө зімен дә лелдеу. 3. Сө здік жұ мыс: Ескегін – бұ л жерде: желін, самалын. Сұ лағ ан – созылып жатқ ан.

Ү І.Тү сінгендерін тексеру: 1. Ө лең бойынша ақ ынның нені сү йетінін мына ү лгілік ағ ашқ а қ арап жазып шық.

Сү йемін: топырағ ын, тасын, думанда елін, кә рісін, жасын, салқ ын кештерін, ескегін (желін), жылқ ышының кү лкісін, нө серін (жаң бырын), найзағ айын, аспанын, ө зенін, баласын (жылағ ан), жылысып ө ткен жылдарды.

2.Ақ ын М.Мақ атаев пен Қ. Аманжолов ө лең дерінде (соң ғ ы жолдарында)қ андай ұ қ састық бар? Ұ қ сас жолдарды кө шіріп жаз.

Қ. Аманжолов М.Мақ атаев

Мен ө зің дей байтақ едім, кең едім. Сү йемін, ө скен Отаным,

Қ ызығ ың ды кө ріп еркін келемін. Жылысып ө ткен жылың ды

Сен де аямай бердің мағ ан барың ды, Қ арыздармын сондық тан,

Мен де аямай барымды сағ ан беремін. Беремін талай жырымды.

Екі ө лең дегі тө рт тармақ ты екінші шумақ тың ұ йқ асу ү лгілерін тө мендегі сызбағ а қ арап салыстыр. Не байқ адың?

Қ асым Аманжолов. «Туғ ан жер»	Мұ қ ағ али Мақ атаев. «Сү йемін, ө скен Отаным»
...... ...... ...... ......	...... ...... ...... ......

Ү ІІ. Қ орыту. Бү гін не жайлы ө ттік? М. Мақ атаевтың қ андай шығ армаларын білесің?

Ү ІІІ. Ү йге тапсырма: 1. Тү сініп, мә нерлеп оқ у,

№ 85. Тақ ырыбы: Қ азақ стан. Мұ қ ағ али Мақ атаев.

Мақ саты: Оқ ушыны Мұ қ ағ али Мақ атаевтың «Қ азақ стан» атты ө лең ін мә нерлеп, тү сініп оқ уғ а ү йрету, ө лең нің ө зекті тү йінді ойын ашуғ а жағ дай жасау, ө з бетінше шығ армашылық пен жұ мыс істеуге баули отырып, байланыстырып сө йлеуін, шығ армашылық ойлауын дамыту; Отанына, еліне, деген сү йіспеншілігін арттыру.

Тү рі: аралас сабақ. Ә дісі: сұ рақ -жауап, талдау, іздену. Кө рнекілігі: суреттер.

Сабақ тың барысы: І. Ұ йымдастыру кезең і. Сабақ қ а ә зірлік.

- Балалар, терезеге қ араң даршы. Далада кү н сә улесі жарқ ырап тұ р. Бізге сә улесін шашып тұ р. Сә уле сендердің тұ ла бойларың а тарап, жандарың ды жадыратып тұ р.

- Кә не, айналамызғ а жылу сыйлайық, жү здерің нен кү ннің кө зіндей кү лкі кетпесін.

ІІ. Ү й тапсырмасын сұ рау: 1. Мұ қ ағ али Мақ атаевтың «Сү йемін, ө скен Отаным» атты ө лең ін жатқ а сұ рау. Ө лең бойынша ақ ын нені сү йеді екен?

ІІІ. Ү й тапсырмасын пысық тау: Ақ ын М.Мақ атаев пен Қ. Аманжолов ө лең дерінде (соң ғ ы жолдарында) қ андай ұ қ састық бар? Не байқ адың?

ІҮ. Мақ сат қ ою кезең і: 1. Сабақ тың мақ сатын, тақ ырыбын хабарлау. 2. Жаң а сабақ қ а даярлық. Мұ қ ағ али кім? Біз ол жайында не білеміз? Қ андай шығ армаларымен таныспыз?

Ү. Жаң а сабақ: Кіріспе: Мұ қ ағ али Мақ атаев «Қ азақ стан» атты ө лең інде, ақ ын ө з еліне, туғ ан жеріне деген сү йіспеншілігін кө рсетеді. Қ ане, осы ө лең ді мә нерлеп оқ ып кө релік. Оқ улық пен жұ мыс: Ө лең ді мә нерлеп, тү сініп оқ у. Шумақ тар бойынша оқ ып, тү сінгенін баяндау.

Ү І.Тү сінгендерін тексеру: 1. Мұ қ ағ али Мақ атаевтың бұ л ө лең і қ андай шығ армағ а (лирикалық, драмалық) жатады? Лирика деген сө здің мағ ынасын есің е тү сір. Ол не?

2.Ақ ынның Қ азақ станғ а деген шынайы сезімін, ішкі тебіренісін білдіретін сө здерді теріп жаз. (табынатын тә ң ірім, ием, арқ а сү йенерім, сү йегім, қ аным, Шолпаным (жарық жұ лдыз), махабатым, арманым).

Ү ІІ. Қ орыту. Бү гін не жайлы ө ттік? Ө лең нің қ ай тұ сы немесе қ ай шумағ ы сағ ан ерекше ә сер етті? «Шолпаным» деген сө зді қ алай тү сінесің?

Ү ІІІ. Ү йге тапсырма: 1. тү сініп оқ у, жаттау. 2. Бағ алау.

№ 86. Тақ ырыбы: Туғ ан ө лкем. Қ айрат Жұ мағ алиев.

Мақ саты: Оқ ушыны Қ айрат Жұ мағ алиевтың «Туғ ан ө лкем» атты ө лең ін мә нерлеп, тү сініп оқ уғ а ү йрету, ө лең нің ө зекті тү йінді ойын ашуғ а жағ дай жасау, Отанын сү юге, байлығ ын қ орғ ауғ а, елжандылық қ а, жауапкершілікке тә рбиелеу; елге, жерге патриоттық сезімдерін ояту; ө з бетінше шығ армашылық пен жұ мыс істеуге баули отырып, байланыстырып сө йлеуін, шығ армашылық ойлауын дамыту.

Тү рі: аралас сабақ. Ә дісі: сұ рақ -жауап, талдау, іздену. Кө рнекілігі: суреттер, кесте.

Сабақ тың барысы: І. Ұ йымдастыру кезең і. Сабақ қ а ә зірлік. Балалар, терезеге қ араң даршы. Далада кү н сә улесі жарқ ырап тұ р. Бізге сә улесін шашып тұ р. Сә уле сендердің тұ ла бойларың а тарап, жандарың ды жадыратып тұ р.

- Кә не, айналамызғ а жылу сыйлайық, жү здерің нен кү ннің кө зіндей кү лкі кетпесін.

ІІ. Ү й тапсырмасын сұ рау: 1.. Мұ қ ағ али Мақ атаевтың бұ л ө лең і қ андай шығ армағ а (лирикалық, драмалық) жатады? Лирика деген сө здің мағ ынасын есің е тү сір. Ол не? Ақ ын Қ азақ станғ а деген шынайы сезімін, ішкі тебіренісін қ алай білдіреді?

ІІІ. Ү й тапсырмасын пысық тау: Сен ө з елің е, жұ ртың а, Отаның а деген сү йіспеншілігің ді қ алай білдіретін едің? Сенің ө з ойың?

ІҮ. Мақ сат қ ою кезең і: 1. Сабақ тың мақ сатын, тақ ырыбын хабарлау. 2. Жаң а сабақ қ а даярлық. «Туғ ан ө лкем!» дегенде сен ө зің ді қ алай сезінесің? Қ андай ә сер пайда болады?

Ү. Жаң а сабақ: кіріспе: Қ айрат Жұ мағ алиевтың «Туғ ан ө лкем» атты ө лең ін оқ ып кө релік. Қ андай ә сер алады екенбіз. Оқ улық пен жұ мыс. Ө лең ді мә нерлеп, тү сініп оқ у. Ө лең нің ә р шумағ ын жеке оқ у арқ ылы негізгі идеяны табуғ а ық пал жасау. Сө здік жұ мыс: Кермиық – асыл, жақ сы, ә сем. Ық ылым кү н – ө ткен кү н. Ө лең нің негізі неде? Ақ ынның Қ азақ станғ а деген шынайы сезімін, ішкі тебіренісін білдіретін сө здерді тап. (Қ азақ станым – мұ ң дасым, досым, сырласым, кермиық Далам), (ө мірден іздегенім – кө лбеген кө лдер, шө лдеген белдер, ө р таулар, арда тең ізде), (Адамзат білген, білмеген барша байлық тың, Киелі туғ ан топырағ ым, Бә рі – бір сенде!)

Ү І.Тү сінгендерін тексеру: 1. Ақ ын ө лең де туғ ан ө лкенің қ андай байлық тарын мақ таныш етеді? (кө лдерін, белдерін, тауларын, тең ізін, қ ұ мын, нуын, қ иырсыз тү зін, топырағ ын).

2.Ө лең ге сү йеніп, берілген сө здерге кө ркем, бейнелі сө здерді сә йкестендіріп сызық пен қ ос.

Асау белдер

Кермиық кө лдер

Кө лбеген далам

Шө лдеген ну

Ө р топырақ

Қ ып – қ ызыл таулар

Жап – жасыл қ ұ м

Киелі жыр

Ү ІІ. Қ орыту. Бү гінгі сабақ та не жайлы білдік? Ө сы ө лең ді оқ ығ анда қ андай сезімді сезіндің? Ө зің алғ ан ә серің жайлы не айтар едің?

Ү ІІІ. Ү йге тапсырма: 1. Мә нерлеп оқ у, ө зің е ұ нағ ан шумағ ын жаттап ал.

№ 87. Тақ ырыбы: Туғ ан жердің ыстығ ы – ай. Қ али Сапарбаев.

Мақ саты: Оқ ушыны Қ али Сапарбаевтың «Туғ ан жердің ыстығ ы - ай» атты ә ң гімені тү сініп оқ уғ а ү йрету, ә ң гіменің ө зекті тү йінді ойын ашуғ а жағ дай жасау, Отанын сү юге, байлығ ын қ орғ ауғ а, елжандылық қ а, жауапкершілікке тә рбиелеу; ө з бетінше шығ армашылық пен жұ мыс істеуге баули отырып, байланыстырып сө йлеуін, шығ армашылық ойлауын дамыту.

Тү рі: аралас сабақ. Ә дісі: сұ рақ -жауап, талдау, іздену. Кө рнекілігі: суреттер.

Сабақ тың барысы: І. Ұ йымдастыру кезең і. Сабақ қ а ә зірлік. Адамның кү лкісі – ә лемдегі ең ғ ажайып қ ұ былыстардың бірі. Адам кү лкінің кө мегімен таныса да, қ оштаса да алады. Жымиыс біздің сезіміміздің сарасының ашылуына жол ашады. Кү лкі арқ ылы кө ң іл кү йлерің ді білдіріліп кө рің дер. Бір - бірің е жымиың дар, кү лкілерің ді сыйлаң дар. Рахмет! Ендеше сабағ ымызды бастайық.

ІІ. Ү й тапсырмасын сұ рау: 1. Қ айрат Жұ мағ алиевтың «Туғ ан ө лкем» атты ө лең і не жайлы? Ақ ын ө зінің туғ ан ө лкесі жайлы қ андай ә сермен айтады? Туғ ан ө лкесін неге тең еді?

ІІІ. Ү й тапсырмасын пысық тау: Ө зің нің осы ө лең ді оқ ығ анда қ андай ә сер алғ аның жайлы айт.

ІҮ. Мақ сат қ ою кезең і: 1.Сабақ тың мақ сатын, тақ ырыбын хабарлау. 2. Жаң а сабақ қ а даярлық. Тү йенің қ андай тү рлері болады? Нар дегеніміз не?

Ү. Жаң а сабақ: кіріспе: Қ али Сапарбаевтың «Туғ ан жердің ыстығ ы - ай» атты ә ң гімесі не жайлы екен –ай. Қ ызық ты болар? Оқ улық пен жұ мыс: дұ рыс, тү сініп, жалғ астырып оқ у. Жазушы қ андай оқ иғ ағ а куә болды? Жалғ ыз ө ркешті нар тү йе қ ай жерді мекендеп жү р екен? Тү йе ботасын ертіп қ айда кетпекші болды? Тү йенің иесі ботаны қ ұ шақ тап тұ рып не деп айтты?

Ү І.Тү сінгендерін тексеру: 1. Автордың айтайын деген негізгі ойын тап. 2. Туғ ан жер, туғ ан ел жө ніндегі мына мақ ал-мә телдердің жалғ асын тауып жаз.

1. Туғ ан елдей ел болмас, 2. Кісі елінде сұ лтан болғ анша,

Туғ ан жердей жер болмас. Ө з елің де ұ лтан бол.

Ү ІІ. Қ орыту. Бү гін не жайлы ө ттік?

Ү ІІІ. Ү йге тапсырма: 1. тү сініп оқ у, ә ң гімелеу. 2. Бағ алау.

№ 88. Тақ ырыбы: Кө кшетау. Ілияс Жансү гіров.

Мақ саты: Оқ ушыны Ілияс Жансү гіровтің «Кө кшетау» атты ө лең ін мә нерлеп, тү сініп оқ уғ а ү йрету, ө лең нің ө зекті тү йінді ойын ашуғ а жағ дай жасау, ө з бетінше шығ армашылық пен жұ мыс істеуге баули отырып, байланыстырып сө йлеуін, шығ армашылық ойлауын дамыту.

Тү рі: аралас сабақ. Ә дісі: сұ рақ -жауап, талдау, іздену. Кө рнекілігі: суреттер, кесте.

Сабақ тың барысы: І. Ұ йымдастыру кезең і. Сабақ қ а ә зірлік. Адамның кү лкісі – ә лемдегі ең ғ ажайып қ ұ былыстардың бірі. Адам кү лкінің кө мегімен таныса да, қ оштаса да алады. Жымиыс біздің сезіміміздің сарасының ашылуына жол ашады. Кү лкі арқ ылы кө ң іл кү йлерің ді білдіріліп кө рің дер. Бір - бірің е жымиың дар, кү лкілерің ді сыйлаң дар. Рахмет! Ендеше сабағ ымызды бастайық.

ІІ. Ү й тапсырмасын сұ рау: 1. Жазушы қ андай оқ иғ ағ а куә болды? Жалғ ыз ө ркешті нар тү йе қ ай жерді мекендеп жү р екен? Тү йе ботасын ертіп қ айда кетпекші болды? Тү йенің иесі ботаны қ ұ шақ тап тұ рып не деп айтты?

ІІІ. Ү й тапсырмасын пысық тау: Ермекбай нар жайлы не деді? Қ ылышбайдан қ андай хат келді? Онда не жайлы жазылғ ан еді? Тү йе мен ботасына не болды? Олар қ андай кү йге ұ шырады? Тү йенің емі не екен? Тү йені кімге сыйлады?