Тақырыбы: Шөл өсімдіктері мен жануарлары

Мақ саты: Шө л ө сімдіктері мен жануарлары жайлы тү сіндіру.Теориялық ойлауын, сө здік қ орын, табиғ ат қ ұ былыстарының ұ қ сас болатыны, ерекшелігі туралы ойын дамыту.

Табиғ атқ а жанашыр, туғ ан жерге деген сү йіспеншілікке тә рбиелеу.

Сабақ типі: аралас сабақ Кө рнекілігі: суреттер

Ә дісі: тү сіндіру, ә ң гімелеу, кө рнекілік, сұ рақ -жауап, талдау, жинақ тау

Барысы: І Ұ йымдастыру кезең і. Амандасу, тү гендеу, оқ ушылардың зейінін, назарын сабақ қ а аудару.

ІІ. Білімді тексеру кезең і:

1.Сұ рақ тарғ а жауап алу.

-Шалғ ынды аймақ пен далалы жердің ө сімдіктері мен жауарлары тіршілігіндегі ұ қ састық пен айырмашылық туралы не айта аласың дар?

-Бө дене тіршілігі мен суыр тіршілігі жайлы не білеміз?

Оларды қ орғ аудың қ андай маң ызы бар?

ІІІ.Мақ сатын қ ою кезең і: Тақ ырыбын, мақ сатын хабарлауШө л ө сімдіктері мен жануарлары.

ІV: Жаң а материалды тү сіндіру кезең і:

Кіріспе: шө л дала дегенде кө з алдарың а қ андай дала елестейді? Шө л даланың ө сімдіктері, жануарлары туралы не білесің дер? Осы сұ рақ тарғ а жауап алғ аннан жаң а сабақ ты тү сіндіру.

Шө л—суғ а тапшы аймақ.Оның ауасы, топырағ ы қ ұ рғ ақ, ө сімдіктері селдір, сирек болып келеді.Шө л—қ ұ мды, сортаң ды, сазды, тақ ыр, тастақ ты шө лдерге ажыратылады.

Қ ұ мды шө лдер жазық ты жерлердің борпылдақ тау жыныстарының ү стінде қ алыптасады.

Қ ұ мды шө лдерді ө сімдіктер тоқ татып, бекітеді.Олар селеубояу, қ ұ м қ ияғ ы, жү згін, домалақ кірпіге ұ қ сас қ ұ маршық, ақ сексеуіл.Тең із табанды жазық тардың топырағ ы сазды келеді.

Ө сімдіктері нашар дамығ ан.Тақ ыр шө лдерге ө зендердің ескі атырауындағ ы жерлер жатады.оның жиектерінде ғ ана ә регідік ө скен кү йреуіктер мен жың ғ ылдар кө зге тү седі.Олардың тұ қ ымдары мен жемістерін тақ ырғ а жел айдап ә келеді.Олар кө ктемде ө ніп шық қ анымен, ө з дамуын аяқ тай алмай қ урап кетеді.Сортаң ды шө лді жердің топырағ ы тұ зды келеді.Мұ ндағ ы су топырақ бетіне жақ ын жатады.Ү немі буланып, жер бетіне тұ з ала шығ ады.Тұ з қ абатында кү йреуіктер ө седі.Жер бетіне тастары шығ ып жататын шө лді тастақ ты шө л дейді.Ә р жерде тікенек бұ талар кездеседі.Тақ ырлар –адамның жауапсыздығ ынан пайда болғ ан шө лдер.Ол---шө бін мал отап, таптап, ә бден тақ ырлап тастағ ан, бұ талары тамырымен қ опарылып, сындырылып жойылғ ан тақ ырлар. Мұ ндай жерлерді қ алпына келтіруге болады. Ол ү шін кө п адам кө п жұ мыс жү ргізуі керек.

Суы мен азығ ы тапшы, жазы ыстық, қ ысы суық, тіршілікке шө лді жерлерді мекендейтін жануарлар осындай қ атал жағ дайларғ а тү рліше бейімделеді.

Қ арақ ұ йрық, ақ бө кен, бұ лдырық, қ ұ лақ ты кірпі, қ осаяқ, тасбақ а, сұ р келес, сарышаян сияқ ты жануарлар шө лде ө мір сү реді.Қ осымша материалдан алу.(86-бет)

Оқ улық пен жұ мыс. Дауыстап тізбектей оқ ыту.

Дә птермен жұ мыс Кү н ретін, ауа райын жазу.. Шө л ө сімдіктері мен жануарларын жазу.

Селеубояу, ақ сексеуіл, жү згін, қ ұ м қ ияғ ы, кермек, қ ұ маршық -ө сімдіктері.

Сарышаян, қ осаяқ, қ арақ ұ йрық, ақ бө кен, бұ лдырық, сексеуіл жорғ а торғ айы, қ ұ лақ ты кірпі, тасбақ а, сұ р келес, тышқ ан, жылан- жануарлары.

VІ Жаң а материалды мең гергенін тексеру кезең і:

Шө л туралы суреттерді кө рсетіп отырып, оқ ушыларғ а ә ң гімелету.

VІІ Бекіту кезең і: Қ орытындылау -Шө л даланың қ андай тү рлері бар екен?

-Шө лді аймақ ты адамдар ө з қ ажетіне пайдалану ү шін не істеуі керек? -Шө лді жерге ө сімдік қ алай ө седі?

VІІІ Ү йге тапсырма беру кезең і: 82-86-беттерді оқ у, мазмұ ны. Шө л дала ө сімдіктері мен жануарлары туралы мә лімет жинақ тау.