Сурет - Тәуелсіз қоздырылатын тұрақты ток қозғалтқышын қосу схемасы

Қ озғ алтқ ыштың электромеханикалық жә не механикалық сипаттамаларының тең деулерін алу ү шін электрлік жә не механикалық тең десу тең деулері қ олданылады. Якорьлік тізбектің электрлік тең десу тең деуі:

U= Е + I_я R, (3.1)

Якорь ЭҚ К:

Е = k Ф (3.2)

жә не электромагниттік момент:

М= k I_я Ф, (3.3)

мұ нда U – қ озғ алтқ ыштың якорь тізбегіне келтірілетін кернеу В; I_я – қ озғ алтқ ыштың якорь тогы, А; R - якорь орамының кедергісі, Ом; k – қ озғ алтқ ыштың конструктивтік тұ рақ тысы; Ф – қ озғ алтқ ыштың магнит ағ ыны, Вб.

(3.2) тең деудегі Е мә нін (3.1) тең деуге қ оя отырып, алатынымыз

U= k Ф + I_я R,

Бұ дан электромеханикалық сипаттама тең деуін аламыз:

= (U - I_я R) / k Ф = U/ k Ф - I_я R/ k Ф (3.4)

(3.3) тең деуінен якорь тогының мә нін (3.4) тең деуге қ оя отырып, механикалық сипаттама тең деуін аламыз:

= U/ k Ф - М R/ k ²Ф ² (3.5)

Идеалды бос жү йе кезінде якорь тогы жә не қ озғ алтқ ыштың айналу моменті 0-ге тең. Сонымен қ атар, қ озғ алтқ ыштың айналу жиілігі бос жү ріс жылдамдығ ына тең болады. Бұ л жылдамдық ты _0. деп белгілейік. Онда

I = 0 жә не М = 0 кезінде (3.4) тең деуі келесі тү рде болады:

_0. = U/ k Ф (3.6)

(3.4) жә не (3.5) тең деулердің оң жағ ындағ ы екінші мү шесі жылдамдық тың идеалды бос жү ріс жылдамдығ ына қ атысты айырмашылығ ын сипаттайды.

∆ = I_я R/ k Ф немесе ∆ = М R/ k ²Ф ² (3.7)

(3.4) жә не (3.5) тең деулердің графикалық тү рі - тү зу сызық тар. Олардың абсцисса осіне қ атысты кө лбеулігі тұ рақ ты магнит ағ ыны кезінде якорь тізбегінің кедергісіне тә уелді. Оларды тұ рғ ызу ү шін ені нү ктенің координаталары (; 0) жә не ( _н; I_ян немесе М_ном) жеткілікті.

Қ озғ алтқ ыш тө лқ ұ жатында немесе каталогтарда келесі номиналды мә ндер беріледі: Р_ном; I_ян; U_н; n_н. Осы мә ндер бойынша табиғ и электромеханикалық жә не механикалық сипаттамаларды тұ рғ ызуғ а қ ажет координаттарды анық тауғ а болады.