Мұғалімді сабақтың жоспарын және конспектісін жасауға және онымен жұмыс істеуге дайындау.

Сабақ ты жоспарлау жә не оғ ан ә зірлену кезең дері:

• бө лімдерді тақ ырыптарғ а бө лу, ә р тақ ырыпқ а бө лінетін сағ ат санын белгілеу;

• бағ дарлама, ә дістемелік қ ұ рал, мектеп оқ улығ ы жә не қ осымша ә дебиеттерді оқ ып, ә р сабақ тың алдына білімдік, тә рбиелік, дамыту мә дениеттерін қ ою;

• тақ ырыпты ашуғ а керекті мә ліметтерді іріктеу, оқ уғ а керекті тірек білімдерді анық тау;

• негізгі материалды, дә лірек айтсақ сабақ тан оқ ушы тү сініп, есінде қ алу керек мә ліметтерді анық тау;

• сабақ тың қ ұ рылымын, типін, мақ сатқ а жеткізетін ә діс-тә сілдерін белгілеу;

• тақ ырыптағ ы мә ліметтердің басқ а тақ ырыптағ ы мә ліметтермен байланысын ашу;

• сабақ тың барлық кезең інде мұ ғ алім мен оқ ушылар атқ аратын жұ мыстарды, ә сіресе жаң а білімдер мен іскерліктерді мең геру кезең дегі жұ мыстарды жоспарлау. Оқ ушыларғ а ө з білімдерін ө згерген жағ дайларда қ олдандыру;

• сабақ қ а керекті дидактикалық қ ұ ралдарды, атап айтсақ, кино жә не диафильмдерді, суреттерді, плакаттарды, карточкаларды, сызбаларды, кө мекші ә дебиеттерді жә не басқ аларды іріктеу;

• техникалық оқ ыту қ ұ ралдарын тексеру;

• мұ ғ алім тақ тағ а жазатындарын, салатын суреттерін жоспарлайды, оқ ушыларғ а ө зінің жұ мысына ұ қ сас жұ мыстар орындатады;

• сабақ та орындалатын ө здік жұ мыстардың кө лемін жә не тү рін анық тау;

• білім, іскерлік, дағ дыларды бекіту тү рлерін жә не тә сілдерін, білімдерді талдап қ орыту, жү йелеу жолдарын белгілеу;
• білім, іскерлік жә не дағ дылары тексерілетін оқ ушылардың тізімін жасау. Білімді тексеру тү рлері мен ә дістерін анық тап, іскерлікті тексеруді жоспарлау;

• ү й тапсырмасының мазмұ нын, кө лемін, формасын белгілеу, оны орындау ә дістемесін табу;

• сабақ тың қ орытындысын шығ ару ә діс-тә сілдерін білу;

• тақ ырып бойынша сыныптан тыс жұ мысты жү ргізуді жоспарлау;

• сабақ тың барысын талапқ а сай жоспарлау. Сабақ тың тиімділігіне бір-бірімен тығ ыз байланысты екі жағ дай ә сер етеді: мұ қ ият дайындалу жә не шеберлікпен ө ткізу. Дұ рыс жоспарланбағ ан, оқ ушылардың оқ у мү мкіндігімен санаспайтын сабақ тың сапасы болмайды. Сабақ қ а дайындалу – нә тижеге жеткізетін шаралар жү йесін жасау, оқ у-тә рбие процесін дұ рыс ұ йымдастыру.Мұ ғ алімнің сабақ қ а ә зірлігінің ү ш кезең і бар: диагностикалық, болжау, жобалау (жоспарлау). Мұ ғ алім мә ліметтердегі фактілерді, оқ ыту ә дістемесін жақ сы білуі тиіс. Сабақ қ а дайындық кезінде мұ ғ алім оқ у материалын сыныптың мү мкіндігіне " икемдейді", жақ сы нә тиже беретін танымдық ең бек жә не ұ жымдық жұ мыстарды жоспарлайды. Сабақ ты ө ткізудің жақ сы ү лгісін жасау ү шін модельдеу ә дісі қ олданылып, оқ у сағ аттары есептеледі. Алгоритм бойынша сабақ қ а дайындалу диагностикалаудан басталады. Диагностика арқ ылы сабақ ты ө ткізуге керекті барлық жағ дайлар анық талады. Мұ ғ алім балалардың мү мкідіктерін, іс-ә рекетінің жә не мінез-қ ұ лқ ының себептерін, сұ раныстарын, қ ызығ ушылық тарын, қ абілетін, оқ ушыдан талап етілетін білім, іскерлік, дағ дылардың дең гейін, оның ерекшелігін, тә жірибеге пайдалылығ ын анық тайды. Тірек білімдерді қ айталауғ а, жаң а материалды мең геруге, оны бекітуге жә не жү йелеуге, білім, іскерліктерді тексеруге жә не тү зетуге кететін уақ ытты мұ қ ият талдайды. Жобалау - Бұ л сабақ тың қ алай ө тетіні туралы жорамалдар. Болашақ сабақ тың алуан тү ріне бағ а беріп, ішінен жақ сысы таң далады. Қ азіргі жобалау технологиясы сабақ тың тиімділігін мына тә сілмен шығ арады. Сабақ мақ сатына сай қ алыптастырылатын білім, іскерлік 100% деп алынады. Бұ л кө рсеткішті зиянды жағ дайлар тө мендетеді.
Мұ ғ алімнің сабақ қ а дайындығ ы.Мұ ғ алім ең алдымен ө з пә нінің оқ у жоспары бағ дарламасымен танысып, ә р жылғ а кү нтізбелік жұ мыс жоспарын жасайды, ә р сабақ тың тақ ырыптық жоспарын, конспектісін дайындайды. Онда ол пә наралық байланысты, ә р сабақ тың мақ сат-міндеттерін, ө здік жұ мыстардың кө лемін, оқ ыту ә дістерін, кө рнекі, техникалық қ ұ ралдарды анық тайды.

Сабақ қ а дайындық мазмұ ны:

1. Сабақ ты жоспарлау, жұ мыс бағ дарламасын жасау.

2. Жеке сабақ тарды жоспарлау.

3. Сабақ тақ ырыбын, мақ сатын анық тау.

4. Сабақ тың типі мен қ ұ рылысын белгілеу.

5. Сабақ мазмұ нын анық тау.

6. Білім беру ә дістерін белгілеу.

7. Сабақ қ а керекті оқ у қ ұ ралдарымен кө рнекі жә не техникалық қ ұ ралдарды дайындау.

8. Сабақ кезең дерінің ә рқ айсысына жұ мыс тү рлерін, оны орындауғ а уақ ыт бө лу.

9. Бекіту жаттығ уларын дайындау.

10. Оқ ушылардың білімін тексеру жә не бағ алау ә дістерін анық тау.

11. Ү й тапсырмасын тү сіндіру.

12. Сабақ тың жоспар конспектісін жасау. Сабақ жоспарында жазылатындар: 1.Кү ні.2.Айы, жылы.
3.Сыныбы.4.Тақ ырыбы.5.Мақ саты.6.Сабақ типі, қ ұ рылысы. 7.Оқ ыту ә діс-тә сілдері. 8.Кө рнекі қ ұ ралдар. 9.Ө здік жұ мыстар. 10.Тексеріп, бағ аланатын оқ ушылардың аты-жө ні. 11.Қ ойылатын сұ рақ тар.12.Ү йтапсырмасы.
Мұ ғ алім оқ у жадығ атын жан-жақ ты білу ү шін негізгі жә не косымша оқ у қ ұ ралдарын, ғ ылыми-педагогикалық ә дістемелік, тарихи, кө ркем ә дебиеттерді, арнаулы басылымдарды оқ ып, қ ажеттілерін сұ рыптап алады, сенімді мысалдарды, қ ызық ты тың мә ліметтерді таң дап алуы керек, оқ у жадығ атын анық тап, сабақ жоспарын конспектісін жазады.Негізгісі – жаң а тақ ырыптың мазмұ ны. Мұ ғ алімнің оқ ыту ә рекеті саналы болуы ү шін ол педагогика ғ ылымының заң дылық тарын нақ ты білуі керек.Жоспарлау - сабақ қ а ә зірліктің соң ғ ы кезең і. Оның нә тижесі сабақ жоспары. Жас мұ ғ алім сабақ жоспарын, конспектісін толық жазу керек.

Сабақ жоспарының ү лгісі:

• сабақ тың ө тетін уақ ыты, тақ ырыптық жоспардағ ы нө мірі;

• сабақ тың тақ ырыбы, сабақ ө тетін сынып;

• оқ ушыларды оқ ыту, тә рбиелеу, дамыту міндеттері;

• сабақ тың қ ұ рылымы, оның кезең дері жә не ә р кезең ге кететін уақ ытты бө лу;

• оқ у материалының мазмұ ны;

• ә рбір сабақ тың бө лігіндегі жұ мыстың ә дістері жә не тә сілдері

• сабақ ө ткізуге керекті оқ у жабдық тары;

• ү йге тапсырма.

Классикалық сабақ процесін жобалау (Столяренко... 298-бет)1. Нақ ты тұ жырымдалғ ан тақ ырып. 2.Сабақ мақ саты:
а)дидактикалық;
ә)тә рбиелік;
б)дамытушылық.
3.Жабдық тары (кино, бейнефильм, кесте, оқ у қ ұ ралы): 4.Дыбыстық қ ұ ралдар.5. Сабақ барысы (сценарий жасалады, оқ ушыларғ а сабақ ү стінде берілетін сұ рақ тар, сабақ тан оқ ушылар ө здеріқ орытынды жасауы керек). 6.Сабақ қ орытындысы.7.Шығ армашылық тапсырма.8. Қ орытынды. Оқ ушылардан не ұ нағ анын, не ұ намағ анын сұ рау, кім белсенді болғ анын сұ рау.9. Сабақ тың жақ сы ө туіне байланысты оқ ушыларғ а рақ мет айту.
Сонымен сабақ қ а ә зірленгенде мұ ғ алім оқ у бағ дарламасын тағ ы да қ арап, оқ у материалын оқ иды, қ осымша ә дебиеттермен жұ мыс істеп, оқ ушыларғ а тапсырма беріп, оқ ыту қ ұ ралдарын (кесте, сызба, модель, ү лестірілетін материалды) іріктейді жә не қ арайды, ә діс жә не тә сілдерін таң дап, сабақ тың типін жә не қ ұ рылымын анық тап, барлығ ын оқ у жоспарына жазады.