Студопедия

Главная страница Случайная страница

КАТЕГОРИИ:

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






Сары судың химиялық құрамын анықтау ?






Сарысу – сү тті ө ң деу арқ ылы сү збе мен ірімшікті ажыратып, бө ліп алғ аннан кейін қ алатын қ алдық ө нім. Оның адам ағ засына пайдасы ө те зор. Сарысуды тек қ ана тағ амдық мақ сатта емес, косметикалық мақ сатта да қ олданады.

Сү т сарысуының қ ұ рамы. Сү т сарысуы шамамен 93, /%-ы судан тұ рады, ал қ алғ ан 6, 3%-да организмге қ ажетті барлық заттар толығ ымен кездеседі.

Сарысудың қ ұ рғ ақ заты негізінен лактозадан немесе сү т қ антынан тұ рады. Лактоза – артық майдың жиналуына жол бермейді, сондық тан «оң тайлы» кө мірсу болып табылады. Ол асқ азан-ішек жолдарының жұ мысын реттеуге қ атысады.

Сарысу ақ уыздары – толық қ анды ақ уыз, алмастырылмайтын аминқ ышқ ылдары ү йлесімді тү рде кездесетіндіктен, биологиялық қ ұ ндылығ ы ө те жоғ ары болып саналады. Олар қ антү зілу ү рдісіне жә не бауырдағ ы ақ уыз синтезіне қ атысады.

Сү т сарысуының қ ұ рамында никотин қ ышқ ылы, холин, биотин, В тобының, А, Е, С дә румендері жә не кальций, магний кездеседі.

Сарысудың қ асиеті мен пайдасы. Сарысу – ө те тамаша ө нім, ө зінің қ арапайымдылығ ына қ арамастан, кө птеген қ асиеттерге ие. Сү т сарысуы ішек микрофлорасын қ алпына келтіріп, газ тү зілу жә не шіру ү рдістерін баяулатады, сол себепті оны асқ орыту жолдарының ауруларында емдік мақ сатта пайдаланады. Сү т сарысуы суда еритін дә румендердің қ айнар кө зі, жемістер мен кө кө ністер жоқ мезгілде дә румен жетіспеушіліктің кейбір тү рлерінен арылуда пайдасы зор. Сонымен қ атар қ ұ рамында В тобы дә румендері болғ андық тан, тыныштандырады, ал ауыр жұ мыс кү нінен кейін ішсе жү йке жү йесіне жағ ымды ә сер етеді. Қ арттар ү шін де тағ аммен емдеуде аса пайдалы. Егер тамақ алдында ішсең із, асқ азандағ ы тұ з қ ышқ ылын тө мендетуге септігін тигізеді.

1. Сү т сарысуының атқ аратын қ ызметі:

2. • Бауыр жұ мысын реттейді жә не бү йрек қ ызметін жақ сартады;

3. • Семіздіктің алдын алу жә не емдеу кезінде ө те пайдалы, ішектің жұ мысын ынталандырып, артық майдың жиналуына кедергі жасайды;

4. • Ағ задан артық сұ йық тық ты, уыттарды жә не қ оқ ыстарды шығ аруғ а кө мегін тигізеді;

5. • Қ анайналым жү йесін жақ сартады, атеросклероз, ревматизм жә не гипертониялық аурулардың алдын алады;

6. • Теріні тазартады;

7. • Жү кті ә йелдер ү шін таптырмайтын аса пайдалы ө нім;

8. • Жү йке жү йесін тыныштандырады.

 

Сарысу ақ уызының негізгі бө лігін сү т қ ұ рамында жұ қ а дисперсті жағ дайда болатын β -лактоглобулин, α -лактоальбулин жә не иммуноглобулиндер қ ұ райды. Сарысу ақ уыздары мә йекті ферменттермен жә не қ ышқ ылдармен тұ нбағ а тү спейді. Сү т ақ уызы жоғ ары сің імді болады (95…96%). 8 Казеин кальций тұ зы (казеинат кальций) тү рінде болады, фосфопротеин кү рделі ақ уызы сү тке ақ тү с береді. Жаң а алынғ ан сү тте коллоидты ерітінді пайда болады; қ ышқ ыл ортада сү т қ ышқ ылды казеин кальций молекулаларына ұ сақ талып, еркін казеин қ ышқ ылы тү біне тұ нады да, сү т қ ышқ ылы қ ойыртпағ ына айналады. Казеин ұ йытқ ы ферменттерінің (асқ азанның шырышты қ абатында темір тү зеді) ә серінен сү збе мен ірімшік жасауғ а қ олданылатын қ ою қ ойыртпақ қ а айналады. Іркітке майлы сү ттен казеин тұ ндырғ аннан кейін іркіт ақ уыздары жә не кейбір басқ а қ ұ рамындағ ы заттар қ алады. Қ ұ рамында ауыстырылмайтын амин қ ышқ ылы бар іркіт ақ уыздары (лизин, триптофан, метионин, треонин) тағ ам ү шін неғ ұ рлым маң ызды сү т ақ уызының биологиялық бағ алы бө лігі болып табылады. Олардың бастысы қ ұ рамында ө су жә не қ орғ ау заттары - лактоальбулин жә не лактоглобулин бар. Сиыр сү тінде бұ л ақ уыздар ақ уыздың жалпы санының 18% қ ұ райды, ал ешкі сү тінде 2 есе кө п. Сү тті 70°С аса қ ыздырғ анда лактоальбулин жә не лактоглобулин бө лігін жоғ алтады, олар ішуге жарамай тү біне тұ нады. Сондық тан пастерлегенде температураны 70º С асырмайды. Бұ дан басқ а іркіт ақ уыздарының қ ұ рамына иммуноглобулин кіреді (ақ уыздың жалпы санының 1, 9-3, 3%). Бұ л антител ролін атқ аратын, микробтарды жә не басқ а клеткаларды жапсыру жолымен басқ а белоктардан басым болатын жоғ ары молекулярлы белоктар. Сү т белоктарының қ ұ рамында басқ а нә рсемен ауыстыруғ а келмейтін барлық қ айталанбас амин қ ышқ ылдарының бә рі бар, жә не толық қ анды болып табылады. Сү т қ ұ рамында белоктық заттардан басқ а белоктық емес сипаттағ ы (мочевина, пептидтер, амин қ ышқ ылдары, креатин, аммиак жә не т.б) кө птеген азоттық біріктірулер бар. Мал организмінде аралық жә не соң ғ ы тағ амдық азоттық зат алмасуын жү зеге асырады жә не қ аннан сү тке беріледі. Қ анғ а сү ттік тамақ тан азоттық заттардың артық тү суі мочевина қ ұ рамын жоғ арылатады. Пептидтер мен амин қ ышқ ылдарын ұ йыту (сү т қ ышқ ылды бактериялар) микроорганизмдердің азоттық тамақ тануы ү шін маң ызды.


Поделиться с друзьями:

mylektsii.su - Мои Лекции - 2015-2024 год. (0.006 сек.)Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав Пожаловаться на материал