Бірфазалы токтың түзеткіштері

Бірфазды тү зеткіштер аз қ уатты пайдаланатын бірфазды айнымалы қ орек кө зінен қ оректенетін қ ұ рылғ ыларды пайдаланады. Бірфазды сұ лбасын қ арастырайық:

Трансформатордың шығ ысындағ ы U₂ кернеуі в нү ктесімен салыстырғ анда а нү ктесі оң болғ ан жағ дайда диодымыз ү шін тура ғ ысу болып жә не ол ашық болады. U₂ кернеу келіп R_ж келіп тү седі. Ал егер а нү ктесімен салыстырғ анда в нү ктесі оң болса, онда U₂ кернеу диодқ а келіп тү седі, себебі кері бағ ытта диодтың кедергісі ү лкен. Егер тізбекте реактивті элементтер жоқ болса, онда токтың ө згеру периоды кернеудікімен бірдей болады. Шығ ысындағ ы R₂ – ге тү сетін кернеудің осцилограммағ а қ арасақ, ол жартылай периодты лү пілдеген кернеу болады.

Біржартылай периодты сұ лба ү шін тү зетілген кернеудің орташа мә ні:

U_ж = 0, 45U₂

Бұ л жағ дайда вентиль мен трансформаторды идеалды деп қ абылдаймыз.

Диодқ а тү сетін кері кернеу:

U_кері = U₂ = 3, 14U_ж

Жү ктеме жә не вентиль арқ ылы ағ атын токтың орташа мә ні

І_орт = I₂ = І_m/π

І_m =

І_m тізбектегі токтың амплитудасы, демек біржартылайпериодты тү зеткіш сұ лбасында тү зетілген токтың орташа мә ні оның амплитудасынан π есе кіші.

Ә сер етуші токтың мә ні:

I₂ = І_m/π

Жү ктемеге берілетін қ уат:

Р_m = U_m I_m

Трансформатордың ө лшемін анық тайтын ө рнекті жазайық:

S_T = (P₁ + P₂)/2 = 3, 09P_ж

Бұ л сұ лбаның артық шылығ ы қ арапайымдылығ ы, кемшілігі қ уатты трансформаторды пайдалануды қ ажет етеді. Трансформатордың қ уаты жү ктемедегі қ уаттан 3, 1 есе жоғ ару болу керек, демек бұ л сұ лбада трансформатор қ уатты тиімді пайдаланбайды.