Зектілігі

Алғ ашқ ы медициналық -санитарлық кө мек (АМСК) беру сатысында ауылдық, қ алалық, отбасылық амбулатория дә рігерлері тү рлі бү йрек патологияларымен кездеседі. Дегенмен, бү йректің кө птеген созылмалы ағ ыммен ө тетін зақ ымдалуларының арнайы белгілері жоқ, соның ішінде ауыру синдромы, сондық тан олар байқ алмай қ ала береді. Ә лемнің кө птеген елдерінде, соның ішінде Қ азақ станда жү ргізілген зерттеулер шамамен ә рбір оныншы ересек адамда бү йрек зақ ымдалуының бір тү рі бар екендігін кө рсетті. Бү йрек ауруларының ерте диагностикасы АМСК дә рігерінің білім дең гейіне байланысты. Бұ л кезде тСБЖ-не ә келетін бү йректің созылмалы ү демелі ауруларының дамуының себептері тіпті де «гломерулонефриттер», «пиелонефриттер» емес, ә детте кардиологиялық, эндокриндік, ревматологиялық жә не ішкі мү шелердің тү рлі патологиясымен басқ а пациенттердегі бү йректің екіншілік зақ ымдалулары екендігін есте ұ стау қ ажет.

21 ғ асырдың басы «Бү йректің созылмалы ауруы» жә не «Бү йректің жедел зақ ымдалуы» деген жаң а терминдердің енуімен ерекше болды. АМСК, ЖТД жә не басқ а мамандық дә рігерлеріне «ү ндемес», бірақ кеш анық талып жә не ем болмағ анда салдары қ ауіпті бү йрек ауруларын анық таудың қ арапайым ә дістері ұ сынылды. Бұ л, ең алдымен – бү йректің созылмалы ағ ыммен ө тетін ауруларының сатыларын қ адағ алауғ а мү мкіндік беретін Кокрофт-Голттың есептеу ә дісі бойынша бү йрек қ ызметін бағ алау (ШФЖ). ШФЖ кө рсеткіші бү йректің созылмалы ауруы (БСА) кезінде қ ызмет атқ аратын паренхима кө лемін кө рсетеді. Интерндер заманауи нефрологияның тағ ы бір жетістігін білуі тиіс – ерте диагностика болғ анда жә не нефропротективті ем жү ргізілгенде БСА-ң баяулау, ал кейде кері даму ық тималдығ ы.

Бұ дан басқ а, АМСК дә рігері бү йректің жедел зақ ымдалуында (БЖЗ) дер кезінде одан кү діктеніп жә не шұ ғ ыл кө мек беруі тиіс.

Интерндердің бү йрек аурулары кезіндегі диагностика ә дістері мен алғ ашқ ы дә рігерлік кө мек кө рсету бойынша алғ ан білімдері ішкі аурулар бойынша мамандарды дайындауда ерекше маң ызғ а ие.

2.2. Мақ саты: Бү йректің жедел жә не созылмалы ауруларында ерте диагностика мен АМСК кө рсету бойынша білім мен машық қ алыптастыру.

2.3 Оқ ытудың міндеттері:

1. Білім қ алыптастыру:

- бү йректің жедел жә не созылмалы аурулары бойынша

- БСА мен БЖЗ-ң заманауи жіктелуі мен негізгі себептері бойынша жә не АМСК этапындағ ы диагностика ә дістерімен таныстыру

- нефропротективті емнің қ ағ идалары жә не ісінулер, АГ жә не бү йректің қ ызметінің тө мендеуі кезіндегі алғ ашқ ы кө мек ә дістері бойынша.

2. Машық тар дамыту:

- анамнез жинау жә не бү йректік науқ асты клиникалық тексеру бойынша

- тексеру алгоритмін қ ұ ру жә не клиникалық диагнозды негіздеу

- ШФЖ бойынша бү йректің функционалдық жағ дайын бағ алау жә не БЖЗ мен БСА сатыларын анық тау

- ісінулер, АГ жә не бү йректің қ ызметінің тө мендеуі кезіндегі алғ ашқ ы кө мек кө рсету

- БСА 1-3 сатыларындағ ы науқ астарды амбулаторлы жү ргізу.

3. Коммуникативті дағ дыларғ а ү йрету:

- науқ аспен, оның туыстарымен максимальді сенімді қ арым-қ атынас орнатуды.

4. Науқ асқ а мына ақ параттарды берудің қ ұ қ ық тық дағ дыларын қ алыптастыру:

- ақ ысыз медициналық кө мек алу, медициналық мекемені таң дау еркіндігі қ ұ қ ығ ын

- ауру, оның емі мен болжамы туралы

- бү йрек трансплантациясынан кейінгі ақ ысыз иммуносупрессивті ем алу қ ұ қ ығ ы

- жоғ ары мамандандырылғ ан ем жә не кең ес алу қ ұ қ ығ ы.

5. Ө зін-ө зі жетілдіруге мотивацияны дамыту: ө з бетінше ә дебиетпен жұ мыс жасау, зерттеу жұ мысы, клиникалық конференцияларда, профессорлық шолулар мен клиникалық талдауларда баяндамалар жасау.

2.4 Оқ ытудың соң ғ ы нә тижелері:

Білім қ алыптастыру:

· БСА кезіндегі бү йректің зақ ымдалуының ү деу механизмдері, гиперфильтрация теориясы. БЖЗ патогенезі.

· Бү йрек зақ ымдалуының клиникалық синдромдары жә не бірінші кезектегі тексерудің ә дістері.

· Нефропротективті жә не иммуносупрессивті ем, ісінулер мен АГ кезіндегі алғ ашқ ы кө мек.

Машық қ алыптастыру:

· Науқ астың анамнезін жинау, ісіну синдромы мен АГ бағ алау

· Негізгі синдромды есепке ала отырып, науқ астың тексеру жә не емдеу жоспарын қ ұ ру, клиникалық диагнозды негіздеу

· Бү йректің функционалдық жағ дайын бағ алау, БЖЗ немесе БСА сатыларын анық тау..

· БСА 1-3 сатыларындағ ы науқ астарды амбулаторлы жү ргізу.

Коммуникативті дағ дылар қ алыптастыру:

· Командада жұ мыс істеу

· Науқ аспен, оның туыстарымен сенімді қ арым-қ атынас орнату

Қ ұ қ ық тық дағ дылар қ алыптастыру:

· Науқ асқ а ақ парат беру:

- ауру, диагностика мен емнің мү мкіншіліктері туралы

- ақ ысыз медициналық кө мектің кө лемі туралы

- жоғ ары мамандандырылғ ан нефрологиялық кө мек алудың жолдары туралы.

Ө зін-ө зі жетілдіруді қ алыптастыру:

· ө з бетінше науқ асты жү ргізу, сырқ атнаманы талдау, аурудың ағ ымының ерекшеліктерін анық тау

· ө з бетінше ә дебиетпен аналитикалық жұ мыс

· шолулар мен конференцияларда науқ астарды баяндау

· кө рсетілімдер

· сұ лба, алгоритмдер, кестелер қ ұ ру.

2.5 Пререквизиттер: бакалавриаттағ ы нефрология, ішкі аурулар пропедевтикасы

2.6 Постреквизиттер: терапия бойынша интернатураның 2-ші жылы.