Универсаль уку гамәлләре формалаштыру

Танып белү универсаль уку гамә ллә ре:

- дә реслектә ориентлаша белү;

- шартлы билгелә рнең телен белү;

- рә сем һ ә м схемалар нигезендә биремнә р ү тә ү;

- тө п билгелә рне аерып алу нигезендә кагыйдә формалаштыру;

- алфавитта тамгаларның (хә рефлә рнең) урнашу тә ртибен белү;

- материаль объектлар кулланып биремнә р ү тә ү;

- дә реслек һ ә м мө стә кыйль эш дә фтә рендә ге мә гълү матлар белә н эшли белү;

Регулятив универсаль уку гамә ллә ре:

-кагыйдә лә рне, кү рсә тмә лә рне истә тотып гамә ллә р кылу;

- гамә ллә рне талә п ителгә н вакытта башлау һ ә м тә мамлау;

- ү з эшчә нлегең не контрольгә алу, биремне ү тә ү нең дө реслеген тикшерү;

- тормыш тә җ рибә сен куллану;

- эшлә нгә н эшнең сыйфатын һ ә м дә рә җ ә сен билгелә ү.

Шә хескә кагылышлы универсаль уку гамә ллә ре:

- телнең тө п аралашу чарасы булуын аң лау;

-укуга кызыксыну формалашу.

- дә реслек геройларына, кү ршең ә ярдә м итү дә танып-белү инициативасы кү рсә тү;

- ү з уң ышларың /уң ышсызлыкларың турында фикер йө ртү;

- ү з мө мкинлеклә рең не бә ялә ү;

- ү з эшчә нлегенең нә тиҗ ә лә рен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру;

- мә гънә барлыкка китерү («Минем ө чен моның нинди мә гънә се һ ә м ә һ ә мияте бар?» - дигә н сорау кую)

Коммуникатив универсаль уку гамә ллә ре:

- тормыш тә җ рибә сен куллану;

- кү ршең белә н хезмә ттә шлек итү.

1 сыйныф ө чен татар теленнә н тематик планлаштыру

Ә лифбаны (грамотага ө йрә тү) бетергә ндә укучылар тү бә ндә гелә рне белергә тиеш:

- укырга – язарга ө йрә тү барышында гамә ли алынган белемнә рне, эш осталыгын һ ә м кү некмә лә рне гомумилә штерү, системалаштыру;

- сү злә рне иҗ еклә ргә бү лү, юлдан юлга кү черү;

- язуга карата тө п гигиена кагыйдә лә рен ү тә ү;

- хә рефлә рнең график яктан дө рес язылышын, сү здә аларны тоташтыру ысулларын;

- хә рефлә рне дө рес тоташтырып, ритмлап иҗ еклә р, сү злә р, кечкенә җ ө млә лә р язу;

- кечкенә текстларны тактадан, дә реслектә н дө рес итеп (иҗ ек һ ә м хә рефлә рне тө шереп калдырмый, урыннарын алмаштырмый, хә реф формаларын бозмыйча), сү злә п кү череп язу;

- ә йтелеше белә н язылышы туры килгә н сү злә рдә н тө зелгә н җ ө млә лә рне ишетеп язу (диктант);

- э, о, ө, й, е, ю, я хә рефлә ре, йө, йо кушылмалары булган сү злә рне дө рес язу; кеше исем, фамилиялә рен, хайван кушаматларын, җ ө млә башындагы сү злә рне баш хә рефтә н язу;

- җ ө млә ахырында нокта кую;

- билгеле бер темага һ ә м рә семнә ргә карата җ ө млә лә р уйлау;

сюжетлы рә семнә р, балаларның кү зә тү лә ре буенча укытучы куйган сораулар ярдә мендә телдә н кечкенә хә кә ялә р тө зү.

Һ ә р тема тү бә ндә ге эзлеклелектә ө йрә телә:

- сө йлә мне, текстны тикшереп, ө йрә нелә чә к теманың ә һ ә мияте кү рсә телә, проблема куела;

- укучылар ү злә ре ачкан кагыйдә не, тө шенчә не, эш алымын мө стә кыйль рә вештә ә йтә лә р;

- дә реслеклә ргә таянып, укучылар тарафыннан ясалган ачышларга тө гә ллек һ ә м тулылык кертелә;

- тема буенча алган белемнә рне куллануга кү негү лә р ү ткә релә.

1 сыйныфта ел дә вамында 2-3 юл һ ә м баш хә реф, 2-3 иҗ ек, 2-3 сү з яки 2-3 сү здә н торган җ ө млә ә йтеп яздырыла. Ел азагында 15-17 сү здә н торган сү злек текст я диктант яздырыла. Эш телдә н ә йтеп бә ялә нә, нә тиҗ ә лә рнең программа тә лаплә ренә туры килү -килмә ве ачыклана. Ишетеп яки кү реп язган текста хаталар саны 5 тә н артмаса, эш канә гатьлә нерлек дип санала. Уку елы ахырында алган белем һ ә м кү некмә лә р контроль диктант формасында тикшерелә.