![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
ДЕСМУРГИЯ 3 страница
11.Электр жарақ аты, кү йік алу, ү сік алу, суғ а кету, тыныс алу жолдарында бө где денелердің болуындағ ы реанимация шараларының ерекшеліктері. Қ ұ рал-жабдық тар: Жасанды демалдыру, жанама массаж жасау бейнеленген плакаттар, жү рекке жанама массаж жасау немесе жасанды демалдыруғ а арналғ ан арнайы «қ уыршақ», спирт, дә келі салфеткалар, қ уыршақ тың иығ ының астына білікше. Жұ мыс барысы: 1. Ө здік жұ мыс. 1.1. Келесі сауалдарғ а жауап бер: - ө лудің дамуын анық тайтын басты факторды кө рсет: ___________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________- жү ректің кенеттен тоқ тауына байланысты алғ ашқ ы минө тте организмді гипоксиядан қ орғ аудың негізгі тә сілін атаң ыз: ________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ - клиникалық ө лім деген не? ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ - «мидың ө луі», яғ ни, ми нейрондарындағ ы қ айтымсыз ө згерістердің алшақ тануы мү мкін жағ дайларды кө рсетің із: ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ - диагнозды қ ою ү шін клиникалық ө лімнің міндетті белгілерін атаң ыз: ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ - клиникалық ө лімнің қ осымша белгілерін атаң ыз: _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Клиникалық ө лімді биологиялық ө лімнен қ алай айыруғ а болады (8.1 кестені толтыр). Кесте Клиникалық жә не биологиялық ө лімдердің белгілері
Кесте Клиникалық ө лімнің себептері
1.2. Реанимация жү ргізуге болмайтын жағ дайлар ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 1.3. Логикалық жү йеде жедел жү рек-ө кпе реанимациясының негізгі себептерін атаң ыз («ия» немесе «жоқ» деп белгілең із): а) дем алу жолдарының ө ткізгіштігін қ айта қ алпына келтіру______________________________________ ________________________________________________________________________________________ б) «ауыздан ауызғ а», «ауыздан мұ рынғ а» жасанды дем алу жолымен ө кпе желдетуі мен оксигенациясын қ айта қ алпына келтіру_____________________________________________________ в) жү рекке жанама массаж жасау жолымен қ ан айналуды қ айта қ алпына келтіру_________________________ _______________________________________________________________________________________ г) қ ауіпті жағ дай туралы хабарлау ________________________________________________________________________________________ д) зардап шеккен адамды жақ ын жердегі ауруханағ а жеткізу _______________________________________________________________________________________ 1.4. Жү рекке жанама массаж жасау жә не қ олдан тыныс алдыру басталуына тә н белгілер («ия» немес «жоқ» деп белгілең із): а) ө зіндік демалудың болмауы немесе агония типтегі тыныс алудың кенет пайда болуы _______________________________________________________________________________________ б) ұ йқ ы артериясы соқ қ ысының болмауы ___________________________________________________ _________________________________________________________________________________________ в) фотореакциясыз қ арашық тың максималды ұ лғ аюы ______________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ 2. Демалуды қ айта қ алпына келтіру тә жірибелік дағ дыны менгеру бойынша ө здік жұ мыс. 2.1. «Ауыздан ауызғ а» тә сілімен 0олдан тыныс алдыру (8.1 сурет): - ессіз кү йдегі жә не реанимацияны қ ажет ететін науқ асты қ атты жерге жауырнына жатқ ызу (зардап шеккеннің ролінде студент немесе арнайы «қ уыршақ» болуы мү мкін); - басын бү йірге бұ ру; - зардап шеккеннің ауызын кең ашып, сілекей немесе қ ұ сық қ алдық тарынан (екі саусақ ты матамен орайды) тазалау; - басты максималды артқ а шалқ айту; - басты ұ стап тұ рғ ан оң қ олдың екі саусағ ымен, зардап шеккеннің мұ рынын қ ысып терең ірек демді ішке тарту керек; - зардап шеккеннің жартылай ашық ауызына ө з ернің ді тығ ыздап қ ою (дә келі салфетка немесе таза қ ол орамалы арқ ылы); - зардап шеккеннің ө кпесіне ауаны кү шпен ү рлеп, кү шейтілген демді сыртқ а шығ арулар жасау; - ә р ү рлеу кезінде кө кірек қ уысының кө терілуін бақ ылау керек; - бастың қ алпын ө згертпей, зардап шеккеннің ауызын босатып, еркін дем шығ аруды қ амтамасыз ету; - ө кпенің жасанды желдету жиілігін (минутына 10-12 рет) бақ ылау. 8.1 суреті. «Ауыздан ауызғ а» тә сілімен ө кпені жасанды желдету: а – науқ астың қ алпы, б – дем алуды жасау 2.2. Реаниматордың Ө ЖЖ-ның экспираторлық тә сілінде жиі жіберетін қ ателіктерін атаң ыз: ________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________
2.3. Қ ан айналымын қ айта қ алпына келтіру (8.2 суреті):
8.2 суреті. Қ ан айналымын қ алпына келтіру - массаждың негізгі механизмін қ амтамасыз ету ү шін шалқ асынан жатқ ан қ алыпта науқ асты қ атты жерге жатқ ызу; - бір бірінің ү стіне крест тә різді орналасқ ан реаниматор қ олдарының кү шін салу нү ктесі тө стің тө менгі ү штен бір бө лігі болуы керек, себебі бұ л нү кте - жү рек қ арыншаларының проекциясы орны. Бұ л кеуде қ уысының ең қ олайлы жері (басқ ан кезде жең іл қ озғ алатын); тө с сү йегінің тө менгі ү штен бір бө лігінен басқ а, басу кү шін дененің басқ а бө ліктеріне қ олдануғ а болмайды; - алақ анның проксимальды бө лігімен кеудені басу; саусақ тар басы кеуде қ уысына тимеуі тиіс; - ұ йқ ы немесе жамбас артериясында нақ ты тамыр соқ қ ысы пайда болғ андай кеудені қ атты басу керек (басу жиілігі – минутына 60-80 рет); - ө кпені жасанды желдету мен жү рек массажының жиілігін бақ ылауғ а алу; егер де тірілтуді бір реаниматор жү ргізсе, массаж жә не ө кпе желдетуінің арақ атынасы – 2/15 (2 рет жедел ауаны ө кпеге ү рлеумен 1 секунд интервалмен кеудені 15 рет басу жасалады); екі ә рекет де реаниматор тұ рғ ан жақ тан жасалады; егер реанимацияны екі реаниматор жү ргізген болса, онда арақ атынасы 1/5; бір реаниматор ө кпені жасанды желдетеді, ал екіншісі жү рекке массаж жасайды;
3. Келесі жағ дайларда, медицина қ ызметкерлері келгенге дейін, алғ ашқ ы медициналық кө мек кө рсетудің ерекшеліктерін кө рсет (1 қ осымшаны қ ара): - тұ ншығ у: _____________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ - қ ан кету жә не ампутация: ___________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ - талып қ алу, сің ірдің тартылуы: _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ суғ а кету: _______________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ - кү нге кү ю: ______________________________________________________________________________ - химиялық кү йіктер: _____________________________________________________________________ - электр жарақ аттары: _________________________________________________________________ -кө з жарақ аттары: ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ ү сік алу ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ - гипотермия: ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ - диабет (инсулиндық реакция): ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ - соқ ыр ішек: ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ - мұ рыннан қ атты қ ан кету: ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ - сің ірлердің созылуы, соқ қ ыдан болатын жарақ ат: ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ 4. Келесі ситуациялық есептерді шеш. Бірінші тапсырма. Желмен мектептің жанындағ ы электр сымдары ү зілді. Он жасар оқ ушы сымның шетінен ұ стап, қ ұ лап, есінен таң ды. Сауал: Оқ ушы алғ ан жарақ аттың диагнозы қ андай? Жедел кө мек кө рсету бойынша Сіздің ә рекетің із? Жауап: ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Екінші тапсырма. Ү зіліс кезінде, мектеп асханасында оқ ушы тамақ тануғ а асығ ып, еттің бір кесегін тү гелдей шайнамай, терең ірек демін ішке тартқ ан, осы себептен демалуы қ иындады, сонан соң ол есінен таң ды. Сауал: Жедел кө мек кө рсету бойынша Сіздің ә рекетің із? Жауап: ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ Ү шінші тапсырма. Малтуын білмейтін тоғ ыз жасар бала ө зенде шомылып, ағ ыммен терендікке кетіп, суғ а бата бастады. Сіз ө зен жағ алауында болып, баланы қ ұ тқ аруғ а кірістің із. Жағ ағ а шығ арғ ан зардап шеккеннің тыныс алуы болмай, ұ йқ ы артериясында тамыр соқ қ ысы сезілмеді. Сауал: жедел кө мек кө рсету бойынша Сіздің ә рекетің із? Жауап: _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Қ ОРЫТЫНДЫ: _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 9 ТАҚ ЫРЫП ЖАРАЛАНУ КЕЗІНДЕГІ АЛҒ АШҚ Ы КӨ МЕК Мақ саты: жараның тү рлерін зерттеу, оқ иғ а орнында жаралану кезінде алғ ашқ ы кө мек кө рсетуді ү йрену, жараларды емдеу жолдарымен танысу. Теориялық дайындық қ а арналғ ан сауалдар: 1. «Жара» ұ ғ ымын анық тау. 2. Жараның дамуының екі кезең і. 3. Жараның топтасуы жә не олардың сипаттамасы. 4. Жаралардың негізгі асқ ынулары. 5. Хирургиялық инфекциялар туралы ұ ғ ым, жаралық инфекцияның тү рлері. 6. Антисептик туралы ұ ғ ым. Оның тү рлері. 7. Негізгі антисептикалық қ ұ ралдар. Олардың қ ысқ аша сипаттамасы. 8. Асептика туралы ұ ғ ым, оның тү рлері 9. Жарақ аттанғ андарғ а алғ ашқ ы кө мек кө рсету. 10. Жараларды емдеу. Қ ұ рал-жабдық тар: жеке таң у пакеті, бинттер, қ ысқ ыштар, 70-96° этил спирті, йодтың спирттегі ерітіндісі (1-10 %-дық); 3%-дық сутегі асқ ын тотығ ының ерітіндісі; перманганат калийінің ерітіндісі (0, 1-0, 5 %-дық), 1/5000 фурациллин ерітіндісі, 1 %-дық бриллиант кө гінің спирт ерітіндісі, сульфаниламидтер, 50%-дық аналгин ерітіндісі жә не ампуладағ а 1 %-дық димедрол ерітіндісі. Жұ мыс барысы: 1. Дербес жұ мыс. 1.1. Келесі саулдарғ а жауап бер: - жарадан қ ан кетудің кезең дерін сипатта: Гидратация кезең і_______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ дегидратация кезең і______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ - жаралардың келесі тү рлеріне сипаттама бер: ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ соғ ылғ ан ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________шабылғ ан ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________шаншылғ ан ________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________тістелген ________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________терінің кө лемді зақ ымдалуымен сипатталады___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________ зақ ымданудың белгілі зоналарымен терең ___________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ү стінгі қ абаттағ ы ____________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ жанама _________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ө тпе жара ________________________________________________________________________________ таза ___________________________________________________________________________________ инфекцияланғ ан________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ірің ді ___________________________________________________________________________________ ішке енбеген ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
1.2. 9.1. кестеге негізгі кү рделі жаралардың белгілерін енгіз. Кесте Жаралардың негізгі асқ ыну белгілері
Кесте Жаралық инфекция тү рлерінің сипаттамасы
1.4. Келесі сауалдарғ а жауап бер: ________________________________________________________________________________________ физикалық ә дістер: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________ биологиялық ә дістер: _____________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________ - жараны микробтармен зақ ымдануынан қ орғ ауғ а бағ ытталғ ан іс-шаралардың кешені ретіндегі асептика туралы ұ ғ ым: стерилизация жү ргізу ә дістері: _________________________________________________________ залалсыздандыру ә дістері: __________________________________________________________ 2. Тә жірибелік дағ дыларды мең геру бойынша ө здік жұ мыс. 2.1 Жараланғ ан адамғ а алғ ашқ ы кө мек кө рсет (тә жірибелік сабақ та арнайы манекендер қ олданылады), ол ү шін: - қ ан кетуін тоқ татудың уақ ытша тә сілдерін еске тү сіріп, жараланғ ан адамғ а кө мек кө рсет; - сынық тө ң ірегінде артық қ озғ алысты болдырмау ү шін кө ліктік шең деуіш немесе қ олдағ ы заттарды пайдаланып, иммобилизация жү ргізу; - жеке таң у пакетін пайдаланып жараны инфекциядан сақ тау ү шін жарағ а стерилді таң ғ ыш қ ою; - жара айналасындағ ы теріні алдын ала йодтың спирттегі ерітіндісімен (5%) немесе 96% этил спиртімен ө ң деу; жараның айналасындағ ы шашты алып тастау (радиусы 5 см); жараны 3% сутегі асқ ын тотығ ы ерітіндісімен ө ң деу жә не оғ ан стерилді таң ғ ыш қ ою (стерилді материал қ ол астында болмаса, кез келген ақ, таза матаны пайдаланады). 3. Мына сауалдарғ а жауап бер:
|