Халықаралық экономикалық интерацияның негізгі алғышарттары мен мақсаттарына түсіндіру берініз.

Халық аралық экономикалық ү рдістер ХХ ғ. Екінші жартысынан бастап дамып келе жатыр. Бұ л ө ндіріс факторларының х–қ қ озғ алысы нә т. Пайда болд. Қ азіргі заманда елдердің интегр. одақ тары ә лемдік экономиканың негізгі субъектілеріне айналды. “Integracio” қ алпына келтіру дегенді білдіреді. Integer r біртұ тас дегенді б. Алық аралық экономикалық интегр. – бір аймақ та орналасқ ан елдердің бірігуі ретінде тү сінуге болады. Халық аралық экономикалық интеграция – елдердің біртұ тас кешенге шаруашылық, саяси бірігу ү рдісі.

Елдердің интеграциялық бірлестіктері мемлекет аралық келісім формасына ие болады жә не олардың қ ызметі мемлекеттік органдар арқ ылы келісілген тү рде реттеліп отырады.

Халық аралық экономикалық интеграцияның алғ ышарттары:

· Бірігуші елдердің экономикаларының даму дең гейі;

· Интегр. елдердің георграфиялық жағ дайы;

· Бірігуші елдердің тарихи қ алыптасқ ан экономикалық байланыстардың болуы;

· Елдердің алдында тұ рғ ан экономикалық, саяси мү дделері ортақ;

· Демонстрациялық ә сері (бір елдер бірігіп экономикалық бірлескендіктен экономикасы дамиды);

· Домино ә сері.

Халық аралық экономикалық интегр. мақ саттары:

· Ө ткізу нарығ ының кең еюі, Ұ лттық нарық тардың бірігуі негізінде п.б.;

· Масштаб ә серінің (ауқ ымды экономиканың) жә не маманданудың терең денуінің артық шылық тарын қ олдану;

· Ө ндірістің тиімділігі мен бә секелестіктің артуы;

· Қ олайлы саяси ортаны қ алыптастыру;

· Экономикалық қ ұ рылымдық ө згеруіне кө мек кө рсету жә не т.б.

Халық аралық экономикалық интеграцияның негізгі тү рлеріне (даму кезенднріне) сипаттама берің із

Интеграциялық процестердің дамуы х\а тауар айырбасы мен оларды ө ндіретін факторлар қ озғ алысының артуының заң дылық ты нә тижесі.

Халық аралық экономикалық интеграция бірнеше дең гейлерден ө теді. Олардың ә рқ айсысы олардың жетуін кө рсетеді. Олардың алғ ашқ ы дайындық сатысы приференциялық, яғ ни жең ілдік д.а. осы дең гейді бірігуші елдер ө зара саудасына 3 жақ қ а қ арағ анда қ олайлы тә ртіпті ұ сынады.

Интегр. негізгі сатылары:

· Еркін сауда аумағ ы;

· Кедендік одақ;

· Ортақ нарық;

· Экономикалық жә не валюталық одақ;

· Саяси одақ (бірақ ондай одақ ә лі жоқ экономикалық интеграция ә серінен)

1)еркін сауда аймағ ы -мемлекеттер 2жақ ты саудада кедендік тарифтерді жай ғ ана қ ысқ артуды емес, оны мү лдем алып тастауды кө здейді.

2)кедендік одақ -ұ лттық кедендік тарифтер тобын келісімді тү рде алып тастап, 3ші мемлекеттерге қ атысты сауданы реттеуде ортақ кедендік тарифтерді енгізу жә не бірың ғ ай тарифтік емес жү йесін қ олдану.

3)ортақ рынок -мемлекеттер тек тауарлар мен қ ызметтерге ғ ана емес, ө ндіріс факторларының –капитал мен жұ мыс кү ші қ озғ алысының еркіндігі жө нінде келісім жасайды.

4)валюталық одақ

5)саяси одақ