Назначение языка

UML - сә йкестендірілген ү лгілеу тілі. Ү ш сө здің ішінен маң ыздысы " тіл " болып табылады.

Тілі - белгілер жү йесі, келесідей қ ызмет атқ аратын:

• адамдық тілдесудің жә не ойлану қ ызметінің тә сілі;
• тұ лғ аның ө зіндік сана сезімін кө рсету жолы;
• ақ паратты сақ тау жә не жіберу қ ұ рылғ ысы.

Тілге белгілер жиыны жә не оларды қ олдану ережелері кіреді.

Бұ л жеткілікті дә режеде кү шін жойғ ан ережеге тілдер табиғ и жә не жасанды, формалды жә не формалды емес болатынын қ осу керек. UML - формалды жә не жасанды тіл, алайда біз кө ріп тұ рғ андай бұ л жазба белгі оғ ан сай келмейді. Ол жасанды себебі оның авторлары бар, олар туралы біз ә лі талай айтып ө теміз. Искусственный он потому, что у него имеются авторы, о которых мы еще не раз упомянем в дальнейшем (сонымен қ атар UML даму тарихы ү здіксіз жалғ асуда, ол оны табиғ и тідермен бір қ атарғ а қ ояды). Формалды деп атай аламыз, ө йткені оны қ олдану ережелері бар(UML-де сонымен қ атар формалды емес элементтер бар). Тағ ы бір ө згешелік: UML - графикалық тіл, олда жағ дайды біраз қ иындатады. Формалды жасанды тілді сипаттау кезінде программалау тілдерін сипаттаудағ ы мысалдарда біз кө ргендей, ереже бойынша келесі элементтер сипатталады:

1. синтаксис, яғ ни тіл қ ұ растырушысын тұ рғ ызу ережелеріне анық тама;
2. семантика, яғ ни тіл қ ұ растырушылары мағ ыналық мә нге ие болатын ережелерге анық тама;
3. прагматика, бізге қ ажетті мақ сатқ а жету ү шін тіл қ ұ растырушысын қ олдану ережелеріне анық тама.

Естественно, UML тіліне осы барлық элементтер кіреді, алайда біз қ айтадан байқ айтынымыздай олардың сипаттауында прграммалау тілдерінде қ абылданғ андардан ерекшеліктер кө рініс табады.

Сө йлемдегі екінші сө з, UML қ ысқ артылғ ан атаулары шифрленетін –" ү лгілеу" сө зі. Ия, UML - бұ л ү лгілеу тілі. Соның ішінде обьектілі-бағ ытталғ ан ү лгілеу. " Ү лгілеу" тү сінігі мағ ынасына кейінірек тоқ таламыз, ә зірше ол сө з кө пмағ ыналы екенін айта кетейік. Ағ ылшын тілінде 2 сө з бар - modeling жә не simulation, екеуі де ү лгілеу деп аударылады, алайда ә ртү рлі мағ ына береді. Modeling тек обьектті сипаттайтын ү лгіні қ ұ ру, ал simulation қ ұ рылғ ан ү лгі бойынша обьект туралы қ осымша ақ парат алу деп болжанады. UML біріншіден - ү лгілеу тілі бірінші мағ ынасы бойынша сипаттаулық ү лгі қ ұ ру алгоритмі. Қ ұ рылғ ы ретінде симулированиені де қ олдануғ а болады, алайда бұ л рө лге ол жақ сы сай келмейді.

UML атауындағ ы ү шінші сө з - " сә йкестендірілген " сө зі. Его можно понимать тоже неоднозначно. Ә дебиеттерде дә уір сипатталуын кө руге болады, " UML дейін" " ә дістемелер таласы" ретінде ү лгілеу, олардың ішінде ешқ айсысы индустриалдық дең гей стандартына " қ олын жеткізбеді". UML дә л сондай обьектілі-бағ ытталғ ан ү лгілеу ү шін жалғ ыз ә мбебап стандартқ а айналды, ө зінің қ ұ рылу кезінде " модағ а енді". " Жалғ ыз" ү лгілеу тілі деп аталуының тағ ы бір себебі UML оны қ ұ руғ а ү ш танымал ү лгілеу ә дістері авторлары ат салысты (жә не олардың ғ ана емес).

Қ орытындылай келе UML - табиғ и тілдің кейбір мінездеріне ие жасанды тіл искусственный язык, формалды емес тілдің мінездеріне ие формалды тіл.Бұ л онша тү сінікті болып кө рінбейді, бірақ ол шынымен де солай.