Бақылау (сұрақтар, тесттер, тапсырмалар). 1. Адамның иммунды тапшылық вирусының жіктелуі, морфологиясы

Сұ рақ тар:

1. Адамның иммунды тапшылық вирусының жіктелуі, морфологиясы. Антигендері. Резистенттілігі.

2. ЖИТС эпидемиологиясы, инфекция кө зі, берілу жолдары, қ ауіп-қ атер топтары.

3. ЖИТС кезіндегі иммундық жетіспеу механизмі.

4. ЖИТС симптоматикасы, емдеуі мен профилактикасы.

5. АИВ-инфекциясы кезінде ЖИТС дамуы.

6. АИВ инфекциясының ауыз қ уысында кө рініс беруі.

7. Зертханалық диагностикасы (ИФТ, иммуноблотинг)

8. АИВ емі мен профилактикасы.

9. Дә рігер-стоматологтың АИВ жұ қ тыру қ аупі.

10. Дә рігер-стоматологқ а қ аралу кезінде науқ астың ятрогенді АИВ жұ қ тыру қ аупі.

Жағ дайлық есептер:

1. Науқ ас Б. Дә рігерге жалпы ә лсіздікке, тә бетінің жоқ тығ ына, қ ызуының кө терілетіндігіне, терісінің бө ріткеніне, тү нгі тершең дікке, басының толассыз ауыратындығ ына, лимфа тү йіндерінің ісінгендігіне шағ ымданып келді. Науқ ас шағ ымдарына қ арап қ андай ауруғ а кү мә ндануғ а болады. Диагнозын растау ү шін не істеу керек?

2. Гомосексуалисттің аяқ тарында бө ріткендер, Капоши ісінінің бар екендігін, шатындағ ы лимфа тү йіндерінің ісінгендігі байқ алады. Қ андай ауруғ а кү мә нданасыз? Қ андай зерттеу затын алады? Диагнозын анық тау ү шін қ олданылатын ә дісті ата?

Тестер:

1. РЕТРОВИРУСТАР СИПАТТАМАСЫ:

1. РНҚ бар

2. Тауық эмбрионында дақ ылданады

3. Таяқ ша пішінді

4. Нейраминидаза ферменті бар

5. Кері транскриптазасы бар

2. АИВ ТУЫСТАСТЫҒ Ы:

1. Picornaviridae

2. Adenoviridae

3. Retroviridae

4. Togaviridae

5. Orthomyxoviridae

3. КЕРІ ТРАНСКРИПТАЗА ФЕРМЕНТІНІҢ Қ ЫЗМЕТІ:

1. Жасуша геномына АИВ интеграциялануына жауап береді

2. Реттеуші ақ уыз

3. Вириондық РНҚ матрицасында ДНҚ тү зілуін анық тайды

4. Вирустың жасушағ а енуін қ амтамасыз етеді

5. Вирустың нуклеин қ ышқ ылының жасуша геномынан шығ уына кө мек береді

4. АИВ ИНФЕКЦИЯСЫНЫҢ БІРІНШІЛІК ЗЕРТХАНАЛЫҚ ДИАГНОСТИКАСЫНЫҢ Ә ДІСТЕМЕСІ:

1. Иммунофлуоресценция

2. ТЕГАР (РНГА)

3. Радиоиммундық анализ

4. ИФТ

5. Коагуляцияреакциясы

5. АИВ:

1. Куб пішіндес

2. Ретровирустарғ а жатады

3. РНҚ -лы бар

4. Сыртқ ы қ абатында gр-120 бар

5. Жануарларғ а патогенді

6. АИВ ЗАҚ ЫМДАЙДЫ:

1. Жұ лынның артқ ы мү йіздерін зақ ымдайды

2. Адамның иммунды жү йесін

3. Нерв жү йесін

4. Сілекей бездерін

5. Бұ лшық ет тіндерін

7. АИВ-ИНФЕКЦИСЫНЫҢ БЕРІЛУ ЖОЛЫ:

1. Жыныстық

2. Алиментарлық

3. Ауалы-тамшылы

4. Парентеральды

5.Вертикальды

8. ЖИТС ЕМДЕУДЕГІ ЕҢ Қ ОЛАЙЛЫ ПРЕПАРАТ:

1. Сурамин

2. Циклоспорин

3. Дидизоксикарис

4. Азитотимидин

5. Фтивазид

9.ГОМОСЕКСУАЛИСТТІҢ АЯҚ ТАРЫНДА БӨ РІТКЕНДЕР, ТАМЫРЛАРЫНЫҢ ІСІНГЕДІГІ, ШАТЫНДАҒ Ы ЛИМФА ТҮ ЙІНДЕРІНІҢ ІСІНГЕНДІГІ, ИФТ ОҢ НӘ ТИЖЕЛІ ЕКЕНДІГІ АНЫҚ ТАЛДЫ. АИВ ИНФЕКЦИЯСЫН АНЫҚ ТАУ Ү ШІН Қ ОЛДАНЫЛАТЫН Ә ДІСТІ АТА:

1. Радиоиммунды анализ

2. ТГАР (РПГА)

3. Коагуляция реакциясы

4. Иммуноблотинг

5. Иммунофлюоресценция

10.ЖИТС ВИРУСЫНА АНТИДЕНЕ БОЛУЫ НЕНІ КӨ РСЕТЕДІ:

1. Адамғ а АИВ жұ қ қ андығ ын

2. Адамда ЖИТС жұ ғ уына қ арсы иммуитет бар екендігін

3. Науқ ас инкубациялық кезең де болып табылатындығ ын

4. Оппортунистік инфекция бар екендігін

5. Сауығ у байқ алатындығ ын

11. ЖАСУШАЛАРДЫҢ АИВ СЕЗІМТАЛДЫЛЫҒ Ы КЕЛЕСІ КӨ РІНІСТІ ТҮ СІНДІРЕДІ:

1. Беткейлік керілуді

2.СД-4 рецепторды

3. Жасушаның белгілі бір химиялық қ ұ рлымын

4. Арнайы ферменттерді

5. Токсиндерді

12. ЖИТС КЕЗІНДЕГІ ИНКУБАЦИЯЛЫҚ КЕЗЕҢ:

1. 2-4 аптадан, 10 жылғ а дейін.

2. Болмайды

3. Ә лсіздік, тү нгі тершең дікпен сипатталады

4. 2-3 сағ ат

5. Асқ ынулардың болуымен

13.АИВ АШҚ АН:

1. Пастер

2. Ивановский

3.Люк Монтенье

4. Д'Эррель

5. Гамалея

14. ЖИТС ДИАГНОСТИКАСЫНДА ЖИІ Қ ОЛДАНЫЛАДЫ:

1. Иммунофлюоресценция

2. ТГАР

3. КБР

4. ИФТ

5. АР

15. ДИТС ВИРУСЫ ЗАҚ ЫМДАЙДЫ:

1. Иммундық жү йені

2. Нерв жү йесін

3. Сілекей бездерін

4. Бұ лшық ет тіндерін

5. Асқ азан-ішек трактын

16.ЖИТС (СПНД) КЕЗІНДЕ ЖИІ Қ ОЛДАНЫЛАТЫН ЗЕРТХАНАЛЫҚ Ә ДІС:

1.НФР

2.ЖГАР

3.РИТ

4.НФТ

5.Коагулияциялық реакция

17.ПЛАНШЕТТІҢ ОЙШЫҚ ТАРЫНЫҢ ТҮ СІ ОЗГЕРУІНЕ Қ АРАЙ ОҢ НӘ ТИЖЕНІ ТІРКЕЙТІН Ә ДІСТІ ТАҢ ДАҢ ЫЗ;

1.НФР

2.ЖГААР

3.АР

4.флоициялық реакция

5.НФТ

18.Қ Ұ ТЫРУ ВИРУСЫНА ТӘ Н ЖАСУШАІШІЛІК КІРІНДІ(ВКЛЮЧЕНИЕ)

1.Гварниеті денешіктері

2.Бабеш-Ногри----------

3.Каудргі----------------

4.Пашен----------------

5.Ядроішілік кірінділер

19.Қ Ұ ТЫРУҒ А Қ АРСЫ ВАКЦИНА АЛҒ АН ЗЕРТТЕУШІ;

1.Кох

2.Паситер

3.Сэбин

4.Дфеннер

5.Солк

ТЕЗАУРУС (ГЛОССАРИЙ)

АИВ

ЖИТС

Иммуноблотинг

СД-4

ТЕЗАУРУС (глоссарий):

Везикулярный стоматит

Тельца Бабеша-Негри

THESAURUS (glossary):

vesicular stomatitis

Taurus Babes-Negri

Сабақ тың болжамдық хронометражы:

Тақ ырып. Стоматологиялық клиникадағ ы госпиталды инфекцияны алдын-алудың тә жірибелік аспектілері. Стоматологиялық кабинеттегі микробтық ластанғ ан аймақ тар. Стоматолог дә рігерінің биологиялық қ ауіпсіздік ережелерін сақ тауы.

2. Мақ саты: Студенттерде АІИ, олардың этиологиясы, эпидемиологиясы, зертханалық диагностикасы, берілу жолдары мен факторлары жә не болдырмау шаралары жайында негізгі компетенцияларды қ алыптастастыру. Сонымен қ атар студенттерді дә рігер-стоматологтың биоқ ауіпсіздік ережелерін сақ тауы жә не стоматологиялық кабинеттегі микробтық ластану аймақ тарымен таныстыру.

3. Оқ ыту міндеттері:

Мыналар жайында білім қ алыптастыру:

- АІИ негізгі қ оздырғ ыштарын зерттеу. АІИ зертханалық диагностикасымен таныстыру;

- қ оздырғ ыштың идентификациялық белгілерін оқ ып ү йрену;

- АІҚ тә н сипаттамаларын білу;

- стоматологиялық тә жірибедегі АІИ эпидемиологиясымен, патогенезімен, клиникалық ерекшеліктерін ү йрету;

- стоматологиядағ ы АІИ берілу жолдары мен факторларының қ аупін бағ алай беру;

- дә рігер-стоматологтың биоқ ауіпсіздік ережелерімен таныстыру;

- дә рігер-стоматологтың биоқ ауіпсіздік ережелерін сақ таудың маң ыздылығ ын бағ алай білу;

– стоматологиялық кабинеттегі микробтық ластану аймақ тарымен таныстыру;

– АІИ берілу жолдары мен факторлары, микробиологиялық диагностикасы мен алдын алу шаралары.

Қ алыптастыратын дағ дылар:

- Стоматологиялық тә жірибеде АІИ пайда болу қ аупін бағ алай білу, оның пайда болуына жол бермеу шараларын қ олдана білу;

- қ оздырғ ышын бө ліп алып инфекция кө зін табу;

- стоматологиялық кабинеттегі микробтық ластану аймақ тарын бө лу;

- стоматологиялық ауруханаларда жұ мыс жасайтын қ ызметкерлерге арналғ ан биоқ ауіпсіздік ережелер қ атаң сақ тай білу;

- эпидемияғ а қ арсы дағ дыларды қ олдана білу;

4. Тақ ырыптың негізгі сұ рақ тары:

1. АІИ қ оздырғ ыштарын ата, стоматолог-дә рігер тә жірибесінде жиі кездесетін қ оздырғ ыштар.

2. Дә рігер-стоматолог ұ станатын биоқ ауіпсіздік ережелері.

3. Қ ауіпсіздік ережелерін ұ стамаудың салдары қ андай?

4. Эпидемиологиялық қ аупі бар медициналық қ алдық тарды атаң ыз.

5. Стоматологиялық кабинеттегі микробтық ластану аймақ тарын атап кетің із.

5. Оқ ыту жә не білім беру ә дістері (шағ ын топтарда жұ мыс жасау, дискуссия,

Жағ дайлық есептер, жұ птасып жұ мыс жасау, кейс-стадиялар жә не т.б.)