![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Дәрістің қысқаша мазмұны
Сұ йық тық тың резервуарлардан, бактардан, қ азандық тардан саң ылаулар мен қ ондырмалар арқ ылы (ә р тү рлі формадағ ы қ ысқ а қ ұ бырлар) атмосферағ а немесе газбен немесе дә л сол сұ йық тық пен толтырлғ ан кең істікке ағ уын қ арастырайық. Осындай ағ у процесі кезінде резервуардағ ы сұ йық тық тық ие болатын потенциалдық энергия қ оры еркін ағ ыстың кинетикалық энергиясына айналады. Аталғ ан жағ дайдағ ы қ ызық тыратын негізгі мә селе саң ылаулар мен саптамалар ү шін ағ у жылдамдығ ы мен сұ йық тық шығ ынын анық тау болып табылады. Ішінде Р0 қ ысымдағ ы сұ йық тығ ы бар, қ абырғ асында еркін бетінен жеткілікті дең гейдегі Н0 терең дікте кішкене дө ң гелек саң ылауы бар ү лкен резервуарды қ арастырайық (7.1- сурет).
Cурет 7.1- Резервуардан кішкене саң ылау арқ ылы ағ у Сұ йық тық қ ысымы Р1 болатын ауа кең істігіне ағ ады. Саң ылау 7.2 а) суретте кө рсетілгендей қ алыпта, яғ ни, жің ішке қ абырғ ағ а кіру жиегін ө ң деусіз бұ рғ ылап тесу тү рінде немесе 7.2 б) суреттегідей, яғ ни, қ алың қ абырғ ада, бірақ, кіру жиегін сыртқ ы жағ ынан ү шкірлеу арқ ылы жасалғ ан болсын. Ағ ын саң ылау жиегінен ажырағ анда біраз сығ ылады (7.2 а сурет). Мұ ндай сығ ылу сұ йық тық тың ә р тү рлі бағ ыттардан қ озғ алысына, оның ішінде қ абырғ а бойымен тарамдалғ ан қ озғ алыстан, ағ ындағ ы остік қ озғ алысқ а дейін қ озғ алыстармен тү сіндіріледі.
Cурет 7.2 – Дө ң гелек саң ылау арқ ылы ағ у Сығ ылу дә режесі сығ ылу коэффициентімен бағ аланады.
мұ ндағ ы Sс жә не Sо – сә йкесінше ағ ын мен саң ылаудың кө лденең қ ималарының аудандары; dс жә не dо – ағ ын мен саң ылаудың сә йкес диаметрлері. Мұ ндай саң ылау арқ ылы сұ йық тың ағ у жылдамдығ ы
мұ ндағ ы Н – сұ йық тық арыны, былай анық талады
φ - жылдамдық коэффициенті
мұ ндағ ы α – Кориолис коэффициенті; Сұ йық тық шығ ыны іс жү зіндегі ағ у жылдамдығ ының нақ ты қ има ауданына кө бейтіндісімен анық талады:
ε жә не φ кө бейтіндісін μ ә рпімен белгілеу жә не шығ ын коэффициенті деп атау қ абылданғ ан, яғ ни, μ = ε φ. Нә тижесінде шығ ынды аламыз:
мұ ндағ ы Δ Р – ә серінен ағ у жү ретін қ ысымдардың есептік айырымы. Осы ө рнектің кө мегімен негізгі есеп шешіледі – шығ ын анық талады. Ұ сынылғ ан ә дебиеттер 1. М.С. Овчаров, И.С. Ө тебаев. Гидравлика жә не гидрожетек негіздері. Қ арағ анды: Қ арМУ баспасы, 2004. 2. В.Г. Гейер и др. Гидравлика и гидропривод. М.: Недра, 1991. 3. Р. Р. Чугаев. Гидравлика. Ленинград: Энергия, 1975.
СӨ Ж арналғ ан бақ ылау сұ рақ тары 1. Ағ ыншаның сығ ылу коэффициентін, жылдамдық коэффициентін, жергілікті кедергі коэффициентін жә не шығ ын коэффициентін анық тау. 2. Жің ішке қ абырғ алардағ ы кішкене саң ылаулар арқ ылы тұ рақ ты арында сұ йық тық тың ағ уының шығ ынын анық тау. 3. Саптама апрқ ылы ақ қ ан сұ йық тың шығ ынын анық тау.
|