Т а р а у

ИЫҚ Ү СТІ СҮ ЙЕКТЕРІНІҢ ЖАРАҚ АТТАРЫ

5.1. ЖАУЫРЫН СЫНЫҒ Ы

Анатомиялық -физиологиялық ерекшеліктері.

Жауырын, scapula, Ι Ι -VΙ Ι қ абырғ алар аралығ ында кеуде торының артқ ы бетінде жанасып жатқ ан жалпақ ү шбұ рышты сү йек. Сү йек пішініне қ арай оның ү ш жиегін ажыратады: омыртқ ағ а қ арағ ан медиальды жиегі, margo medialis, латеральды жиегі, margo lateralis жә не жауырын тілігі, incisura scapulae, орналасқ ан жоғ арғ ы жиек, margo superior. Аталғ ан жиектер бір-бірімен ү шбұ рыш астында қ осылады, олардың біреуі тө мен қ арай бағ ытталғ ан тө менгі бұ рыш, ал қ алғ ан екеуі жоғ арғ ы, латеральды, жауырынның жоғ арғ ы жиегінің шеттерінде жатады (65-сурет)

Жарақ аттың м е х а н и з м і. Жауырын сынығ ы кө бінесе ауыр соқ қ ының тура ә серінен пайда болады. Жарақ ат кезінде жауырынғ а жақ ын орналасқ ан қ абырғ алар қ оса сынуы............

Жарақ аттың ж і к т е л у і. Сынық тардың келесі тү рлерін ажыратады: жауырын денесі мен бұ рышының сынығ ы, акромион жә не қ ұ стұ мсық тә різді ө сінділердің сынығ ы, жауырын мойны сынығ ы,............

Жарақ атты а н ы қ т а у. Сынық тың клиникалық кө рінісі жарақ аттың сипатына жә не сынық бө лшектерінің ығ ысуына байланысты. Жауырын сынығ ында сынық тардың ығ ысуы айқ ын болмайды.

Акромион ө сіндісі сынғ анда жарақ ат аймағ ында жергілікті ауырсыну, деформация жә не крепитация (сық ыр) байқ алады. Осындай сынық тар бұ ғ ананың сыртқ ы бө лігінің шығ уымен қ атар кездесуі мү мкін................

Жарақ аттың е м і. Жауырын сынық тарын емдеудің жалпы принципі – қ олды денеден алшақ тататын таң ғ ышқ а қ ойып емдеу (ЦИТО шендеуіші, торакобрахиальды гипс таң ғ ышы)......

68-сурет. Қ олды денеден алшақ бекітетін ЦИТО

шендеуішінде сү йекті тартып емдеу ә дісі

5.2. БҰ Ғ АНА СЫНЫҒ Ы

Ә дебиеттердегі деректерге жү гінсек бұ ғ ана сынық тары тірек-қ имыл аппараты сынық тарының 15-18%-ын қ ұ райды. Бұ ғ ананың ортаң ғ ы ү штен бір бө лігінің сынығ ы 80%-ды, дистальды бө лігінің сынығ ы 15%-ды, ал медиальды бө лігінің сынығ ы 5%-ды қ ұ растырады.

Анатомиялық -физиологиялық ерекшеліктері.

Бұ ғ ананың адам денесінде атқ аратын рө лі ө те зор, ол иық буынын кеуде торынан қ ажетті қ ашық тық та ұ стап тұ рады......................

Жарақ аттың механизмі. Бұ ғ ана сынық тары екі механизм ә серінен пайда болады: тура жә не жанама.............

Жарақ атты а н ы қ т а у. Науқ астың басты шағ ымдары: жарақ ат аймағ ындағ ы ауырсыну сезімі, иық буынындағ ы белсенді қ имылдың шектелуі (ә сіресе қ олын денесінен алшақ татып, кө тере алмауы)..........

Науқ асты тасымалдау. Бұ ғ ана сынығ ы бар науқ асты тасымалдау ү шін орамал, Крамер шендеуіші жә не Дезо таң ғ ышы қ олданылады (72-сурет)............ Орамалмен бекіткенде қ олтық астына қ осымша мақ та-матадан дайындалғ ан жастық ша орналастырылады.