Психологиялық кеңес берудің міндеттері, мақсаттары

Психологиялық кең ес (консультация) жү ргізу, кә сіби кең ес (консультация) жү ргізу – диагностикалық негізде туындайды. Психологиялық кең ес берудің мақ саты: педагогикалық ү рдістердегі қ атысушыларғ а мә селелерді, оқ у-тә рбие ү дерісінде туындағ ан проблемаларды шешуге кө мек кө рсету. Кең ес беру жұ мысында психологтың іскерлігі мен дағ дысын дамытумен бірге бұ л арнайы дайындық ты талап етеді. Психологиялық кең ес беру жә не психокоррекция жү ргізу ә дістері ретінде белгіленетін кө птеген тә сілдерді тә жірибеленуші психолог кең інен пайдаланылуда. Психологиялық кең ес беру психолог тә жірибесінде бұ рыннан бері пайдаланылатын ұ ғ ым болғ андық тан, ол терминмен психолог қ ызметінің кең аумағ ын қ амтитын бұ л тү ріне нақ ты анық тама беру немесе оның қ олдану аймағ ын бір жақ ты кө рсету қ иын. Сондық тан, психологиялық білім қ олданылатын кез келген салада кең ес беру жұ мысы осы қ ызметті ұ йымдастыру формаларының бір тү рі ретінде саналады. Кең ес беру жұ мысының ө зі бірнеше бағ ытта болуы мү мкін: кә сіби кең ес беру, басшыларғ а кең ес беру, мектеп жасындағ ы балаларғ а кең ес беру, ата-аналарғ а жә не педагогтарғ а кең ес беру т.с.с. Білім беру жү йесінде жә не ә леуметтік ортада психологиялық кең ес берудің ең кө п қ олданылатын саласы мектеп оқ ушыларына жә не олардың ата-аналарына, ә ркімнің ө зінің жеке тұ лғ алық жә не отбасылық проблемасымен келетіндерге психологиялық кө мек кө рсету болып отыр. Бұ л сала бастауыш мектеп оқ ушыларының адаптациядан ө туі, жеткіншектер проблемалары, балалар мен олардың ата-аналарына кең ес беру, жас жұ байлармен жү ргізілетін жұ мыс, некеге дейінгі кезең де ү йленейін деп жү рген жастарғ а кең ес беру, семья бұ зып ажырасушыларғ а психологиялық кө мек сияқ ты кө птеген жеке бағ ыттардан тұ рады.

Психологиялық кең ес берудің негізгі мақ саты – психологиялық кө мек кө рсету қ ажеттілігі даусыз екенін дә лелдеп беру, яғ ни клиентпен ә ң гімелесу арқ ылы кең ес сұ рап келген адамғ а проблемаларын шешуге жә не қ оршағ андармен ара қ атынасын дұ рыс орнатуғ а психолог кө мек кө рсете алатындығ ына сендіру. Бірақ бұ л психологиялық кө мек қ алай кө рсетілуі тиіс екендігіне бір жақ ты жауап беру оң ай емес. Негізінде, маманның қ абылдауында болғ ан адам психолог туралы жә не психологиялық қ ызмет туралы пікірі жақ сы болуы керек жә не психологпен кездескеннен кейін, егер ол адам шынында да ө зін жақ сы сезінсе, проблемаларын шешуге мү мкіндік бар екеніне кө зі жетсе, онда кең ес берудің оң ә сері бар екені қ осымша дә лелдеуді талап етпейді. Кең ес берілгеннен соң клиент жете тү сінбеген жә не дұ рыс бағ аламағ ан жағ дайлар кездеседі. Бірақ уақ ыт ө те келе, сол адам психолог сө зінің, оның берген кең есінің дұ рыс екеніне тү сіне бастайды. Сондай-ақ кең ес беруші де, егер клиентпен кездесу одан ә рі жалғ асса, психодиагностика барысында анық талғ ан проблемаларды тү сіндіру кезінде кейбір мә селелерді клиент жете тың дамағ анын жә не қ абылдамағ ынын байқ ауы мү мкін. Бұ л жағ дай психологтан ө з қ ызметін клиентке жете тү сіндіру қ ажет екенін кө рсетеді.

Кең ес алушының туындағ ан мә селесін тез арада шешуге кө мек жасау.мә селен, бала мә селесіне байланысты ата ананың ренжісіп қ алуы, екі адамның бір біріне ренжуі т.б.

Бір мә селе қ айталана берсе, онда кең ес алушыны психопрофилактикағ а шақ ыру қ ажет. Мұ нда шешімін таба алмай жү рген мә селелерді ө здері шешуге талпынады.

Адамдардың психологиялық білімдерін жетілдіру ү шін пайдалы психологиялық кең естер беріп отыру керек.

Кең ес алушы бірден табысқ а жетпеуі мү мкін, бірнеше рет кең ес алудың нә тижесінде қ ол жеткізетіндігін тү сіндіру.

Кең ес алушының алғ аш келген кездей ойы мен кеіес алғ аннан кейінгі ойын салыстыру. Кейбір жағ дайда психологтың ойы мен кең ес алушының ойы бір бірімен сә йкес келіп жатады, ал кей кезде мү лдем алшақ болуы мү мкін.

Кең ес алушының туындағ ан мә селесіне жең іл қ арамай, оғ ан шын мә н беріп шешу керектігіне кө з жеткіз.

Психологиялық кең ес жұ мыстары

Психологиялық қ ызметте кең ес беру бағ ыты бойынша қ ызметкерлер нақ ты міндеттерді шешеді:

1.Оқ у-тә рбие мекемелерінің ә кімшілігіне, мұ ғ алімдерге, тә рбиешілерге, ата-аналарғ а, мастерлерге балаларды оқ ыту жә не тә рбиелеу жә не бірлесіп жұ мыс істеу мә селесі бойынша кең естер береді.

2.Балаларғ а оқ у, жетілу, ө мірлік жә не кә сіби ө з-ө зін анық тау, ересектермен жә не қ ұ рбыларымен ө зара қ арым-қ атынас, ө з-ө зін тә рбиелеу жә не т.б. мә селелері бойынша жеке жә не топтық кең ес беріледі.

3.Жеке жә не топтық кең ес беру арқ ылы педагогикалық кең естерге, ә дістемелік бірлестіктерге, жалпы мектептік жә не кластық ата-аналар жиналысына қ атысып, дә ріс оқ у арқ ылы педагогтардың, ата-аналардың, мастерлердің, қ оғ амдық ө кілдердің психологиялық мә дениетінің жоғ ары-лауына септігін тигізеді.

4. Бала тағ дырында мү мкін болатын ө згерістерді (арнайы оқ у-тә рбие мекемелеріне жіберу, ата-ана қ ұ қ ығ ынан айыру, бала асырап алу ж.т.б.) анық тауғ а байланысты сә йкес инстанциялардан дұ рыс шешім шығ ару мақ сатында, халық тық соттың, қ амқ орлық кө рсету ұ йымдарының сұ ранысы бойынша баланың психикалық жағ дайы, психикалық даму ерекшеліктері туралы сұ рақ тар бойынша шешім қ абылдағ ан кезде кең есші-сарапшы ретінде кең ес береді.

5.Ө зін-ө зі басқ аруды ұ йымдастыру сұ рақ тары бойынша нақ ты балалар мекемесіндегі тә рбиелеу жағ дайларын балалардың жас ерекше-ліктеріне сә йкестендіріп, психологиялық ерекшеліктерінің негізінде оқ у-тә рбие шараларын жоспарлауғ а кең есші ретінде қ атысады.