Білім берудегі психологиялық қызметтің стратегиялары мен практик психолог жұмысының негізгі бағыттарының теориялық жолдары.

психологиялық қ ызметтің мақ саттары мен міндеттері

7. Психологиялық қ ызметтің мақ саты – білім беру ұ йымдарында білім алушылардың психологиялық денсаулығ ын сақ тау, қ олайлы ә леуметтік-психологиялық жағ дай жасау жә не білім беру ү дерісіне қ атысушыларғ а психологиялық қ олдау кө рсету.

8. Психологиялық қ ызметтің міндеттері:

1) білім алушылардың тұ лғ алық жә не зияткерлік дамуына ық пал ету, ө зін-ө зі тә рбиелеу жә не ө зін-ө зі дамыту қ абілетін қ алыптастыру;

2) білім алушыларғ а ақ параттық қ оғ амның жылдам дамуында олардың табысты ә леуметтенуіне психологиялық тұ рғ ыдан жә рдем кө рсету;

3) білім алушылардың тұ лғ асын психологиялық -педагогикалық зерделеу негізінде ә рбір білім алушығ а жеке тұ рғ ыдан ық пал ету;

4) психологиялық диагностиканы жү ргізу жә не білім алушылардың шығ армашылық ә леуетін дамыту;

5) психологиялық қ иыншылық тар мен білім алушылардың проблемаларын шешу бойынша психологиялық тү зету жұ мыстарын жү зеге асыру;

6) психологиялық проблемаларды шешуде жә не оқ у-тә рбие жұ мыстарының қ олайлы ә дістерін таң дауда ата-аналар мен педагогтерге консультациялық кө мек кө рсету;

7) білім беру ү дерісі субъектілерінің психологиялық -педагогикалық қ ұ зыреттілігін кө теру.

9. Психологиялық қ ызмет психодиагностикалық, консультациялық, ағ артушылық -профилактикалық, тү зету-дамытушылық жә не ә леуметтік-диспетчерлік бағ ытта жү зеге асырылады.

10. Психодиагностикалық бағ ыттар:

1) білім алушыларды психологиялық диагностикалау;

2) білім алушылардың бейімделуі, дамуы мен ә леуметтенуі мақ сатында оларды кешенді психологиялық тексеру;

3) білім алушылардың қ абілеттілігі, қ ызығ ушылығ ы мен икемділігін психологиялық диагностикалау;

4) психологиялық диагностиканың қ орытындысы бойынша психологиялық тұ жырымдар мен ұ сыныстарды дайындау.

11. Консультациялық бағ ыттар:

1) білім алушыларғ а, ата-аналар мен педагогтерге олардың сұ ранысы бойынша консультация беру;

2) білім алушыларғ а, ата-аналар мен педагогтерге жеке тұ лғ алық, кә сіптік ө зін-ө зі айқ ындау проблемалары жә не қ оршағ ан ортамен ө зара қ арым-қ атынастар бойынша жеке жә не топпен консультация жү ргізу;

3) кү йзелістік, жанжалдық, қ атты эмоционалды кү йзелістік жағ дайда болып табылатын білім алушыларғ а психологиялық қ олдау кө рсету;

4) тұ лғ ааралық жә не топаралық жанжалдарды шешуде делдалдық жұ мыстарды ұ йымдастыру.

12. Ағ артушылық -профилактикалық бағ ыттар:

1) білім алушылар мен педагогтердің ө зін-ө зі айқ ындауына, кә сіптік ө суіне ық пал ету;

2) білім алушылар бейімсіздігінің психологиялық алдын алу;

3) педагогтерді аттестаттауды ә леуметтік-психологиялық қ олдау;

4) ә дістемелік бірлестіктер мен педагогикалық кең естің жә не медициналық -психологиялық -педагогикалық консилиумдарының жұ мысына ық пал ету.

13. Тү зету-дамытушылық бағ ыттар:

1) жеке тұ лғ алық ө суге арналғ ан тренингтер ө ткізу;

2) білім алушылар мен педагогтердің тұ лғ алық, зияткерлік, эмоционалды-жігерлік, шығ армашылық даму ү йлесімділігі бойынша психологиялық тү зету жә не дамыту сабақ тарын ұ йымдастыру;

3) жанжалдық тұ лғ ааралық қ атынастарды тү зету.

14. Ә леуметтік-диспетчерлік бағ ыттар:

1) педагог-психологтың жә не кең кө лемде талап етілетін мамандардың кә сіптік қ ұ зыреттілігі, функционалдық міндеттері шең берінен шығ атын проблемаларды шешу бойынша (дефектологтарғ а, логопедтерге, тифлопедагогтарғ а т.б.) аралас-мамандармен жұ мыс жү ргізу;

2) ә леуметтік-медициналық -психологиялық қ ызметтер туралы деректер банкін қ алыптастыру;

3) аралас-мамандармен жә не шұ ғ ыл жағ дайда кө мек кө рсету бойынша мү дделі органдармен ө зара іс-қ имыл нә тижелерінің мониторингін жү ргізу.

15. Психологиялық қ ызмет жеке жә не топтық негізде білім алушыларғ а жә не педагог қ ызметкерлерге жұ мыстың диагоностикалық, дамытушылық, тү зету жә не профилактикалық тү рлері кешенін жү ргізу ү шін жекелеген ғ имараттарғ а орналасқ ан жә не қ ажетті жағ дайлармен қ амтамасыз етілген педагог-психолог кабинеті базасында жұ мыс істейді.

16. Психологиялық қ ызметтің жұ мысын білім беру саласындағ ы уә кілетті орган, ал ө ң ірлік дең гейде аудандық, қ алалық, облыстық білім басқ армалары (бө лімдерімен) ү йлестіреді.

17. Психологиялық қ ызметтің жұ мысы педагогикалық жә не медициналық қ ызметкерлермен, оның ішінде денсаулық сақ тау жү йесімен, қ амқ оршылық жә не қ орғ аншылық органдарымен, ата-аналар қ оғ амымен тығ ыз байланыста жү зеге асырылатын болады.

18. Психологиялық қ ызмет педагог-психологтардың ә дістемелік бірлестігімен, психологиялық орталық тармен, тә жірибелі психологтар кафедралары жә не қ ауымдастық тарымен, білім бө лімдерінің ә дістемелік кабинеттерімен ө зара ә рекетеседі.

19. Педагог-психолог ө з қ ызметінде:

психологиялық ғ ылымның жаң а жетістіктерін білуі қ ажет;

4) диагностикалық, дамытушылық, ә леуметтік-психологиялық, психологиялық тү зету жә не консультативтік-профилактикалық жұ мыстардың ғ ылыми-негізделген ә дістемелерін қ олданады;

5) белсенді оқ ыту, ә леуметтік-психологиялық тренинг байланыс ә дістерін, жеке жә не топтық кә сіптік консультациялар берудің, білім алушылардың қ алыпты дамуының диагностикасы мен тү зетудің заманауи ә дістерін біледі;

6) барлық оқ у кезең інде білім алушының жеке-психологиялық ерекшелектерінің психологиялық диагностикасын жоспарлайды;

7) білім алушылардың тұ лғ алық қ алыптасуындағ ы жә не дамуындағ ы ақ аулық ты анық тайды;

8) білім алушыларғ а, педагогтерге, ата-аналарғ а жеке, кә сіптік жә не басқ а да мә селелерді шешуде психологиялық кө мек жә не қ олдау кө рсетеді;

9) кү йзелістік, жанжалдық, қ атты эмоционалды кү йзелістік жағ дайда болып табылатын педагогтерге, білім алушыларғ а психологиялық кө мек жә не қ олдау кө рсетуді жү зеге асырады;

10) білім алушылардың бейә леуметтік ә рекеттерінің алдын алады жә не оларды уақ ытылы тү зетуді жү зеге асырады;

11) ө зінің кә сіптік қ ұ зыреттілігін жә не біліктілігін арттырады;

12) тиісті кә сіби даярлығ ы жоқ адамдардың білім беру ұ йымдарында психологиялық диагностика, психологиялық тү зету жұ мыстарын жү ргізуге жол бермейді;

13) білім беру ұ йымдарының ә леуметтік саласын ү йлестіруді қ алыптастыру жә не ә леуметтік бейімсіздіктің туындауының алдын алу бойынша жұ мыстарды жү зеге асырады;

14) зерттеу жұ мыстарының материалдары бойынша психологиялық -педагогикалық қ орытынды жасайды;

15) дамыту жә не тү зету бағ дарламаларын жоспарлауғ а жә не ә зірлеуге қ атысады;

16) білім алушылар, педагогикалық қ ызметкерлер мен ата-аналар арасында психологиялық мә дениетті қ алыптастырады;

17) білім алушылармен, ата-аналармен жә не педагогтармен психодиагностикалық, консултациялық, ағ артушылық -профилиактикалық, тү зету-дамытушылық жә не ә леуметтік-диспетчерлік жұ мыстардың нысанын жә не ә дісін таң дайды;

18) оқ у-тә рбие ү дерісін ұ йымдастыру бойынша қ ұ жаттамалармен, білім алушылардың, педагогтердің жеке істерімен танысады;

19) тү зету жә не дамытушылық бағ дарламаларын жә не психологиялық жұ мыстың жаң а ә дісін жасауды талқ ылауғ а қ атысады;

20) жоғ ары оқ у орындарының психология кафедраларымен жә не тә жірибелі психологтар қ ауымдастық тарымен байланысты қ олдайды;

21) Психологиялық қ ызметтің жұ мысын жақ сарту мә селесі бойынша білім беру органдарына ұ сыныспен шығ ады;

22) пә ндік кафедралардың жә не медициналық -психологиялық -педагогикалық консилиумның, педагогикалық жә не ә дістемелік кең естердің жұ мысына қ атысады;

20. Білім беру ұ йымдарының педагог-психологының «Психология жә не педагогика» мамандығ ы бойынша жоғ ары кә сіби білімі немесе «Практикалық психология» мамандығ ы бойынша қ айта даярлаудың арнайы факультетінде алынғ ан қ осымша білімімен педагогикалық білімінің, «Психология» қ осымша мамандығ ымен жоғ ары педагогикалық білімі болу керек.

21. Лауазымдық жалақ ы, ең бек демалысының ұ зақ тығ ы, тарификацияланғ ан педагогикалық жү ктеме «Мемлекеттік білім беру ұ йымдары қ ызметкерлерінің Ү лгілік штаттарын жә не педагогикалық қ ызметкерлер мен оларғ а тең естірілген тұ лғ алар лауазымдарының тізбесін бекіту туралы» Қ азақ стан Республикасы Ү кіметінің 2008 жылғ ы 30 қ аң тардағ ы № 77 қ аулысына сә йкес белгіленеді.

22. Педагог-психолог:

1) психологиялық диагностикалау нә тижелерінің нақ тылығ ын, пайдаланылғ ан диагностикалық жә не тү зетушілік ә дістердің барабарлығ ын, ұ сынымдар мен қ орытындылар негізділігін, психологиялық ақ параттың қ ұ пиялылығ ын;

2) Психологиялық қ ызметтің есепке алу-есеп беру қ ұ жаттамаларының жү ргізілуін жә не сақ талуын;

3) кә сіптік психологиялық этиканың сақ талуын;

4) Психологиялық қ ызметтің жұ мысына берілген материалды-техникалық қ ұ ралдардың сақ талуын қ амтамасыз етеді.

23. Педагог-психолог ә кімшілік бағ ыт бойынша білім беру ұ йымының басшысына, кә сіптік бағ ыты бойынша – аудандық (қ алалық) жә не облыстық білім басқ армаларында психологиялық қ ызметтің жұ мысына жетекшілік ететін маманғ а бағ ынады.

24. Білім беру ұ йымының басшысы Психологиялық қ ызметтің жұ мысын қ амтамасыз етеді.

1) осы Қ ағ идаларды басшылық қ а алады;

2) ө зінің кә сіби қ ұ зыреттілігі жә не біліктілік талаптары шең берінде шешім қ абылдайды;

3) жалпы психологияны, педагогикалық психология мен жалпы педагогиканы, жеке тұ лғ а психологиясы жә не дифференциалды психология, балалар жә не жас ерекшеліктік психология, ә леуметтік психология, медициналық психологияны, психодиагностика, психологиялық консультация беруді жә не ә леуметтік, практикалық жә не жас ерекшеліктік психология саласындағ ы