SCORE» шкаласын қолдану әдісі

1. SCORE шкаласы бойынша жү рек-қ ан тамырлары ауруы қ аупін бағ алау анық талғ ан қ ауіп факторларының «балдарының» қ осындысы негізінде жү ргізіледі.

Бағ алауды жү ргізу ү шін келесі кө рсеткіштер есепке алынады: жасы, жынысы, шылым шегуі, систолиттік артериялық қ ысым, қ анның жалпы холестерині.

2. ЖҚ А тойтарылмас қ аупінің даму пайызы шкаланың жоғ ары жағ ында кө рсетілген (қ ою жасыл тү стен қ ою қ ызыл тү ске дейінгі градацияда).

3. Қ ауіпті анық тау мынадай тә ртіпте жү зеге асырылады:

1) SCORE шкаласынан тексерілушінің жасы, жынысы, шылым шегуі (шекпеуі) табың ыз.

2) Кестенің ішінен сә йкес систолиттік артериялық қ ан қ ысымы мен қ андағ ы жалпы холестерин дең гейінің кө рсеткіштерінің қ иылысқ ан жеріндегі осы жеке адамғ а тә н қ ауіп пайызын анық таң ыз.

Жас шамасына байланысты жү рек-қ ан тамыры ауруларының қ аупін анық тау ү лгісі осы SCORE шкаласын пайдалану ә дістемесіне 2-қ осымшада келтірілген.

4. Қ ауіптің ә ртү рлі дә режелері бар адамдарғ а мыналар ұ сынылады:

1) тө мен қ ауіптегі (1%-ғ а дейінгі) адамдарғ а сол статусты қ олдауды ұ сынып, салауатты ө мір салтын мен дұ рыс тамақ тануғ а байланысты ұ сыныстар беру қ ажет;

2) Орташа қ ауіптегі (> 1% жә не < 5%-ғ а дейінгі) адамдарғ а Қ ЖА даму қ аупін тудырушы мінез-қ ұ лық факторларын ө згерту қ ажет;

3) > 5% қ ауіптегі адамдарғ а қ арқ ынды қ адағ алауғ а мұ қ таж жә не оларғ а дә рі-дә рмектік араласу мү мкіндігін қ арастыруғ а болады;

4) > 10% қ ауіптегі адамдардың кө пшілігі дә рі-дә рмекпен емделуге мұ қ таж;

5) 60-тан асқ ан адамдар бұ л ұ сыныстарды мұ қ ият орындауы керек, себебі олардың басқ а «қ алыпты» қ ауіп факторлары болғ ан жағ дайда да, ө здеріне тә н ерекшеліктер қ аупі 10% шамасында болуы мү мкін.

4. Жү рек-қ ан тамырлары қ аупінің дә режесін анық тауда мынадай деректерге бағ дарлану қ ажет:

тө мен қ ауіп: есептік SCORE 1%-дан кем;

орташа қ ауіп: есептік SCORE ≥ 1 жә не 5%-дан кем;

жоғ ары қ ауіп: тө мендегі белгілер білінген адамдар:

5) отбасылық дислипидемия жә не анық байқ алғ ан артериялық гипертония сияқ ты қ ауіп факторларының бірлі-жарым жоғ арылауы;

6) жү рек-қ ан тамырларының қ ауіп факторларынсыз немесе нысаналы органдарғ а зақ ымсыз 1 жә не 2 қ ант диабеті;

7) бү йректің орташа зақ ымдануы (шумақ тық сү зілу жылдамдығ ы 30-59 мл/мин/1.73 м²)*;

8) фоталдық ЖҚ А дамуының 10 жылдық қ аупіне есептік SCORE ≥ 5% жә не 10%-дан кем.

ө те жоғ ары қ ауіп: тө мендегі белгілер білінген адамдар:

5) жү рек-қ ан тамырлары ауруларын инвазивтік немесе инвазивтік емес тестілеу арқ ылы қ ұ жатталғ ан (коронароангиография, ядролық магниттік-резонанстік томография, стресс эхокардиография, ұ йқ ы кү ре тамырының УДЗ), алдың ғ ы миокард инфаркті, жіті коронарлық синдром, коронарлық реваскуляризация (тері арқ ылы коронарлық араласу, аортокоронарлық шунттау) жә не артериялық реваскуляризацияның басқ а ем-шаралары, ишемиялық инсульт, шеткі кү ре тамырлар атеросклерозы;

6) бір немесе одан кө п факторлы кардиоваскулярлық қ аупі жә не/немесе нысаналы органның зақ ымдануы (микроальбуминурия: 30-300 мг/24 сағ.) бар;

7) бү йректің айқ ын зақ ымдануы (шумақ тық сү зілу жылдамдығ ы (30 мл/мин/1.73 м² –ден тө мен)*.

8) есептік SCORE ≥ 10%.

«SCORE» шкаласын қ олдану ә дісіне

1-қ осымша

SCORE диаграммасы: