Bir Kimsənin Öz Köləsindəki Hissəsini Azad Etməsi

ح د ي ث ع َ ب ْ د ِ ا ل ل ه ِ ب ْ ن ِ ع ُ م َ ر َ ، أ َ ن ّ َ ر َ س ُ و ل َ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ق َ ا ل َ: م َ ن ْ أ َ ع ْ ت َ ق َ ش ِ ر ْ ك ً ا ل َ ه ُ ف ِ ي ع َ ب ْ د ٍ ، ف َ ك َ ا ن َ ل َ ه ُ م َ ا ل ٌ ي َ ب ْ ل ُ غ ُ ث َ م َ ن َ ا ل ْ ع َ ب ْ د ِ ، ق ُ و ّ ِ م َ ا ل ْ ع َ ب ْ د ُ ق ِ ي م َ ة َ ع َ د ْ ل ٍ ، ف َ أ َ ع ْ ط َ ى ش ُ ر َ ك َ ا ء َ ه ُ ح ِ ص َ ص َ ه ُ م ْ و َ ع َ ت َ ق َ ع َ ل َ ي ْ ه ِ ، و َ إ ِ ل ا ّ َ ف َ ق َ د ْ ع َ ت َ ق َ م ِ ن ْ ه ُ م َ ا ع َ ت َ ق َ

1082. Abdullah İ bn Ö mə r y rə vayə t edir ki, Peyğ ə mbə r r buyurdu: “Hə r kim ö z ş ə rikli kö lə sini azad edə rsə, ö zü ndə də kö lə nin də yə ri qə də r pul varsa, kö lə ni ə dalə tli ş ə kildə qiymə tlə ndirmə li, sonra da ş ə riklə rinə onları n payları nı ö də mə klə kö lə ni tam azad etmə lidir. Ə ks tə qdirdə isə onun yalnı z ö z payı na dü ş ə n hissə sini azad etmiş olur” (Buxari 2522, Muslim 3843, 1501/1)

ح د ي ث أ َ ب ِ ي ه ُ ر َ ي ْ ر َ ة َ ر ض ي ا ل ل ه ع ن ه ، ع َ ن ِ ا ل ن َ ب ِ ي ّ ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ق َ ا ل َ: م َ ن ْ أ َ ع ْ ت َ ق َ ش َ ق ِ ي ص ً ا م ِ ن ْ م َ م ْ ل ُ و ك ِ ه ِ ، ف َ ع َ ل َ ي ْ ه ِ خ َ ل ا َ ص ُ ه ُ ف ِ ي م َ ا ل ِ ه ِ ؛ ف َ إ ِ ن ْ ل َ م ْ ي َ ك ُ ن ْ ل َ ه ُ م َ ا ل ٌ ق ُ و ّ ِ م َ ا ل ْ م َ م ْ ل ُ و ك ُ ق ِ ي م َ ة َ ع َ د ْ ل ٍ ث ُ م ّ َ ا س ْ ت ُ س ْ ع ِ ي َ غ َ ي ْ ر َ م َ ش ْ ق ُ و ق ٍ ع َ ل َ ي ْ ه ِ

1083. Ə bu Hureyra y rə vayə t edir ki, Peyğ ə mbə r r buyurdu: “Kim ö z kö lə sini qismə n azad edə rsə, ö z malı ndan ş ə rikinin pulunu ö də mə klə kö lə ni tam azad etmə lidir. Ə gə r onun ö də mə yə pulu yoxdursa, onda kö lə ni ə dalə tli ş ə kildə qiymə tlə ndirmə li, sonra da kö lə ni gü cü ç atdı ğ ı bir iş də iş lə tmə lidir” (Buxari 2492, Muslim 4423, 1503/54)

ج و ا ز ب ي ع ا ل م د ب ر

Sahibinin Ö lü mü ndə n Sonra Azad Olunacaq Qulun Satı lması nı n Caiz Olması

ح د ي ث ج َ ا ب ِ ر ٍ ، أ َ ن ّ َ ر َ ج ُ ل ا ً م ِ ن َ ا ل أ َ ن ْ ص َ ا ر ِ د َ ب ّ َ ر َ م َ م ْ ل ُ و ك ً ا ل َ ه ُ ، و َ ل َ م ْ ي َ ك ُ ن ْ ل َ ه ُ م َ ا ل ٌ غ َ ي ْ ر ُ ه ُ ، ف َ ب َ ل َ غ َ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ َ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ف َ ق َ ا ل َ: م َ ن ْ ي َ ش ْ ت َ ر ِ ي ه ِ م ِ ن ّ ِ ي ف َ ا ش ْ ت َ ر َ ا ه ُ ن ع َ ي ْ م ُ ب ْ ن ُ ا ل ن ّ َ ح ّ َ ا م ِ ب ِ ث َ م َ ا ن ِ م ِ ا ئ َ ة ِ د ِ ر ْ ه َ م ٍ

1084. Cabir y rə vayə t edir ki, Ə nsardan bir nə fə r (Ə bu Mə zkur) ö z qulunu ö lü mü ndə n sonra Mudə bbir (Mə n ö ldü kdə n sonra azad ol!) olaraq azad etdi. Bu kimsə nin də bu qulundan baş qa malı yox idi. Xə bə r Peyğ ə mbə r r ç atdı ğ ı zaman Peyğ ə mbə r r o, kö lə ni alı b buyurdu: “Bunu mə ndə n kim alar”. Nueym İ bn nə hhə r sə kkiz yü z dirhə mə aldı ”. (Buxari 6716, Muslim 4428, 997/58)

Hg

Dc

ك ت ا ب ا ل ق س ا م ة

And İ ç ə n Kimsə Kitabı

Ab

Ef

ا ل ق س ا م ة

And İ ç ə n Kimsə

ح د ي ث ر َ ا ف ِ ع ِ ب ْ ن ِ خ َ د ِ ي ج ٍ و َ س َ ه ْ ل ِ ب ْ ن ِ أ َ ب ِ ي ح َ ث ْ م َ ة َ ع َ ن ْ ب ُ ش َ ي ْ ر ٍ ب ْ ن ِ ي َ س َ ا ر ِ ، م َ و ْ ل َ ى ا ل أ َ ن ْ ص َ ا ر ِ ، أ َ ن ّ َ ه ُ م َ ا ح َ د ّ َ ث َ ا ه ُ: أ َ ن ّ َ ع َ ب ْ د َ ا ل ل ه ِ ب ْ ن َ س َ ه ْ ل ٍ و َ م ُ ح َ ي ّ ِ ص َ ة َ ب ْ ن َ م َ س ْ ع ُ و د ٍ أ َ ت َ ي َ ا خ َ ي ْ ب َ ر َ ، ف َ ت َ ف َ ر ّ َ ق َ ا ف ِ ي ا ل ن ّ َ خ ْ ل ِ ، ف َ ق ُ ت ِ ل َ ع َ ب ْ د ُ ا ل ل ه ِ ب ْ ن ُ س َ ه ْ ل ٍ ف َ ج َ ا ء َ ع َ ب ْ د ُ ا ل ر ّ َ ح ْ م ن ِ ب ْ ن ُ س َ ه ْ ل ٍ ، و َ ح ُ و َ ي ّ ِ ص َ ة ُ و َ م ُ ح َ ي ّ ِ ص َ ة ُ ا ب ْ ن َ ا م َ س ْ ع ُ و د ٍ إ ِ ل َ ى ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ف َ ت َ ك َ ل ّ َ م ُ و ا ف ِ ي أ َ م ْ ر ِ ص َ ا ح ِ ب ِ ه ِ م ْ ، ف َ ب َ د َ أ َ ع َ ب ْ د ُ ا ل ر ّ َ ح ْ م ن ِ ، و َ ك َ ا ن َ أ َ ص ْ غ َ ر َ ا ل ْ ق َ و ْ م ِ ، ف َ ق َ ا ل َ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ُ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ: ك َ ب ّ ِ ر ِ ا ل ْ ك ُ ب ْ ر َ (ق َ ا ل َ ي َ ح ْ ي ى أ َ ح َ د ُ ر ِ ج َ ا ل ِ ا ل س ّ َ ن َ د ِ: ل ِ ي َ ل ِ ي َ ا ل ْ ك َ ل ا َ م َ ا ل أ َ ك ْ ب َ ر ُ) ف َ ت َ ك ل ّ َ م ُ و ا ف ِ ي أ َ م ْ ر ِ ص َ ا ح ِ ب ِ ه ِ م ْ ، ف َ ق َ ا ل َ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ُ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ: أ َ ت َ س ْ ت َ ح ِ ق ّ ُ و ن ق َ ت ِ ي ل َ ك ُ م ْ أ ُ و ْ ق َ ا ل َ ص َ ا ح ِ ب َ ك ُ م ْ ب ِ أ َ ي ْ م َ ا ن ِ خ َ م ْ س ِ ي ن َ م ِ ن ْ ك ُ م ْ ق َ ا ل ُ و ا: ي َ ا ر َ س ُ و ل َ ا ل ل ه ِ أ َ م ْ ر ٌ ل َ م ْ ن َ ر َ ه ُ ق َ ا ل َ: ف َ ت ُ ب ْ ر ِ ئ ُ ك ُ م ْ ي َ ه ُ و د ُ ف ِ ي أ َ ي ْ م َ ا ن ِ خ َ م ْ س ِ ي ن َ م ِ ن ْ ه ُ م ْ ق َ ا ل ُ و ا: ي َ ا ر َ س ُ و ل َ ا ل ل ه ِ ق َ و ْ م ٌ ك ُ ف ّ َ ا ر ٌ ف َ و َ د َ ا ه ُ م ْ ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ م ِ ن ْ ق ِ ب َ ل ِ ه ق َ ا ل َ س َ ه ْ ل ٌ: ف َ أ َ د ْ ر َ ك ْ ت ُ ن َ ا ق َ ة ً م ِ ن ْ ت ِ ل ْ ك َ ا ل إ ِ ب ِ ل ِ ، ف َ د َ خ َ ل َ ت ْ م ِ ر ْ ب َ د ً ا ل َ ه ُ م ْ ف َ ر َ ك َ ض َ ت ْ ن ِ ي ب ِ ر ِ ج ْ ل ِ ه َ ا

1085. Ə nsarı n Mö vlası olan Buş eyr İ bn Yə sar deyir ki, Rafi İ bn Xə dic, Sə hl İ bn Ə bi Hə smə mə nə belə dedi: “Abdullah İ bn Sə hl ilə Muhə yyisə İ bn Mə sud birlikdə Xeybə rə (xurma toplamağ a) getmiş dilə r. Bu ikisi (Xeybə rdə) xurmalı q iç ində bir-birində n ayrı ldı lar. Abdullah İ bn Sə hl ö ldü rü ldü. AbdurRahman İ bn Sə hl ilə Mə sudun iki oğ lu Huveyyisə və Muheyyisə, Peyğ ə mbə rin r yanı na gə lə rə k ö ldü rü lmü ş yoldaş ları barə də danı ş dı lar. Danı ş mağ a AbdurRahman baş ladı (Baş qa rə vayə tdə: Onlar iddia edirdilə r ki, Abdullah İ bn Sə hli Yə hudilə r ö ldü rü b quyuya atı blar). Halbuki AbdurRahman onları n ə n kiç iyi idi. Peyğ ə mbə r: “İ lk sö zü sö lə mə yi bö yü yə ver! ” buyurdu. Ravi Yə hyə deyir ki: “Danı ş mağ ı ü zə rinə bö yü k olan gö tü rsü n” dedi. Onlar bu hadisə ni danı ş dı lar. Sonda Peyğ ə mbə r: “Qatilinizin qan pulunu sizlə rdə n ə lli nə fə r (Bu cinayə ti Yə hudilə r) etdi deyə and iç mə klə haqq qazandı ra bilə rsiz? ” deyə buyurdu. Onlar: “Ya Rə sulullah! Bu gö rmə diyimiz bir ş eydir (necə gö rmə diyimizə and iç ə bilə rik, biz sadə cə belə dü ş ü nü rü k)” dedilə r. Peyğ ə mbə r: “O, halda Yə hudilə rdə n ə lli nə fə r (bu cinayə ti biz etmə dik) deyə and iç sə lə r bu hadisə bitə r (Baş qa rə vayə tdə: Hə tta Peyğ ə mbə r r onlarla mü haribə yə hazı r olsunlar deyə xə bə r də gö ndə rir. Lakin onlar and iç irlə r ki, biz ö ldü rmə miş ik)” deyə buyurdu. Onlar: “Ya Rə sulullah! Yə hudilə r kafir kimsə lə rdir. Biz onları n andları nı necə qə bul edə bilə rik” deyə narazı lı q etdilə r. Peyğ ə mbə r r qan pulunu ö z tə rə fində n (Beytul Maldan) ö də di. Sə hl: “Mə n Peyğ ə mbə rin r verdiyi (100 diş i) də və yə, də və lə rin toplandı ğ ı yerdə olanda mə ni ayağ ı yla vurdu” dedi. (Buxari 6143, Muslim 4435, 1669/2)

ح ك م ا ل م ح ا ر ب ي ن و ا ل م ر ت د ي ن

Mü rtə dlə rin Və Mü haribə Edə nlə rin Hö kmü

ح َ د ِ ي ث أ َ ن َ س ٍ: أ َ ن ّ َ ن َ ف َ ر ً ا م ِ ن ْ ع ُ ك ْ ل ٍ ث َ م َ ا ن ِ ي َ ة ً ، ق َ د ِ م ُ و ا ع َ ل َ ى ر َ س ُ و ل ِ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ف َ ب َ ا ي َ ع ُ و ه ُ ع َ ل َ ى ا ل إ ِ س ْ ل ا َ م ِ ، ف َ ا س ْ ت َ و ْ خ َ م ُ و ا ا ل أ َ ر ْ ض َ ف َ س َ ق ِ م َ ت ْ أ َ ج ْ س َ ا م ُ ه ُ م ْ ، ف َ ش َ ك َ و ْ ا ذ َ ل ِ ك َ إ ِ ل َ ى ر َ س ُ و ل ِ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ق َ ا ل َ: " أ َ ف َ ل ا َ ت َ خ ْ ر ُ ج ُ و ن َ م َ ع َ ر َ ا ع ِ ي ن َ ا ف ِ ي إ ِ ب ِ ل ِ ه ِ ، ف َ ت ُ ص ِ ي ب ُ و ن َ م ِ ن ْ أ َ ل ْ ب َ ا ن ِ ه َ ا و َ أ َ ب ْ و َ ا ل ِ ه َ ا " ق َ ا ل ُ و ا: ب َ ل َ ى ، ف َ خ َ ر َ ج ُ و ا ف َ ش َ ر ِ ب ُ و ا م ِ ن ْ أ َ ل ْ ب َ ا ن ِ ه َ ا و َ أ َ ب ْ و َ ا ل ِ ه َ ا ، ف َ ص َ ح ّ ُ و ا ، ف َ ق َ ت َ ل ُ و ا ر َ ا ع ِ ي َ ر َ س ُ و ل ِ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ و َ أ َ ط ْ ر َ د ُ و ا ا ل ن ّ َ ع َ م َ ، ف َ ب َ ل َ غ َ ذ َ ل ِ ك َ ر َ س ُ و ل َ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ف َ أ َ ر ْ س َ ل َ ف ِ ي آ ث َ ا ر ِ ه ِ م ْ ، ف َ أ ُ د ْ ر ِ ك ُ و ا ف َ ج ِ ي ء َ ب ِ ه ِ م ْ ، ف َ أ َ م َ ر َ ب ِ ه ِ م ْ ف َ ق ُ ط ّ ِ ع َ ت ْ أ َ ي ْ د ِ ي ه ِ م ْ و َ أ َ ر ْ ج ُ ل ُ ه ُ م ْ ، و َ س َ م َ ر َ أ َ ع ْ ي ُ ن َ ه ُ م ْ ، ث ُ م ّ َ ن َ ب َ ذ َ ه ُ م ْ ف ِ ي ا ل ش ّ َ م ْ س ِ ح َ ت ّ َ ى م َ ا ت ُ و ا

1086. Ə nə s İ bn Mə lik y rə vayə t edir ki, Ukl (Uraniyə) qə bilə sində n sə kkiz nə fə r Peyğ ə mbə rin r yanı na Mə dinə yə gə ldilə r və İ slam ü zə rinə onunla beyə t etdilə r. Mə dinə ə razisinin havası onlara ağ ı r gə ldi və vü cudları xə stə lə ndi (qarı n yatalağ ı). Onlar bu xə stə liklə rini Peyğ ə mbə r rə rz etdilə r. Peyğ ə mbə r: «Bizim ç obanları mı zla bə rabə r (zə kat ü ç ü n ayrı lmı ş) də və lə rin yanı na gedin və onları n sidiklə rində n və sü dlə rində n iç in» deyə buyurdu. Onlar Peyğ ə mbə rin r dediyi ş ə kildə etdilə r və sağ aldı lar. Bundan sonra ç obanları ö ldü rdü lə r (İ slam dinində n ç ı xdı lar) və də və lə ri də sü rü b apardı lar. Bu xə bə r Peyğ ə mbə rə r ç atdı qda onları n ardı nca bir də stə gö ndə rdi. Tez bir zamanda ə sir edilə rə k geri gə trildilə r. Peyğ ə mbə r rə mr etdi ə llə ri və ayaqları kə sildi. Gö zlə ri ç ı xarı ldı. (Harre deyilə n yerə atı ldı lar) və ö lə nə kimi gü nə ş in altı nda qaldı lar”. (Ç ü nki onlar da ç obanları n gö zlə rini ç ı xarmı ş dı lar). (Buxari 6899, Muslim 4446, 1671/10)

ث ب و ت ا ل ق ص ا ص ف ي ا ل ق ت ل ب ا ل ح ج ر و غ ي ر ه م ن ا ل م ح د د ا ت و ا ل م ث ق ل ا ت و ق ت ل ا ل ر ج ل ب ا ل م ر أ ة

Daş la, İ ti Və Ağ ı r Alə tlə Qə tl Edildikdə Qisası n Sü butu, Qadı n Ö ldü rü lmə si Sə bə bilə Kiş inin Ö ldü rü lmə si

ح د ي ث أ َ ن َ س ِ ب ْ ن ِ م َ ا ل ِ ك ٍ ، ق َ ا ل َ: ع َ د َ ا ي َ ه ُ و د ِ ي ّ ٌ ، ف ِ ي ع َ ه ْ د ِ ر َ س ُ و ل ِ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ع َ ل َ ى ج َ ا ر ِ ي َ ة ٍ ، ف َ أ َ خ َ ذ َ أ َ و ْ ض َ ا ح ً ا ك َ ا ن َ ت ْ ع َ ل َ ي ْ ه َ ا ، و َ ر َ ض َ خ َ ر َ أ ْ س َ ه َ ا ؛ ف َ أ َ ت َ ى ب ِ ه َ ا أ َ ه ْ ل ُ ه َ ا ر َ س ُ و ل َ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ و َ ه ِ ي َ ف ِ ي آ خ ِ ر ِ ر َ م َ ق ٍ ، و َ ق َ د ْ أ ُ ص ْ م ِ ت َ ت ْ ف َ ق َ ا ل َ ل َ ه َ ا ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ: م َ ن ْ ق َ ت َ ل َ ك ِ ، ف ُ ل ا َ ن ٌ ل ِ غ َ ي ْ ر ِ ا ل ّ َ ذ ِ ي ق َ ت َ ل َ ه َ ا ، ف َ أ َ ش َ ا ر َ ت ْ ب ِ ر َ أ ْ س ِ ه َ ا أ َ ن ْ ل ا َ ق َ ا ل َ ، ف َ ق َ ا ل َ ل ِ ر َ ج ُ ل ٍ آ خ َ ر َ غ َ ي ْ ر ِ ا ل ّ َ ذ ِ ي ق َ ت َ ل َ ه َ ا ف َ أ َ ش َ ا ر َ ت ْ أ َ ن ْ ل ا َ ، ف َ ق َ ا ل َ: ف َ ف ُ ل ا َ ن ٌ ل ِ ق َ ا ت ِ ل ِ ه َ ا ف َ أ َ ش َ ا ر َ ت ْ أ َ ن ْ ن َ ع َ م ْ ؛ ف َ أ َ م َ ر َ ب ِ ه ِ ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ف َ ر ُ ض ِ خ َ ر َ أ ْ س ُ ه ُ ب َ ي ْ ن َ ح َ ج َ ر َ ي ْ ن

1087. Ə nə s İ bn Mə lik y rə vayə t edir ki, Rə sulullahı n r zamanı nda bir cariyə ni baş ı (iki daş arası nda) ə zilmiş və ü zə rində n zinə t ə ş yaları (oğ urlanmı ş) halda (tapı rlar). Ailə si cariyə ni Peyğ ə mbə rin r yanı na gə tirirlə r. Cariyə dili tutulmuş və hə yatı nı n son anları nı yaş ı yı rdı. Rə sulullah r onu ö ldü rə nin deyil baş qa birisinin adı nı ç ə kə rə k: “Sə ni filankə smi ö ldü rdü (vurdu)” deyə buyurdu. Cariyə baş ı ilə: “Xeyr” dedi. Peyğ ə mbə r yenə də onu ö ldü rə nin deyil baş qa birisinin adı nı ç ə kə rə k: “Sə ni filankə smi ö ldü rdü (vurdu)” deyə buyurdu. Cariyə baş ı ilə: “Xeyr” deyə iş arə etdi. Bu də fə Peyğ ə mbə r r qatili ü ç ü n: “Sə ni filankə smi ö ldü rdü? ” deyə buyurdu. Cariyə: “Bə li” dedi. Bundan sonra Peyğ ə mbə r r ə mr etdi hə mə n Yə hudinin baş ı da iki daş arası nda ə zildi”. (Buxari 5295, Muslim 4454, 1672/15)

ا ل ص ا ئ ل ع ل ى ن ف س ا ل إ ن س ا ن أ و ع ض و ه إ ِ ذ ا د ف ع ه ا ل م ص و ل ع ل ي ه ف أ ت ل ف ن ف س ه أ و ع ض و ه ل ا ض م ا ن ع ل ي ه

Nsanı n Ö zü nə Və Ya Bir Ü zvü nə Zə rə r Yetirə n Kimsə, Xə tə r Yetirilə n Ö zü nü Mü dafiə Edə rkə n Ö ldü rə rsə Və Ya Bir Ü zvü nə Xə tə r Yetirə rsə Mə suliyyə t Daş ı mı r

ح د ي ث ع ِ م ْ ر َ ا ن َ ب ْ ن ِ ح ُ ص َ ي ْ ن ٍ ، أ َ ن ّ َ ر َ ج ُ ل ا ً ع َ ض ّ َ ي َ د َ ر َ ج ُ ل ، ف َ ن َ ز َ ع َ ي َ د َ ه ُ م ِ ن ْ ف َ م ِ ه ِ ف َ و َ ق َ ع َ ت ْ ث َ ن ِ ي ّ َ ت َ ا ه ُ ف َ ا خ ْ ت َ ص َ م ُ و ا إ ِ ل َ ى ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ف َ ق َ ا ل َ: ي َ ع َ ض ّ ُ أ َ ح َ د ُ ك ُ م ْ أ َ خ َ ا ه ُ ك َ م َ ا ي َ ع َ ض ّ ُ ا ل ْ ف َ ح ْ ل ُ ل ا َ د ِ ي َ ة َ ل َ ك َ

1088. İ mran İ bn Huseyn y rə vayə t edir ki, bir nə fə r digə r birinin ə lini diş lə di. Ə li diş lə nə n ə lini elə ş iddə tlə ç ə kdi ki, diş lə yə nin ö n diş lə ri sı ndı. Sonda Peyğ ə mbə rin r yanı na gə lib mü hakimə olundular. Peyğ ə mbə r: “Adamda qardaş ı nı də və kimi diş lə yə rmi? Sə nin tö kü lə n diş lə rin ü ç ü n ö də nilə cə k bir ş ey yox” deyə buyurdu. (Buxari 6892, Muslim 4459, 1673/18)

ح د ي ث ي َ ع ْ ل َ ى ب ْ ن ِ أ ُ م َ ي ّ َ ة َ ر ض ي ا ل ل ه ع ن ه ، ق َ ا ل َ: غ َ ز َ و ْ ت ُ م َ ع َ ا ل ن َ ب ِ ي ّ ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ج َ ي ْ ش َ ا ل ْ ع ُ س ْ ر َ ة ِ ، ف َ ك َ ا ن َ م ِ ن ْ أ َ و ْ ث َ ق ِ أ َ ع ْ م َ ا ل ِ ي ف ِ ي ن َ ف ْ س ِ ي ، ف َ ك َ ا ن َ ل ِ ي أ َ ج ِ ي ر ٌ ، ف َ ق َ ا ت َ ل َ إ ِ ن ْ س َ ا ن ً ا ، ف َ ع َ ض ّ َ أ َ ح َ د ُ ه ُ م َ ا إ ِ ص ْ ب َ ع َ ص َ ا ح ِ ب ه ِ ، ف َ ا ن ْ ت َ ز َ ع َ إ ِ ص ْ ب َ ع َ ه ُ ، ف َ أ َ ن ْ د َ ر َ ث َ ن ِ ي ّ َ ت َ ه ُ ف َ س َ ق َ ط َ ت ْ ف َ ا ن ْ ط َ ل َ ق َ إ ِ ل َ ى ا ل ن ّ َ ب ِ ى ّ ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ف َ أ َ ه ْ د َ ر َ ث َ ن ِ ي ّ َ ت َ ه ُ ، و َ ق َ ا ل َ: أ َ ف َ ي َ د َ ع ُ إ ِ ص ْ ب َ ع َ ه ُ ف ِ ي ف ِ ي ك َ ت ق ْ ض َ م ُ ه َ ا ق َ ا ل َ أ َ ح ْ س ِ ب ُ ه ُ ق َ ا ل َ: ك َ م َ ا ي َ ق ْ ض َ م ُ ا ل ْ ف َ ح ْ ل ُ

1089. Yə alə İ bn Umeyyə rə vayə t edir ki, Peyğ ə mbə r r ilə bə rabə r Usra ordusunda – Tə buk sə fə rində - ç ı mı ş dı q. Bu sə fə r nə fsimdə ə mə llə rin ə n etibarlı və ə n sağ lamı idi. Mə nim muzdlu bir xidmə tç im də vardı. Bu xidmə tç i yolda biri ilə dö yü ş dü. Biri o, birinin barmağ ı nı diş lə di. Xidmə tç im ə lini diş lə yə n kiş inin ağ zı ndan elə bir ş ə kildə ç ə kdi ki, ö n diş lə ri tö kü ldü. Diş lə ri tö kü lə n Peyğ ə mbə rin r yanı na gə lib ş ikayə t etdi. Peyğ ə mbə r r heç bir qan pulu olmadı ğ ı nı sö ylə di və: “(Sə n istə yirsə n ki) Bu adam ə lini sə nin ağ zı na salsı n sə ndə də və kimi onun ə lini diş lə yə sə n? ” deyə buyurdu. (Buxari 2265, Muslim 4464, 1674/22)

إ ث ب ا ت ا ل ق ص ا ص ف ي ا ل أ س ن ا ن و م ا ف ي م ع ن ا ه ا

Diş lə rdə Və Diş Hö kmü ndə Olan Ş eylə rdə Qisası n İ sbatı

ح د ي ث أ َ ن َ س ٍ ، ق َ ا ل َ: ك َ س َ ر َ ت ِ ا ل ر ّ ُ ب ي ّ ِ ع ُ ، و َ ه ِ ي َ ع َ م ّ َ ة ُ أ َ ن َ س ِ ب ْ ن ِ م َ ا ل ِ ك ٍ ، ث َ ن ِ ي ّ َ ة َ ج َ ا ر ِ ي َ ة ٍ م ِ ن َ ا ل أ َ ن ْ ص َ ا ر ِ ، ف َ ط َ ل َ ب َ ا ل ْ ق َ و ْ م ُ ا ل ْ ق ِ ص َ ا ص َ ، ف َ أ َ ت َ و ُ ا ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ َ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ف َ أ َ م َ ر َ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ُ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ب ِ ا ل ْ ق ِ ص َ ا ص ِ ؛ ف َ ق َ ا ل َ أ َ ن َ س ُ ب ْ ن ُ ا ل ن ّ َ ض ْ ر ِ ، ع َ م ّ ُ أ َ ن َ س ِ ب ْ ن ِ م َ ا ل ِ ك ٍ: ل ا َ و َ ا ل ل ه ِ ل ا َ ت ُ ك ْ س َ ر ُ س ِ ن ّ ُ ه َ ا ي َ ا ر َ س ُ و ل َ ا ل ل ه ِ ف َ ق َ ا ل َ ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ: ي َ ا أ َ ن َ س ُ ك ِ ت َ ا ب ُ ا ل ل ه ِ ا ل ْ ق ِ ص َ ا ص ُ ف َ ر َ ض ِ ي َ ا ل ْ ق َ و ْ م ُ و َ ق َ ب ِ ل ُ و ا ا ل أ َ ر ْ ش َ ؛ ف َ ق َ ا ل َ ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ: إ ِ ن ّ َ م ِ ن ْ ع ِ ب َ ا د ِ ا ل ل ه ِ م َ ن ْ ل َ و ْ أ َ ق ْ س َ م َ ع َ ل َ ى ا ل ل ه ِ ل أ َ ب َ ر ّ َ ه ُ

1090. Ə nə s İ bn Mə lik y rə vayə t edir ki, ə r-Rubeyyə - Ə nə s İ bn Mə likin y xalası - ə nsardan bir cariyyə nin ö n diş lə rini qı rmı ş dı. Cariyə nin qö vmü ə r-Rubeyyidə n qisas istə dilə r. Araları nda hö km vermə k ü ç ü n Peyğ ə mbə rin r yanı na gə ldilə r. Peyğ ə mbə r r də qisas ə mr etdi. Bu zaman Ə nə s İ bn Mə likin y ə misi Ə nə s İ bn Nadr y gə lə rə k: “Vallahi! Ya Rə sulullah! ə r-Rubeyyə nin diş lə ri sı ndı rı lmaz” dedi. Peyğ ə mbə r: “Ya Ə nə s! Allahı n Kitabı qisas deyir! ” deyə buyurdu. Sonra cariyə nin qö vmü qisas almağ ı tə rk edə rə k qan pulunu almaqla kifayə tlə ndilə r. Peyğ ə mbə r: “Allahı n qulları ndan elə bir kimsə lə r vardı r ki, Allaha and iç sə lə r Allah onları n andları nı yerinə yetirə r” deyə buyurdu. (Buxari 4611, 2703, 4500, Muslim 4467, 1675/24)

م ا ي ب ا ح ب ه د م ا ل م س ل م