Тістерде тісжегініҢ пайда болуы Қауіп факторлары

Жергілікті факторлар:

•тіс қ ақ тарының болуы (ауыз қ уысының гигиенасының қ атағ аттандарарлық сыз болуы);

•тамақ рационында жең ілферменттенетін кө сірсулардың жоғ ары болуы;

•ауыз сұ йығ ының сандық жә не сапалық қ ұ рамының ө згеруі;

•кіреукенің тісжегіге беріктілігінің тө мен болуы;

•тұ рақ ты тістерде олар жарып шығ у кезең інде кіреуке сызаттарының минералдануының толық аяқ талмауы;

•тіс қ ақ тарының тұ руына жағ дай тұ ғ ызатын факторлардың (тістердің тіс қ атарында ауытқ и орналасуы, алындайтын ортодонтиялық жә не ортопедиялық қ ұ рылымдар, пломбаның жиектік шеттері ж.т.б.).

Жалпы факторлар:

• ауыз суында фторидтердің мө лшерінің тө мен болуы;

• минералды заттардың алиментарлық (алдыменен кальций жә не фосфат) тапшылығ ы, дұ рыс тамақ танбау, дә румендердің жетіспеушілігі;

• тұ лғ адағ ы соматикалық аурулар (асқ азан ішек жолы патологиясы, эндокриндік жү йе патологиясы), зат алмасудың бұ зылуы, бет –жақ аймағ ының туа біткен аномалиялары;

• организмге экстемальді ә сер ету, кү йзеліс;

• экологиялық жағ дайдың ә сер етуі;

Тө мендегі топтарда тісжегінің пайда болу қ ауіп дә режесі ө те жоғ ары:

• жү ктілік жә не 0-3 жасқ а дейінгі балалар арасында;

• тұ рақ ты тістері шығ а бастау кезіндегі балаларда;

•ауыз қ уысы гигиенасы кү тімі қ иындағ ан адамдарда (тістердің тіс қ атарында ауытқ и орналасуы, алындайтын ортодонтиялық жә не ортопедиялық қ ұ рылымдар, ж.т.б.);

• қ ауіпті ө нідірісте жұ мыс істейтін жұ мысшылар арасында ра (химиялық,

кондитерлік.).

2.4.1. ТІСТЕРДЕ ТІСЖЕГІНІҢ ПАЙДА БОЛУ Қ АУІПІН АНЫҚ ТАУ Ә ДІСТЕРІ.

АУЫЗ Қ УЫСЫ ГИГИЕНАСЫ ЖАҒ ДАЙЫН БАҒ АЛАУ

Тіс қ ақ тары ауыз қ уысынстоматологиялық зондтың кө мегімен жә не арнайы индикаторлық заттарды қ олдана отырып немесе визуальді қ арау арқ ылы анық тауғ а болады

1) қ ұ рамында эритрозин бар препараттар немесе ерітінділерді қ олдану арқ ылы; фуксин (таблетка Espo-Plak (Paro), Red-Cote (Butler), тіс қ ағ ын анық тауғ а арналғ ан ерітінді (PresiDENT) жә не басқ алар.;

2) йодқ ұ рамдас ерітінділер (Люголь, Шиллер–Писарев ерітіндісі) (2.4сурет);

3) ультракү лгін сә уле арқ ылы тіс қ ақ тарын анық тау ү шін қ олданылатын қ ұ рамында флюоресцин бар препараттар.

Рис. 2.4. Шиллер–Писарев ерітіндісімен боялғ ан тіс қ ақ тары

АУЫЗ Қ УЫСЫ ГИГИЕНАСЫН АНЫҚ ТАУҒ А АРНАЛҒ АН СЫНАМАЛАР (ИНДЕКСЫ).

1. Ерте жаста балаларда тіс қ ақ тарын анық тау сынамасы

(тіс шық қ аннан бастап момента 3 жасқ а дейін) (Кузьмина Э. М., 2000).

Сынаманы бағ алау ү шін визуальді немесе стоматологиялық зондтың кө мегімен ауыз қ уысындағ ы барлық тістерде тіс қ ағ ының бар немесе жоқ екенін анық тайды.

Кодтар жә не бағ алау критериі:

0 —қ ақ жоқ;

1 — тіс қ ағ ы бар.

Сынаманы есептеу:

ИС — ерте жастағ ы балалардың гигиена сынамасы.