I класс тісжегі қуысын амальгамамен пломбылау кезеңдері.

1. Жансыздандыру

2. Тістің қ атты тіндерін егеп тазалау кезінде Блек ұ сынғ ан алдын алу ү шін кең ейту ережесін сақ тамаса болады. Егеп тазалау кезінде тек зақ ымданғ ан фиссураларын бір –біріне қ осады.Тісжегі қ уысының терең дігі 2, 5 мм, ал қ абырғ алары аздап тегіс болуы керек.Қ абырғ алары жә не табаны арасындағ ы бұ рыштарын қ уыстың қ абырғ аларының сынуынан сақ тау ү шін аздап тегістеу етіп қ алыптастырады. Кө лденең жә не тік беттердің бір-біріне ө тетін беттерін тегістеу етіп қ алыптастыру арқ ылы пломбағ а тү сетін қ ысымды азайтуғ а болады. Кіреукенің жиектеріне қ иық жасауғ а болмайды. Себебі, шайнау қ ысымының ә серінен материал тісжегі қ уысынан шығ а бастайды да пломба мен қ уыс қ абырғ алары арасында екіншілік тісжегі дамиды. Ө кінішке орай кө птеген авторлар бұ л Халық аралық стоматологтар қ оғ амының ұ сыныстарын ұ станбайды.

3.14.Сурет. Амальгаманы тасымалдауғ а арналғ ан пистолеттер

3.15. Сурет. Жылтыратқ ыш жү йе

Тісжегімен зақ ымданғ ан тіндерді толық алғ аннан кейін тісжегі қ уысының барлық қ абырғ аларын жә не жиектерін арнайы алмазды финирлік борлармен жоғ ары жылдамдық та тегістейді.

Финирлерде қ ызыл жә не сары сақ иналы белгілер бар. Егеп тазалау ү шін доғ алданғ ан жә не алмұ рт тә різді борларды қ олданады. Финирлер алмазды борлар сияқ ты болуы керек.

•Аралық тө сем қ ою. Аралық тө сем ретінде шыныполиалкенатты немесе цинк –фосфатты цементтерді қ олданады.

•Амальгаманы қ уысқ а енгізіп қ ою жә не нығ ыздау. Алдыменен амальгаманы кішігірім порцияда қ ояды да мұ қ ият қ абырғ аларына қ арай ү йкелей отырып нығ ыздайды. Содан кейін амальгаманың мө лшерін кө бейтеді.

•Окклюзиялық бетін мү сіндеу. Мү сіндегіш аспаптың ү шкір жағ ымен кө лденең орналасқ ан фиссуралар мен тұ йық тесіктерді, ал содан кейін шайнау бетіндегі негізгі фиссураларды мү сіндейді. (3.16сурет).

3.16. Сурет. Амальгамадан қ ойылғ ан пломба

•Пломбаны тегістеу жә не жылтыратуды пломба қ ойылғ аннан кейін 24 сағ аттан соң жү ргізеді. (3.17сурет). Пломбаны тегістеу кезінде қ ызып кетпеуін қ адағ алау керек.

3.17.Сурет. Амальгамадан қ ойылғ ан пломба, жылтыратудан кейін.

Амальгамадан қ ойылғ ан пломбаның бірден бір кемшілігі пломба қ ойылғ аннан кейін тістің бір қ абырғ асының сынуы болып табылады.

Мұ ндай жағ дайлар амальгамадан пломба қ ойылғ ан тістерде басқ а пломбалық материалдарғ а қ арағ анда жиі кездеседі. Бұ л кө рініс тістің қ атты тіндері мен амальгаманың жылудан кең ейуі коефицентінің арасында ү лкен айырмашылық болуынан туындайды. Міне сондық тан тісжегі қ уысының қ абырғ аларын егеп тазалау кезінде қ абырғ аларды ө те кө п жұ қ артуғ а болмайды.

Амальгамадан қ ойылғ ан пломбаның тағ ы бір кемшіліктері ртуть буын бө ліп шығ ару. Кө птеген тексерулер нә тижесі пломбадан бө лінетін ртутьтің ө те ө з бө лінетінін жә не оның организмді улануына ә сер етпейтінін дә лелдеді.

Ртутьтің бұ л дозасы кү нделікті ауамен, тамақ пен, ә сіресе тамақ рационында балық ты кө п қ олданудағ ы дозадан ә лдеқ айда аз. ДДСҰ ұ сынысы бойынша апта сайын қ абылданатын тағ амдар қ ұ рамында ртутьтің 350 мкг, ал соның ішінде органикалық ртутьтің мө лшері 200 мкг аспауы керек.

Бұ л сандық кө рсеткіш эмпириялық жолмен шешілген. Ртутьтің мұ ндай мө лшері организмнің созылмалы немесе жедел улануына ә сер етпейді. Ртутьтің жиналуы бү йректе жә не мидың кейбір аймақ тарында жү реді. Жиналғ ан HgO иондық тү рде (Hg+) жартылай экскрементермен бү йрек арқ ылы 60 кү нде азая отырып шығ арылады.

E. H. Greener et al. (1998) амальгамадан қ ойылғ ан пломбасы бар пациенттердің қ ан жә не зә р анализдерін талдау жасағ анда онда ртутьтің жоқ екенін дә лелдеді. Пломба қ ойылғ аннан кейін амальгамалық пломбалар 30 минуттан кейін шайнау қ ысымына шыдамдылық береді. Сондық тан бү гінгі

кезде АП балалар стоматологиясында кең інен қ олданады.