![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Нанотехнология негізіндегі композиттік материалдар.
Нанотехнология жаң а молекуланы жасау кезінде жеке атомдардың, молекулалардың, молекуларлы жү йені басқ ару мақ сатында наноконструтормен, арнайы физикалық, химиялық, биологиялық қ аситеттерін нанометрлік ө лшемдік аймақ тық кең істіктің физикалық -химиялық ү рдістерінің заң дылығ ын зерттейтін сала болып келеді. Негізінен нанотехнология реттік нанометрлік кө леммен ө лшенеді. 1 нанометр/1000 000 000 тең, бір миллиардтық метр, немесе 1\1000 (бір мың дық) микрон. Бұ л кө лемнің ө те кіші екенін анық тау ү шін жер шары мен волейбол добының кө лемін салыстыра отырып кө з жеткізуге болады. Алғ аш рет нанотехнология терминін 1974 жылы жапон зерттеушісі Танугучи сызық тық ө лшем кең істігінде болатын 0, 1 ден 100 нм (1 нм = 10– м) ү рдісті тү сіндіре отырып ұ сынғ ан. Стоматологияда жоғ ары кіші бө лшектегі материалды қ олдану беріктілік қ асиеті жағ ынан айырмашылығ ы жоқ толық тырғ ыш бө лшек ө лшемі 0, 01-0, 4мкм тең микротолық тырылғ ан композиттерді (микрофилдер) жасаудан бастап қ олданыс тапты. Нанотехнология қ атаю кезінде ө те аз отыратын беріктігі жоғ ары микробө лшекті негізіндегі материалды жасауда кө ш басында тұ р. Материалдың осындай қ асиетке ие болуы нанобө лшектердің ө зара жең іл араласуы нә тижесінде болады. Осы қ асиеті материалдың толық тырғ ыш дә режесін арттырады жә не материалдың беріктік сипаттамасын жақ сартады. Алғ ашық ы нанотолық тырғ ыштар кремнийдің екі тотық тығ ы негізінде болғ ан. Бірақ бұ л материалдар ISO 4049 талаптарына сә йкес рентгенконтрасты болмағ андық тан оның қ ұ рамына жерде аз кездесетін иттербия фториді сияқ ты металлдар қ осындысын енгізе бастады. НАНОТЕХНОЛОГИЯНЫ Қ ОЛДАНА ОТЫРЫП ДАЯРЛАНҒ АН КОМПОЗИТТІК МАТЕРИАЛДАР
1. КЛИНИКАЛЫҚ ЖАҒ ДАЙЛАР
30 жастағ ы пациент профилактикалық тексеру мақ сатында келіп қ аралды. Қ арап тексергенде ауыз қ уысында қ ызыл иек қ ызарғ ан, сү ң гілеп тексергенде қ анайды. Тістері жұ мсақ қ ақ пен жабылғ ан. Қ ақ тарды толық алып тазалағ аннан кейін 13, 42, 41, 31, 32, 33 тістердің вестибулярлы беткейінде мойын бө лігінде бор тү стес ақ дақ тар анық талды. Кіреукенің табиғ и жылтырлығ ы жоғ алғ ан. Жоғ арыда кө рсетілген тістердің кіреукесінің тү сінің ө згергені бұ рын байқ алмағ ан. 1. Жоғ арыда аталғ ан патология қ андай зақ ымдануғ а жатады? 2. Диагноз қ ойың ыз. 3. Диагноз қ оюда қ олданатын қ осымша тексеру ә дісін атаң ыз. 4. Салыстырмалы диагностика жү ргізің із. 5. Осы ауруғ а емдеу жоспарын қ ұ рың ыз. 2. КЛИНИКАЛЫҚ ЖАҒ ДАЙЛАР Пациент астың ғ ы жақ тістер арасына тамақ қ абылдағ анда ас қ алдық тарының тұ рып қ алатынына, суық тан жә не тә ттіден аздап қ ысқ а мерзімді ауыратынына шағ ымданады. Тісін тілімен сипап кө ргенде ақ ау бар екеніні анық талатынын айтады. Науқ астың айтуы бойынша 2 апта бұ рын ас қ абылау кезінде тісінің кішкене бө лігі сынып қ алғ анын жә не ақ ау пайда болғ анын айтты. Сырттай қ арап тексергенде бет ә лпетінде ауытқ улар анық талмайды. Шеттік лимфа тү йіндері ұ лғ аймағ ан, сипап тексергенде ауырмайды. · Қ арап тексергенде 25 тісте тісжегі қ уысы анық талды. Дистальді жанасу бетінде ескі пломба жә не орта терең діктегі жұ мсарғ ан дентинге толы тісжегі қ уысы анық талды. Қ уыстың табанын сү ң гілеп тексергенде ауырмайды; ауру сезімі тісжегі қ уысының қ абырғ асында анық талады. Суық қ а қ ысқ а марзімді ауру сезімі бар. Қ ағ ып тексергенде ауырмайды. · Қ арап тексергенде 26 тістің медиальді жанасу бетінде аз пигменттелген кіреуке аймағ ы анық талды. Аймақ ты кептіріп тексергенде бор тү стес жылтыр еместігі айқ ындалды. Зақ ымдану ошағ ының орталық бө лігін сү ң гілеп тексергенде кіреукенің беткі қ абатының бұ зылғ аны анық талды. Осы белбеуді тексергенде зонд 1, 5мм терең дікке бойлап енеді. Бор тү стес дақ тістің медиальді айдаршық жиегіне тарала орналасқ ан. Шайнау бетінде табиғ и сызаттары пигменттелген. Сү ң гілеп тексергенде ауырмайды. 1. Тексеру жоспарын қ ұ рың ыз. 2. 25 жә не 26 тістердегі ауруғ а салыстырмалы диагностика жү ргізің із. 3. Диагноз қ ойың ыз. 4. Емдеу жоспарын қ ұ рың ыз. ЖАУАП БЕРІҢ ІЗ 1. Тістің қ атты тіндерін қ ышқ ылдық уландыруғ а арналғ ан препараттағ ы ә сер етуші компонент: 1) сірке қ ышқ ылы; 2) сү т қ ышқ ылы; 3) ортофосфор қ ышқ ылы; 4) ЭДТА; 5) ү шхлорсірке қ ышқ ылы. 2. Уландырғ ыш препараттарды тісжегі қ уысынан алу жолдары: 1) сумен жуу арқ ылы; 2) мақ та тампонмен алу; 3) 3% сутегінің асқ ын тотығ ымен жуу арқ ылы; 4) 0, 02% хлоргексидин ерітіндісімен жуу арқ ылы; 5) 3% гипохлорид натрий ерітіндісімен бейтараптандыру. 3. Композиттерге келесі материалдар жатады: 1) шыныиономерлі цементтер; 2) кү міс амальгамасы; 3) органикалық жә не бейорганикалық толық тырғ ыш мономерлер ү йлесімі негізіндегі пломбалық материалдар 4) мырыш-фосфатты цементтер; 5) мырыш тотығ ы. 4. Блек бойынша I класс тісжегі қ уысы орналасады: 1) кү рек тістердің жанасу беттерінде; 2) ү лкен жә не кіші азу тістердің тө мпешіктерінде; 3) кіші азу тістердің мойын бө лігінде; 4) ү лкен жә не кіші азу тістердің табиғ и сызаттарында жә не фиссураларында; 5) кү рек тістердің кесу қ ырларында. 5. Тісжегі қ уысын егеп тазалаудың соң ғ ы кезең і: 1) некротомия; 2) тістің табанын егеп тазалау; 3) кіреукеге қ иық жасау; 4) қ уыстың қ абырғ аларын финирлеу; 5) тісжегі қ уысын ашу. 6. Пломбаның жиегінің салбырап тұ руының алдын алу ү шін: 1) матрица қ ою; 2) тісаралық кең істікке интердентальді сына орнату; 3) матрица жә не интердентальді сына қ ою; 4) матрицаны қ олданбай пломбаны тегістегішпен қ алыптастыру; 5) пломбаның салбырап тұ рғ ан бө лігін бормен алып тастау. 7. Егеп тазаланғ ан қ уысқ а адгезивті енгізу жолдары: 1) тіс тіндерін уландырғ аннан кейін; 2) кіреуке жә не дентинді уландырудан бұ рын; 3) композиттің бірінші порциясын қ ойғ аннан кейін; 4) қ уысты медикментті ө ң деу алдында; 5) композитті қ ояр алдында ү ш қ айтара енгізеді. 8. III класс бойынша тісжегі қ уысыы орналасады: 1) кү рек жә не сү йір тістердің мойын бө лігінде; 2) кү рек жә не сү йір тістердің жанасу бетінде; 3) ү лкен жә не кіші азу тістердің тө мпешіктер ү шында; 4) ү лкен жә не кіші азу тістердің жанасу бетінде; 5) кү рек жә не сү йір тістердің кесу қ ырларында. 9. Матрицаны қ ояды: 1) уландырудан бұ рын; 2) уландырғ аннан кейін; 3) адгезивті жақ қ аннан кейін; 4) композиттің бірінші порциясын қ ойғ аннан кейін; 5) пломбаны ө ң деу алдында. 10. V класс бойынша тісжегі қ уысына жатады: 1) ү лкен азу тістердің жанасу бетінде орналасқ ан тісжегі қ уысы; 2) ү лкен жә не кіші азу тістердің окклюзиялық бетінде орналасқ ан тісжегі қ уысы; 3) барлық тістердің мойын бө лігінде орналасқ ан тісжегі қ уысы; 4) ү стің гі жақ бү йір кү рек тістердің тұ йық тесігінде орналасқ ан тісжегі қ уысы; 5) астың ғ ы жақ кү рек тістердің кесу қ ырында орналасқ ан тісжегі қ уысы. 11. Компомерлер қ андай материалдардың ү йлесімділігі болып табылады: 1) амальгама жә не жабысқ ақ жү йе; 2) силикофосфатты цементтің мырыш-фосфатты цементпен; 3) композиттік материал жә не герметик; 4) судағ ы дентин жә не эндометазон; 5) шыныпоиалкенатты цемент жә не композит. ДҰ РЫС ЖАУАПТАРЫ; 1 —3; 2 —1; 3 —3; 4 —4; 5 —4; 6 —3; 7 —1; 8 —2; 9 —3; 10 —3; 11 —5.
4 ТАРАУ
|