Электр жабдықтардың бұзылу себептері.

Электр жабдық тарының бұ зылу себептері мен заң дылық тары жайлы жалпы мағ лұ мат алу ү шін олардың ә рбір тетігінің сенімділігіне талдау жасау керек.

Мысалы, асинхронды қ озғ алтқ ыш орамаларының бұ зылу себептерін анық тап кө рейік. Қ озғ алтқ ыш орамасының қ осылуы дұ рыс жә не беріктігі (механикалық, жылулық, электірлік) қ ажетті дең гейде болғ ан кезде ө зінің жұ мыс қ абілетін сақ тайды. Ал осы параметрлердің біреуінің нашарлау орамы жұ мыс қ абілетінен айырады, яғ ни ол бұ зылғ ан болып саналады. Асинхронды қ озғ алтқ ыштың орамасын жобалағ анда оқ шауламасының класын негізсіз тө мен қ абылдау салдарынан, ораманы жасап жатқ ан кезде бү ліну салдарынан, эксплуатация кезінде жоғ ары кернеуге қ осу салдарынан бұ зылуы ық тимал. Осы айтылғ ан факторлардың бә рі субъективті факторлар.

Сонымен қ атар, қ озғ алтқ ыш орамасына эксплуатация кезінде кө птеген нақ тылы факторлар да ә сер етеді. Олардың қ атарына ылғ ал, шаң -тозаң, діріл т.б. Жатады. Ораманың ескіруі мен тозуының салдарынан болатын бұ зылудың себептері ішкі нақ тылы факторлар деп, ал қ алғ андарын сыртқ ы нақ тылы факторлар деп атайды.

Сө йтіп, электр жабдығ ының бұ зылу себептерін субъективті жә не нақ тылы деп екі топқ а бө луге болады. Субъективтік факторларды қ ұ рылымдық, ө ндірістік жә не эксплуатациялық деп ү ш топқ а бө луге болады. Ал нақ ты факторлар ішкі жә не сыртқ ы ә сер ететін деп екі топқ а бө лінеді.

Қ ұ рылымдық бұ зылу – электр жабдығ ын жобалағ ан кездегі жіберілген қ ателіктердің салдарынан, яғ ни беріктік сапасының тө мен қ абылдануынан, мемлекеттік стандарттардың талаптарын орындамаудан, электр сұ лбасы мен қ ұ рылым тетіктерін тиянақ ты ойланбағ андық тан болуы ық тимал.

Ө ндірістік бұ зылу – электр жабдығ ын ө ндіру технологиясын сақ тамағ андық тан, материалдардың сапасының тө мендігінен, кешенді бақ ылаудың нашарлығ ынан болуы ық тимал.

Эксплуатациялық бұ зылу – электр жабдығ ын эксплуатациялау талабының орындалуындағ ы ауытқ уғ а жол берілгендіктен, қ ызмет кө рсету мен кү тімінің талапқ а сай еместігінен, электротехникалық мамандардың кә сіби шеберлігінің тө мендігінен, электр жабдығ ының табиғ и ескіруі салдарынан болуы ық тимал.

Қ ұ рылымдық жә не ө ндірістік себептердің салдарынан электр жабдығ ының бұ зылуы, кө бінесе, электр жабдығ ын сынау кезінде немесе эксплуатация процесінің алғ ашқ ы кездерінде байқ алады. Ал, эксплуатациялық себептер салдарынан бұ зылу эксплуатацияның кез-келген сә тінде байқ алуы ық тимал. Тө мендегі 1.8 - суретте бұ зылу себепттерінің топтамасы келтірілген.

Электр жабдығ ының сенімділігіне кө рсетілген себептердің барлығ ының ә сері бірдей емес. Электр жабдығ ының бұ зылу себептері, оның тү ріне, эксплуатациялау жағ дайына байланысты. Мысалы, асинхронды моторлар негізінен нақ тылы себептердің салдарынан бұ зылады