Жоспары. 1. Көшбасшылық және басқару және ұлы рухани ұстаздар көшбасшылық туралы.

1. Кө шбасшылық жә не басқ ару жә не ұ лы рухани ұ стаздар кө шбасшылық туралы.

2. Ұ лы жә не шынайы кө шбасшылар, шынайы кө шбасшының ү лгілері, шынайы кө шбасшығ а тә н қ асиеттер.

3. Амбиция жә не кө шбасшылық.

Дә рістің қ ысқ аша мазмұ ны. Кө шбасшылық жә не басқ ару.

- Мағ ан белгілі бір мақ сатқ а қ алай ең тиімді жолымен жетуге болады? Басқ ару ө з назарын тө менгі дең гейге аударады.

- Менің неге қ ол жеткізгім келеді? Кө шбасшылық жоғ ары дең геймен байланысты болады.

- Басқ арушы іс ә рекеттің істелу қ ажеттілігіне қ арай жасайды.

- Кө шбасшылық не істеу керектігіне қ арай жасайды.

Петер Друкер, Уоррен Бенис

Кө шбасшы болу шеберлігін ү йрету мү мкін емес, оғ ан адамның тек ө зі ғ ана ү йрене алады.

Ұ лы рухани ұ стаздар кө шбасшылық туралы.

«Ә ділдік пен шыншылдық бір билеушінің бойынан табылс, онда оның шыншылдығ ы мен ә ділдігінің арқ асында ө з ө мірі де, билеп жатқ ан адамдарының ө мірі де шаттық қ а бө ленеді. Егер билеуші адамның бойында ә ділдік пен шындық біріксе, ол сапалы, қ абылдағ ан заң дары жоғ ары дең гейде болады.»

Билеушіден халқ ың ды бағ ындыр деп сұ рау қ ажет емес, халық тың ө зі ақ ылды билеушінің басқ аруын қ алауы керек.

Сократ

- Ө з мү ддесін басқ аның мү ддесінен жоғ ары қ оймағ анда ғ ана кө шбасшы ө седі жә не ө з қ ызметінде ұ зақ тұ рақ тайды. Парадокс Ө зін-ө зі аямаумен, ө зінен – ө зі бас тартумен кө шбасшы Ө зін-ө зі кү шейтеді.

- Кө шбасшы ө згелер туралы ө сек айтпайды жә не ешқ андай дамуғ а кү шін кетірмейді. Ү немдеу – кү штің қ айнар бұ лағ ы.

- Ақ ылды кө шбасшы аз жә не қ ысқ а сө йлейді. Сайып келгенде ешқ андай табиғ и ә рекет мә ң гі жасалмайды. Жауын жауады, кейіннен қ ояды. Кү н кү ркірейді, соң ынан тынышталады.

- Сіз қ анша мә жбү р етсең із, топ соншалық ты қ арсылық кө рсетеді. Сіздің айлаң ыз қ ұ тылып кету ү шін қ арсы айланы тудырады. Ә рбір заң мен бірге заң сыздық келеді.

Лао Цзы

Кө шбасшы- халқ ын шын ық ыласымен сү юімен қ атар мына бес қ асиет болу керек.

Кісіге шын қ ұ рмет, кең пейілдік, шыншылдық, зеректік, мейірбандық.

Біріншісі- жарамсақ тануғ а жол бермейді.

Екіншісі- барлығ ын бағ ындырады.

Ү шіншісі- адамдардың кө ң іліне сенім ұ ялатады.

Тө ртіншісі- жең іске жетуге мү мкіндік береді.

Бесіншісі- адамдарды басқ аруғ а мү мкіндік туғ ызады

Басшы-кө шбасшы халық алдында қ улық қ а бармайды. Ол ә ділетті сү йеді, ө згелердің пікіріне қ ұ лақ асады. Ол ө зін басқ алардан жоғ ары қ оймайды.

Ұ лы жә не шынайы кө шбасшылар.

Ұ лы кө шбасшы ө зі ү шін, ал шынайы кө шбасшы басқ алар ү шін ө мір сү реді.

Ұ лы кө шбасшы: Гитлер, Шың ғ ысхан, Сталин, Бірінші Петр, А.Макидонский

Шынайы кө шбасшы: Абай Қ ұ нанбаев, Махатма Ганди, Тереза шешей, А.Линкольин, Л.Н.Толстой

Риясыз қ ызмет ету- шынайы кө шбасшының іргетасы.

Идеалғ а негізделген риясыздық - бұ л кө шбасшылық тың нағ ыз іргетасы. Риясыздық - кө шбасшыны жә не оғ ан ергендерді шексіз жетістіктерге қ ол жеткізуге рухтандырады.

- «Сендердің орталарың да кім бірінші болғ ысы келсе, сол сендерге қ ызмет етуі тиіс». Иисус Христос

- «Лайық ты кө шбасшы ө з адамдарын жақ сы біледі жә не аналарынан артық қ амқ орлық жасайды». доктор М.Л.Чиббер

Шынайы кө шбасшының ү лгілері.

- Кө шбасшы биік мақ сатты кө ре білуге тиіс.

Жоғ арғ ы мақ сатты кө здеу- «мен ү шін не жақ сы» дегенді кө руден жоғ ары назар аудару, жә не кө пке пайдасы тиер идеалғ а ұ мтылу.

- Кө шбасшы ә рқ ашан байыпты болуы тиіс.

- Егер ол ашуланса, не істің нә тижесіне сенімсіздік танытса, беделіне нұ қ сан келеді.

Шынайы кө шбасшылық - тұ лғ аны рухани- адамгершілік дамытудың жанама нә тижесі.

- Тұ лғ аның рухани- адамгершілік дамуы деген не?

Бұ л ө з мінезін кемелдендіру тілегі мен табандылығ ы.

- Кімнің ойы, сө зі жә не ісі бірлікте болса ғ ана, шынайы кө шбасшы бола алады.

- Ойы, сө зі жә не ісі бір блғ ан адамғ а біз сенеміз.

- Кө шбасшының соң ынан ерген адам ү шін оның жеке басының ү лгісі аса маң ызды.

Кө шбасшылық ү дерісіке нелер жатады.

Болу; Істеу; Кө ру; Сө йлеу.

Болу- бұ л кө шбасшылық тың кө зі.

Істеу- бұ л жеке ү лгісіне негізделген кө шбасшылық тың силі.

Кө ру-(ұ сақ белгісіне дейін кө ру).

Сө йлеу-(шабытпен, жұ мсақ, сү йіспеншілікпен, жү ректен жү рекке жеткізу).

Амбиция жә не кө шбасшылық.

Амбиция мен кө шбасшылық тың арасындағ байланысты қ арастырып кө рейік. Амбициясыз қ ұ рметті кө шбасшы болуғ а бола ма? Қ азіргі заманда келесі пікір кең інен таралғ ан: амбиция бұ л- кө шбасшының маң ызды қ озғ аушы кү ші. Қ азіргі қ оғ амда ү немі мынадай ойларды естуге болады: «О, бұ л ө те амбициясы жоғ ары жас азамат! Оның ү лкен болашағ ы бар жә не ол ү лкен жетістіктерге қ ол жеткізеді!» немесе: «Жастардың дү рыс амбициясы болғ ан жақ сы!». Жоғ арыда айтылғ ан пікірлер кө шбасшы іс-ә рекеті тиімділігінің риясыздық пен байланысты болатынына қ арсы пікір болып табылады. Ө йткені адамның амбициялары мен мансапқ а қ ол жеткізу ұ мтылыстары риясыздық пен сә йкес келмейді. Сонымен, амбициясы жә не мансапқ а ұ мтылысы болмағ ан жағ дайда кө шбасшы болуғ а болама? Осы ойларды талдап кө рейік.

Сө здіктерде амбиция ұ ғ ымын «жетістікке жету немесе қ ызметтік ө су» деп қ арастырад. Шын мә нінде, амбициялар ү лкен тү рткілер болып табылады. Амбициясы бар адам міндетті тү рде жетістікке қ арай жылжиды жә не кә сіби тұ рғ ыдан ө седі, ө те белсенді, жақ сы, бірақ қ ысқ а мерзімдік нә тижелерді кө рсетеді. Ал мә ң гі жоғ ары қ ұ ндылық тарғ а бағ дарланғ ан адамдар ә р кезде ұ зақ мерзімдік нә тижелерге қ ол жеткізеді.

Френсис Бекон, адам табиғ атын танитын ағ ылшын білгірі амбициялар туралы былай деп жазғ ан: «Амбиция ү немі қ озғ алатын ө тке ұ қ сайды, бұ л адамды белсенді ететін оның ағ засындағ ы шырын. Бірақ оның қ озғ алысы тоқ татылғ ан жағ дайда ө т ө те ащы, зиянды жә не улы болады. Осылайша амбициясы бар адамдар жоғ арығ а қ арай жолды анық тап, жылжи бастағ анда мазасыз, тынымсыз болады; бірақ, олардың ойлары іске аспай бә ріне белгілі болғ анда, ө здеріне қ анағ атсыз болады, адамдарғ а жә не тү рлі жағ дайларғ а ашулы кө зқ араспен қ арайды. Тү рлі дағ дарыстардың болуы амбициясы бар адамдар ү шін қ олайлы, ө йткені сол кезде ө здерін кө рсету ү шін бар ынтасын салады, кө п жағ дайда оларғ а патшаның немесе мемлекеттің қ ызметкерлері жатады»Френсис Бекон амбициясы бар адамдардың табиғ атын тү сіндіре отырып, ө з Отаны алднда борышын ақ тайтын жә не қ ызмет ететін адамдар, мансапты кө здемей, нағ ыз кө шбасшы болып, қ оғ амғ а пайдасын тигізіп, ү лкен игілік, мейірімділік жасайды. Басқ аша айтқ анда, жеке басын, мү ддесін ойламайтын адамдар. Бірақ адамғ а «Мен, мағ ан жә не менікі» шең берінен адамдарғ а шығ у оң ай сопайды, сол себептен, тү рлі мемлекеттер, қ оғ амдар, ү йымдар ө зінің жеке басының қ амын ойлап кетпейтіндей етіп, олардың амбицияларын идеалар дең гейіне дейін жеткізіп, кө шбасшыларғ а жағ дай жасайды.

Шынайы кө шбасшығ а тә н қ асиеттер.

Жігер шынайылық, адалдық, шешім қ абылдаудағ ы батылдық, тиянақ тылық (Ақ иқ ат)

Дұ рыс мінез- қ ұ лық, кә сіби біліктілік жә не білім (Дұ рыс ә рекет)

Тыныштық, ішкі тепе- тең дік (Ішкі тыныштық)

Жанашырлық, ә лсіздерге кө ң іл бө лу, басқ алардың пікірлеріне қ ұ лақ салу (Қ иянат жасамау)

РИЯСЫЗДЫҚ (СҮ ЙІСПЕНШІЛІК)

- Шынайы кө шбасшы жеке басының мү ддесінен риясыздық пен бас тартып, қ ажет болса, ө зі қ ұ рбандық қ а барады.

- Шынайы кө шбасшы биіктерге қ олжеткізу ү шін осындай қ асиеттерге ие болуы керек.