![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Сурет. Броундық қозғалыстың сұлбасы
Мұ ны микроскоп арқ ылы кө ріп, горизонтальдық бетке кө лең ке (проекция) етіп тү сіреміз. Шын мә нінде бө лшектің шын жолы 1-сек ішінде бағ ытын 1020 рет ө згертеді, сондық тан оны есептеу ө те қ иын. Ал
Мұ ндағ ы
Мұ нда R – газ тұ рақ тылығ ы, N – Авагадро саны. Егер бө лшек шар тә різді болса, Стокс заң ы бойынша:
Мұ нда
Бұ л тең деудің дұ рыс екені кө птеген эксперименттер арқ ылы дә лелденді. Мысалы, Сведверг алтынның зольін микроскоп арқ ылы тексере отырып
формуласы бойынша теориялық жолмен есептеген мә німен салыстырды. Мұ ндағ ы, Оның диаметрі 0, 444 мк болатын бө лшекке алғ ан мә ліметтері тө менде кө реетілген:
Сведбергтің жү мыстарында осы теорияны тексеру арқ ылы алтынның кірнесі ү шін Авагадро саны 6, 2·10 23, ал сынаптың дисперстік бө лшектері ү шін 5, 9·1023-ке тең болғ аны да бұ л теорияның (формуланың) дұ рыстығ ын кө рсетті. Осығ ан ұ қ сас мә ліметтер басқ а зерттеушілердің жұ мыстарынан кө руге болады. Перрен жә не оның шә кірттері Шедесь, Добровский, Беррум гуммигут пен ө сімдік смоласының (мастиктер) бө лшектерінің қ озғ алысын ультромикроскоп арқ ылы байқ ай отырып, Авогадро санын есептеді. Ол 6, 03.·1023-ке тең болды. Бұ л да қ азіргі кезде қ алыптасқ ан Авагадро санының мә ніне (6, 024·1023) ө те жақ ын. Зеддиг те жоғ арғ ы айтылғ ан тең деудің дұ рыстығ ын Флуктуация дегеніміз-ө те кіші кө лемдегі кез-келген бір параметрдің ө зінің тепе-тең дік мә нінен ауытқ уы, Флуктуацияның жалпы теориясының негізін салғ ан американ ғ алымы Гиббс (1902ж.). Ә рине коллоидтық химия курсында бұ л теорияны толық қ арастырудың қ ажеті жоқ. Оның коллоидтық жү йеге де қ олданылатынын айтып кеткен жө н. Мысалы ү шін коллоидтық жү йелерде микрокө лемдегі ә ртү рлі сандық концентрацияның ық тималдығ ын жә не осы кө лемдегі қ арастырылып отырылғ ан концентрация қ анша уақ ыт аралығ ында қ айталатынын есептеуге флуктуация теориясын қ олданады.
|